اجاره - توضیح المسائل نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

توضیح المسائل - نسخه متنی

محمد تقی بهجت

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مستقلى است ودر احكام وشرايط، تابع ساير عقود نيست، وفرقى نمى كند كه صلح بعد از نزاع انجام گيرد ويا اصلا نزاعى در بين نباشد، بنا بر اظهر، ولى لازم است در عقد صلح حرامى را حلال ويا حلالى را حرام نكنند، كه در اين صورت صلح، صحيح ونافذ نيست.

(1713) دو نفر كه چيزى را با يكديگر صلح مى كنند، بايد بالغ وعاقل باشند و كسى آنها را مجبور نكرده باشد وقصد صلح داشته باشند وحاكم شرع هم آنان را از تصرف در اموالشان جلوگيرى نكرده باشد.

(1714) لازم نيست صيغه‌صلح به عربى خوانده شود، بلكه با هر لفظ يا فعلى كه بفهماند با هم صلح وسازش كرده اند صحيح است

(1715) اگر كسى بخواهد طلب يا حق خود را با ديگرى صلح كند در صورتى صحيح است كه او قبول نمايد.

(1716) اگر انسان مقدار بدهى خود را بداند وطلبكار او نداند، چنانچه طلبكار طلب خود را به كمتر از مقدارى كه هست صلح كند، مثلا پنجاه تومان طلبكار باشد وطلب خود را به ده تومان صلح نمايد، زيادى براى بدهكار حلال نيست، مگر آن كه مقدار بدهى خود را به او بگويد واو را راضى كند، يا طورى باشد كه اگر مقدار طلب خود را مى دانست، باز هم به آن مقدار صلح مى كرد. [ 339 ]

(1717) در عقد صلح كه در آن دو چيز با يكديگر معاوضه مى شوند، اگر يكى از آن دو قابل ملكيت ومعامله نباشد، اصل عقد باطل است، واگر بعد از صلح معلوم شد كه يكى از دو چيزى كه مورد مصالحه واقع شده معيوب است، حق فسخ براى كسى كه ضرر ديده ثابت است، و هم چنين است اگر يكى از دو طرف مغبون شده باشد.

(1718) اگر بخواهند دو چيزى را كه از يك جنس و زن آن معلوم است با يكديگر صلح كنند، بنا بر احتياط در صورتى صحيح است كه وزن يكى بيشتر از ديگرى نباشد، ولى اگر وزن آنها معلوم نباشد، اگر چه احتمال دهند كه وزن يكى بيشتر از ديگرى است صلح صحيح است. [ 340 ]

اجاره

(1719) اجاره دهنده وكسى كه چيزى را اجاره مى كند بايد مكلف وعاقل باشند وبه اختيار خودشان اجاره را انجام دهند، ونيز بايد در مال خود حق تصرف داشته باشند، پس سفيه چون حق ندارد در مال خود تصرف كند، اگر چيزى را اجاره كند يا اجاره دهد صحيح نيست. ولى بنا بر اظهر اگر طفل مميز با اجازه‌ولى ، چيزى را اجاره دهد صحيح است و هم چنين است اگر بعد از بلوغ به اجاره سابقش رضايت دهد، ولى در مجنون اگر چه ولى هم اجازه دهد، اجاره او صحيح نيست.

(1720) انسان مى تواند از طرف ديگرى وكيل شود ومال او را اجاره دهد. همچنين ولى يا قيم يا وصى مى تواند مال طفل را اجاره دهد، ويا خود آن طفل را اجير ديگرى نمايد، اما وقتى كه علم به بلوغ همراه با رشد او پيدا شد، ولايت او ساقط است وادامه‌آن اجاره بستگى به اجازه خودش دارد.

(1721) اجاره دهنده ومستأجر لازم نيست صيغه‌اجاره را به عربى بخوانند، بلكه اگر مالك به كسى بگويد، ملك خود را به تو اجاره دادم، واو بگويد، قبول كردم، اجاره صحيح است. و هم چنين اگر حرفى نزنند ومالك به قصد اين كه ملك را اجاره دهد، آن را به مستأجر واگذار كند واو هم به قصد اجاره كردن بگيرد، اجاره صحيح است.

(1722) اگر انسان بدون صيغه‌اجاره بخواهد براى انجام عملى اجير شود، همين كه مشغول آن عمل شد اجاره صحيح است، يعنى كار او دلالت بر قبول دارد.

(1723) كسى كه نمى تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند كه ملك را اجاره داده يا اجاره كرده، صحيح است. [ 341 ]

(1724) اگر خانه يا دكان يا اطاقى را اجاره كند وصاحب ملك با او شرط كند كه فقط خود او از آنها استفاده نمايد، مستأجر نمى تواند آن را به ديگرى اجاره دهد، و اگر شرط نكند مى تواند آن را به ديگرى اجاره دهد، اگر چه به خود اجاره دهنده باشد، واگر استفاده بردن از آن مال احتياج به تحويل عين مال دارد، بنا بر اظهر تحويل آن هم جايز است، ولى اگر بخواهد به زيادتر از مقدارى كه اجاره كرده آن را اجاره دهد، بايد در آن، كارى مانند تعمير وسفيد كارى انجام داده باشد، يا به غيرجنسى كه اجاره كرده آن را اجاره دهد، مثلا اگر با پول اجاره كرده به گندم يا چيز ديگر اجاره دهد، ودر غير اين دو صورت، بنابر اظهر اجاره به مقدار زيادتر جايز نيست.

(1725) اگر اجير با انسان شرط كند كه فقط براى او كار كند، نمى شود او را به ديگرى اجاره داد واگر شرط نكند، چنانچه او را به چيزى كه اجرت او قرار داده اجاره دهد، بايد زيادتر نگيرد واگر به چيز ديگرى اجاره دهد، مى تواند زيادتر بگيرد، واگر خودش اجير كسى شود وهنگام قرار داد شرط نكرده باشند كه خود او شخصا كار را انجام دهد، بنا بر اظهر نمى تواند شخص ديگرى را به مزد كمتر اجير نمايد، ولى اگر

/ 175