توضیح المسائل نسخه متنی

بارأت زوجة موكلي فاطمة على مهرها فهى طالق ".

(2027) صيغه‌طلاق خلع ومبارات بايد به عربى صحيح خوانده شود، ولى اگر زن براى آن كه مال خود را به شوهر ببخشد، مثلا به فارسى بگويد: براى طلاق، فلان مال را به تو بخشيدم، اشكال ندارد.

(2028) اگر زن در بين عده طلاق خلع يا مبارات، از بخشش خود برگردد، شوهر مى تواند رجوع كند وبدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.

(2029) مالى را كه شوهر براى طلاق مبارات مى گيرد، بايد بيشتر از مهر نباشد ولى در طلاق خلع اگر بيشتر باشد اشكال ندارد.

(2030) شرايطى كه در طلاق خلع نسبت به زن وشوهر معتبر است ودر كتب [ 402 ]

مفصل آمده، در طلاق مبارات نيز معتبر است وشرايطى كه در اصل طلاق معتبر بود، در هر يك از طلاق خلع ومبارات نيز معتبر است. مسائل متفرقه طلاق

(2031) اگر با زن نامحرمى به گمان اين كه همسر خود او است نزديكى كند، چه زن بداند كه او شوهرش نيست، يا گمان كند شوهرش مى باشد، بايد عده نگاه دارد.

(2032) زنى كه به عقد دائم در آمده وشوهرش گم شده، اگر بخواهد به ديگرى شوهر كند، بايد نزد مجتهد عادل برود وبه دستور او عمل نمايد.

(2033) پدر وجد پدرى ديوانه در صورتى كه مفسده وضررى در كار نباشد، مى توانند زن او را طلاق بدهند.

(2034) اگر شوهر از روى علاماتى كه در شرع معين شده، دو نفر را عادل بداند وزن خود را در حضور آنان طلاق دهد، ديگرى كه آن دو را فاسق مى داند بنا بر اظهر نبايد آن زن را براى خود يا براى شخص ديگر عقد كند، ودر صورت جهل اگر احتمال بدهد آن دو نفر پيش كسى كه طلاق مى دهد عادل هستند، بنا بر اظهر كافى است. [ 403 ]

غصب غصب آن است كه انسان از روى ظلم، بر مال يا حق كسى مسلط شود، واين يكى از گناهان بزرگ است كه اگر كسى انجام دهد، در قيامت به عذاب سخت گرفتار مى شود، از حضرت پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) روايت شده است كه: " من غصب شبرا من الارض طوقه الله من سبع أرضين يوم القيمة "، يعنى : " هر كسى يك وجب از زمين ديگرى غصب كند، خداوند در قيامت آن زمين را از هفت طبقه آن مثل طوق به گردن او مى اندازد "، و هم چنين روايت شده است: " من خان جاره شبرا من الارض، جعله الله طوقا في عنقه من تخوم الارض السابعة حتى يلقى الله يوم القيمة مطوقا الا ان يتوب أو يرجع "، يعنى : " اگر كسى به همسايه اش به اندازه‌يك وجب زمين خيانت كند، خداوند آن را از قعر زمين هفتم به گردن او مى اندازد تا خدا را در چنين حالتى ملاقات كند، مگر اين كه از گناهش توبه كند يا برگردد ". وباز فرموده اند: " من أخذ أرضا بغير حق، كلف أن يحمل ترابها الى المحشر "، يعنى : " اگر كسى بدون حق، زمينى را بگيرد، او را وادار مى كنند كه خاك آن زمين را تا محشر حمل نمايد ".

(2035) اگر انسان نگذارد مردم از مسجد، مدرسه، پل وجاهاى ديگرى كه براى عموم ساخته شده استفاده كنند، حق آنان را غصب نموده، و هم چنين است اگر كسى در مسجد جايى براى خود بگيرد وديگرى را نگذارد كه از آن جا استفاده نمايد.

(2036) چيزى را كه انسان پيش طلبكار گرو مى گذارد بايد نزد او بماند كه اگر طلب او را نداد، طلب خود را از آن بدست آورد. پس اگر پيش از آن كه طلب او را [ 404 ]

بدهد، آن چيز را از او بگيرد، اگر چه غصب نيست، اما كار حرامى انجام داده است.

(2037) مالى را كه نزد كسى گرو گذاشته اند، اگر ديگرى غصب كند صاحب مال وطلبكار مى توانند چيزى را كه غصب كرده از او مطالبه نمايند وچنانچه آن چيز را از او بگيرند باز هم در گرو است واگر آن چيز از بين برود وعوض آن را بگيرند، آن عوض هم مثل خود آن چيز گرو مى باشد.

(2038) اگر انسان چيزى را غصب كند، بايد به صاحبش برگرداند، واگر آن چيز از بين برود، بايد عوض آن را به او بدهد.

(2039) اگر از چيزى كه غصب كرده منفعتى به دست آيد، مثلا از گوسفندى كه غصب كرده بره اى پيدا شود، تعلق به صاحب مال دارد، ونيز كسى كه خانه اى را غصب كرده، اگر چه در آن ننشيند، بايد اجاره‌آن را بدهد.

(2040) اگر از بچه يا ديوانه چيزى را غصب كند، بايد آن را به ولى او بدهد واگر از بين برود بايد عوض آن را بدهد.

(2041) اگر چيزى را كه غصب كرده با چيز ديگرى مخلوط كند، مثلاگندمى را كه غصب كرده با جو مخلوط نمايد، چنانچه جدا كردن آنها ممكن است، اگر چه زحمت داشته باشد، بايد جدا كند وبه صاحبش برگرداند.

(2042) هر گاه دو نفر با هم چيزى را غصب كنند، اگر چه هر يك به تنهايى مى توانست آن را غصب نمايد، هر كدام از آنان ضامن نصف آن است.

(2043) اگر چيزى را كه غصب كرده به طورى تغيير