برترين عالمان در زمان غيبت - برترین عالمان در زمان غیبت نسخه متنی

برترين عالمان در زمان غيبت

محمد حسن نبوي
عَنْ اَبي مُحَمَدٍّ عليه‏السلام قالَ: قالَ عَلِيُّ اِبْنُ مُحَمَّدٍ عليهما‏السلام :

«لَوْلا مَنْ يَبْقي بَعْدَ غِيْبَةِ قائِمِنا عليه‏السلام مِنَ الْعُلَماءِ الدّاعينَ اِلَيْهِ وَالدّالّينَ عَلَيهِ وَ الذّابّينَ عَنْ دينِهِ بِحُجَجِ‏اللّهِ وَ الْمُنْقِذينَ لِضُعَفاءِ عِبادِاللّهِ مِنْ شِباكِ اِبْليس وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخاخِ النَّواصِبِ لَما بَقِيَ اَحَدٌ اِلاّ اِرْتَدَّعَنْ دينِ اللّهِ وَ لكِنَّهُمُ الَّذينَ يُمَسِّكُونَ اَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفاءِ الشّيعَةِ كَما يُمَسِّكُ صاحِبُ السَّفينَةِ سُكّانَها اُولئِكَ هُمُ الاَْفْضَلُونَ عِنْدَاللّهِ عَزَّ وَ جَلّ؛1 امام حسن عسكري از امام علي النقي عليهما‏السلام نقل مي‏كند كه:

بعد از غيبت قائم ما اگر كساني از علماء باقي نمانند كه مردم را به سوي آن حضرت بخوانند و به ايشان راهنمايي كنند و از دين او با دلائل الهي دفاع كنند و ضعفاء بندگان خدا را از دام‏هاي شيطان و فاسقان و كمين‏گاه‏هاي دشمنان اهل بيت نجات دهند، هيچ كس نمي‏ماند مگر آن كه از دين خدا باز مي‏گردد. ليكن اين علماء هستند كه سررشته قلوب ضعفاء شيعه را با جديت نگاه مي‏دارند همانگونه كه ناخداي كشتي سكّان آن را در چنگ مي‏گيرد. تنها اينان نزد خداوند برترين‏اند.» مبلّغين دين كه نشر معارف اسلامي، گسترش دين و تربيت انسان‏هاي پارسا و عامل به دستورات اسلامي، مهمترين وجهه همت و عميق‏ترين آرمان دروني آنان است، گه‏گاه در خلوت باخداي خويش به اين مي‏انديشند كه در فضاي غبار گرفته و نفاق‏آلود زمان كه عده‏اي تنها به دنيا مي‏انديشند و عده‏اي هم براي رسيدن به دنياي كثيف خويش به مرزهاي ديني تجاوز مي‏كنند و بوق‏هاي شبهه‏پراكني هر روز مردم را به سوئي مي‏كشاند، چه بايد كرد كه از بين واجب‏ها به اوجب پرداخته و از ميان هزاران مهم بر اهم تاكيد كرده باشند تا رضاي الهي جلب، مردم رستگار و مبلّغ در انجام مسؤوليت خويش موفق و نگاه رضايت‏آميز وليّ عصر امام زمان عليه‏السلام را در مسير پرتلاطم زندگي همراه داشته باشند.

روايتي كه بيان شد مي‏تواند در اين عرصه راهنمائي باشد تا مبلّغ در شناخت مسير اصلي خود در زمان غيبت موفق شود و به مقام ارزشمند «با فضيلت‏ترين دانشمند» در پيشگاه الهي نائل گردد.

امام عليه‏السلام در اين روايت نجات و هدايت انسان‏ها از گمراهي را در گرو فعاليت دانشمنداني معرفي مي‏كند كه داراي خصائص ذيل‏اند:

1 ـ مردم را به سوي امام زمان عليه‏السلام مي‏خوانند؛ مسأله‏اي كه امروز كم‏كم در لابلاي بحث‏هاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي و جناحي رنگ باخته و برخي خود از ياد آن حضرت غافل شده‏اند چه رسد به آنكه مردم را به سوي آن حضرت دعوت كنند.

اگر ما مردم را به سوي آن حضرت بخوانيم و آنان را منتظر تربيت كنيم، شاخصي ايجاد كرده‏ايم كه هر كسي رفتار، گفتار، عملكرد و افكار خود را براساس آن شاخص تنظيم مي‏كند.

كسي كه با حال انتظار زندگي كند، به گونه‏اي خود را مي‏سازد كه هرگاه او ظهور كند به راحتي از همه تمايلاتش دست شسته، آماده و بدون تعلل براي سربازي و جانفشاني سر از پاي نمي‏شناسد و سبك بال به سوي آن حضرت پركشيده، ندايش را لبيك مي‏گويد.

مردمي با اين خصائص، هيچ گاه در دام تزوير، خدعه، حرام‏خواري، ظلم و ستم، كلاهبرداري، شهوت‏راني و هوس‏پرستي نمي‏افتند و در يك كلام غلام حلقه به گوش شيطان نمي‏شوند. اگر ما مردم را به سوي آن حضرت بخوانيم و آنان را منتظر تربيت كنيم، شاخصي ايجاد كرده‏ايم كه هر كسي رفتار، گفتار، عملكرد و افكار خود را براساس آن شاخص تنظيم مي‏كند انتظار با اين ويژگي، سازنده و بهترين اعمال امت پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله قلمداد مي‏شود.

پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند: «اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتي اِنْتِظارُ الْفَرَجِ؛ برترين اعمال امت من انتظار فرج است.» 2 ـ در صورتي كه افرادي آن حضرت را نشناسند، اين وظيفه عالمان برتر است كه مردم را به آن حضرت راهنمائي كنند.

ظهور منجي و مصلح جهاني از مسائل پذيرفته شده در همه اديان است. در اسلام نيز ظهور منجي به نام مهدي فرزند حسن از حقايق غير قابل انكار است و در منابع بسياري از اهل سنت اين مطلب با صراحت بيان شده است و اگر شبهه‏اي در بين مذاهب اسلامي وجود داشته باشد در مصداق آن است.

ما شيعيان بر اين باوريم كه آن حضرت زنده و حجّت خدا بر روي زمين است، ليكن مذاهب ديگر اسلامي در انتظار به دنيا آمدن و قيام آن حضرت به سر مي‏برند.

تبيين همين امور و بحث پيرامون شخصيت آن بزرگوار، طول عمر آن حضرت، نظارت ايشان بر اعمال و كردار شيعيان و تاثير وجودي حجت خدا در گردونه هستي و ... همه دلالت كردن مردم به سوي آن حجت الهي است.

3 ـ دفاع از دين: دفاع از دين آن حضرت، در زمان غيبت، از حساسترين رسالت‏هاي عالمان برتر است. آنان با دلائل الهي از دين خدا دفاع مي‏كنند.

اگر كسي بخواهد به دلائل الهي دست يابد و بدان وسيله از دين خدا دفاع كند بايد در مكتب ثقلين به آموزش بنشيند.

اي كاش همه پيروان اسلام به جاي آن كه به دنبال ابداع دليل در دفاع از دين باشند، به قرآني كه حتما در دفاع از خود كمبودي ندارد تمسك جسته، قبل از هر چيز از دلائل قرآن و اهل بيت عليهم‏السلام در دفاع از خود با خبر مي‏شدند و به توانائي اسلام در اثبات حقانيت خويش ايمان مي‏آوردند اي كاش همه پيروان اسلام به جاي آن كه به دنبال ابداع دليل در دفاع از دين باشند، به قرآني كه حتما در دفاع از خود كمبودي ندارد تمسك جسته، قبل از هر چيز از دلائل قرآن و اهل بيت در دفاع از خود باخبر مي‏شدند و به توانائي اسلام در اثبات حقانيت خويش ايمان مي‏آوردند و به جاي استفاده از دلائل خشك فلسفي كه براي خواص هم بهره زيادي ندارد، از خود قرآن و اهل بيت شيوه دفاع از دين و دلائل گوناگون آن را مي‏آموختند و اين راه عالمان برتر در زمان غيبت است.

مگر پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در آخرين لحظات عمر خود براي نجات از گمراهي و ضلالت، تمسّك به ثقلين را توصيه نفرمود؟ چرا براي شناخت راه و شيوه هدايت خود و ديگران از قرآن و اهل بيت مدد نجوئيم؟ 4 ـ حفظ شيعيان از مفاسد: عالماني با فضيلت‏ترند كه در زمان غيبت براي دور ساختن شيعيان از دام‏هاي شيطان و فاسقان تلاش مي‏كنند و با تمام وجود از آلودگي آنان به مفاسد و گناهان جلوگيري مي‏كنند.

از آن جا كه عالمان دلسوز براساس آيات قرآن و روايات، فساد را از صلاح و مفاسد را از مصالح مي‏شناسند، در مقابل صفوف شيطان و فاسقان طرفدار او مي‏ايستند و پرتگاه‏هاي ضلالت و گمراهي را به مردم نشان مي‏دهند تا در دام‏هاي فريب شيطان گرفتار نيايند.

5 ـ مقابله با دشمنان اهل بيت: از جمله وظائف عالمان با فضيلت، ايستادگي در مقابل شيطنت‏هاي دشمنان اهل بيت مي‏باشد.

امروزه وهابيّت كه سرسختانه با شيعه به مخالفت برخاسته، سعي دارد در جهت منافع قدرت‏هاي جهاني به تضعيف تشيع بپردازد و در آموزش مولوي‏ها يكي از مهمترين چيزهايي كه بر آن اصرار دارد مخالفت با شيعه است. آن‏ها كه عقايدي خطرناك و مطرود در ديدگاه كليّه مذاهب اهل سنت دارند با سرعت در مناطق مختلف جهان و بيش از همه در ايران نفوذ كرده وتمام همّت آنان جداسازي اهل سنّت از شيعيان است كه از سوئي با گذر زمان تحت تأثير معارف حقّه تشيع واقع نشوند و از سوي ديگر زمينه روياروئي اهل سنت با شيعيان فراهم گردد.

اگر زماني اهل سنت همراه با شيعيان در حسينيه‏ها به عزاداري براي شهادت سالار شهيدان جمع مي‏شدند و در موارد بسياري به زيارت امام رضا عليه‏السلام مشرف مي‏شدند، با فعاليت‏هاي وهابيت اين نقاط هم‏نشيني دو مذهب مورد هجوم واقع شده و سعي مي‏شود روز به روز آنان را نسبت به يكديگر حساستر كنند.

حركت‏هاي وهابيون از بيرون مرزها همواره جهت داده مي‏شود و افرادي كه از اهل سنت در مجالس شيعيان شركت كنند ابتدا مورد تهديد و پس از آن كمك‏هاي بي‏حسابي كه براي اهل سنت با اهداف كاملاً سياسي ارسال مي‏شود قطع مي‏گردد.

در اين گير و دار عالمان شيعه حتي از نقل فضائلي كه درباره اهل بيت عليهم‏السلام در كتب صحاح اهل سنت وجود دارد خودداري كرده و شيعيان محروم را در مقابل دشمنان بي‏رحم و بي‏منطق اهل بيت عليهم‏السلام رها كرده‏اند.

عالمان برتر هرگز چنين وضعي را تحمل نكرده و براي هدايت قلب‏هاي شيعيان، عالمانه، مدبرانه و مجدّانه مي‏كوشند كه اگر چنين نكنند همه از دين خدا باز مي‏گردند.

1 ـ بحار الانوار، چاپ بيروت، ج 2، ص 6.