بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
باطن خشك كنند.(167) اگر انسان شك كند كه آب نجس به باطن صابون رسيده يا نه، باطن آن پاك است.(168) اگر ظاهر برنج وگوشت يا چيزى مانند اينها نجس شده باشد، چنانچه آن را در ظرفى بگذارند ويك مرتبه آب روى آن بريزند وخالى كنند پاك مى شود، و ظرف آن هم پاك مى گردد. ولى اگر بخواهند لباس يا چيزى را كه فشار لازم دارد در ظرفى بگذارند وآب بكشند، بايد بعد از آن كه آب روى آن مى ريزند آن را فشار دهند وظرف را كج كنند، تا غساله اى كه در آن جمع شده بيرون بريزد.(169) لباس نجسى را كه به نيل ومانند آن رنگ شده اگر در آب كر يا جارى فرو [ 39 ]
برند وآب پيش از آن كه به واسطه رنگ پارچه مضاف شود به تمام آن برسد، آن لباس پاك مى شود اگر چه موقع فشار دادن، آب مضاف يا رنگين از آن بيرون آيد. و همچنين است در شستن با آب قليل با ساير شرايط.(170) اگر لباسى را در آب كر يا جارى آب بكشند وبعد مثلا لجن در آن ببينند، چنانچه احتمال ندهند كه جلوگيرى از رسيدن آب كرده، آن لباس پاك است.(171) اگر بعد از آب كشيدن لباس ومانند آن، خردهگل يا اشنان در آن ديده شود پاك است، ولى اگر آب نجس به باطن گل يا اشنان رسيده باشد ظاهر گل و اشنان پاك وباطن آنها نجس است (اشنان گياهى است كه در شستشو استفاده مى شود).(172) هر چيز نجس، تا عين نجاست را از آن بر طرف نكنند پاك نمى شود، ولى اگر بو يا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشكال ندارد، پس اگر خون را از لباس بر طرف كنند ولباس را آب بكشند ورنگ خون در آن بماند پاك مى باشد، اما چنانچه به واسطهبو يا رنگ يقين كنند يا احتمال دهند كه ذره هاى نجاست در آن چيز مانده، نجس است.(173) حناى نجس را اگر به سر يا ريش ببندند، بعد از شستن ريش وسر، رنگ آن پاك است. وآنچه از اجزاء كوچك آن باقى بماند، بعد از شستن، ظاهر آنها پاك مى شود.(174) اگر نجاست بدن را در آب كر يا جارى بر طرف كنند، بدن پاك مى شود و بيرون آمدن ودوباره در آب رفتن لازم نيست.(175) غذاى نجسى كه لاى دندان ها مانده، اگر آب در دهان بگردانند وبه تمام غذاى نجس برسد پاك مى شود در صورتى كه يقين كند آب مطلق به همه جاى نجس رسيده، با تعدد در آنچه تعدد در آن لازم است.(176) اگر موى سر وصورت را با آب قليل آب بكشند، بنا بر احتياط واجب بايد فشار دهند كه غساله آن جدا شود اگر چه محتاج به تعدد شستن نباشد در صورتى كه آب در لابلاى موها فرو رفته باشد.(177) اگر جايى از بدن يا لباس را با آب قليل آب بكشند، اطراف آن جا كه [ 40 ]
متصل به آن است ومعمولا موقع آب كشيدن آن جا نجس مى شود، با پاك شدن جاى نجس پاك مى شود، ودر صورتى كه بيش از يك مرتبه بايد شسته شود، آب دوم بايد به تمام جاهايى كه آب اول رسيده وبا آن نجس شده بود برسد، و هم چنين است اگر چيز پاكى را پهلوى چيز نجس بگذارند وروى هر دو آب بريزند. پس اگر براى آب كشيدن يك انگشت نجس، روى همه انگشت ها آب بريزند وآب نجس به همهآنها برسد، بعد از پاك شدن انگشت نجس، تمام انگشت ها پاك مى شوند.(178) چيز نجسى را كه عين نجاست در آن نيست، اگر زير شيرى كه متصل به كر است يك دفعه بشويند، پاك مى شود، ونيز اگر عين نجاست در آن باشد، چنانچه عين نجاست آن، زير شير يا به وسيله ديگر بر طرف شود وآبى كه از آن چيز مى ريزد بو يا رنگ يا مزه نجاست نگرفته باشد، با آب شير پاك مى گردد. اما اگر آبى كه از آن مى ريزد در اول زمان اتصال، بو يا رنگ يا مزه نجاست گرفته باشد، بايد به قدرى آب شير روى آن بريزند تا در آبى كه از آن جدا مى شود بو يا رنگ يا مزه نجاست نباشد.(179) اگر چيزى را آب بكشد ويقين كند پاك شده وبعد شك كند كه عين نجاست را از آن بر طرف كرده يا نه، چنانچه موقع آب كشيدن متوجه بر طرف كردن عين نجاست بوده، آن چيز پاك است، واگر متوجه بر طرف كردن عين نجاست نبوده بنا بر احتياط واجب بايد دوباره آن را آب بكشد، مگر آن كه احتمال بدهد كه بعد از علم به نجاست متوجه بوده كه بايد عين را بر طرف نمايد.(180) زمينى كه آب روى آن جارى نمى شود، اگر نجس شود، با آب قليل پاك نمى گردد بلكه فقط ظاهر آن پاك مى شود. وزمينى كه روى آن شن يا ريگ باشد، چون آبى كه روى آن مى ريزند از آن جدا شده ودر شن وريگ فرو مى رود، با آب قليل پاك مى شود، اما زير ريگ ها نجس مى ماند.(181) زمين سنگفرش و آجر فرش وزمين سختى كه آب در آن فرو نمى رود، اگر نجس شود، با آب قليل پاك مى گردد، ولى براى اخراج غساله بايد به قدرى آب روى آن بريزند كه جارى شود. وچنانچه آبى كه روى آن ريخته اند از سوراخى بيرون رود همه زمين پاك مى شود. واگر بيرون نرود جايى كه آب ها جمع مى شود [ 41 ]