كافى است، ولى بهتر آن است كه به اندازه پهناى سه انگشت بسته مسح نمايد، وبهتر از آن مسح تمام روى پا است.

(254) اگر در مسح پا، همه‌دست را روى همه‌پا بگذارد وكمى بكشد صحيح است.

(255) در مسح سر وروى پا بايد دست را روى آنها بكشد پس اگر دست را نگهدارد وسر يا پا را به آن بكشد وضو باطل است، ولى اگر موقعى كه دست را مى كشد سر يا پا مختصرى حركت نمايد اشكال ندارد.

(256) جاى مسح بايد خشك باشد، واگر به قدرى تر باشد كه رطوبت كف دست به آن اثر نكند مسح باطل است، ولى اگر ترى آن به قدرى كم باشد كه رطوبتى كه بعد از مسح در آن ديده مى شود بگويند فقط از ترى كف دست است، اشكال ندارد.

(257) اگر براى مسح رطوبتى در كف دست نمانده باشد نمى تواند دست را با آب خارج تر كند، بلكه بايد از اعضاى ديگر وضو رطوبت بگيرد وبا آن مسح نمايد، وبنا بر احتياط بايد اول از ترى موى ريش وابرو كمك بگيرد واگر در آنها [ 53 ]

ترى نبود از دست ها رطوبت مى گيرد.

(258) هر گاه به سبب گرمى هوا يا جهات ديگر هيچ رطوبتى در اعضا براى مسح باقى نمى ماند، بنا بر احتياط واجب هم با آب خارج مسح كند وهم بعد از وضو تيمم كند.

(259) اگر رطوبت كف دست فقط به اندازه‌مسح سر باشد، احتياط واجب آن است كه سر را با همان رطوبت مسح كند، وبراى مسح پاها از اعضاى ديگر وضو رطوبت بگيرد، وبنا بر احتياط واجب بايد اول از ترى موى ريش وابرو كمك بگيرد واگر در آنها ترى نبود از دست ها رطوبت بگيرد.

(260) مسح كردن از روى جوراب وكفش باطل است ولى اگر به سبب سرماى شديد يا ترس از دزد ودرنده ومانند اينها نتواند كفش يا جوراب را بيرون آورد، مسح كردن بر آنها اشكال ندارد، واگر روى كفش نجس باشد بايد چيز پاكى بر آن بيندازد وبر آن چيز مسح كند واحتياطا تيمم هم بنمايد.

(261) اگر روى پا نجس باشد ونتواند براى مسح، آن را آب بكشد، اگر جبيره ممكن نباشد بايد تيمم نمايد. واگر جبيره ممكن بود بايد هم وضوى جبيره اى بگيرد وهم تيمم كند بنا بر احوط.

(262) تكرار مسح موجب بطلان وضو نيست خصوصا اگر براى رعايت احتياط باشد، مگر آن كه از روى تشريع يا وسوسه باشد. وضوى ارتماسى

(263) وضوى ارتماسى آن است كه انسان صورت ودست ها را به قصد وضو در آب داخل كند يا آنها را بعد از اين كه در آب فرو برد، به قصد وضو بيرون آورد. و اگر موقعى كه دست ها را در آب فرو مى برد نيت وضو كند وتا وقتى كه آنها را از آب بيرون مى آورد وريزش آب تمام مى شود به قصد وضو باشد، وضوى او صحيح است، ونيز اگر موقع بيرون آوردن از آب قصد وضو كند وتا وقتى كه ريزش آب تمام مى شود به قصد وضو باشد وضوى او صحيح مى باشد. [ 54 ]

(264) در وضوى ارتماسى نيز بايد صورت ودست ها از بالا به پايين شسته شود، پس اگر وقتى كه صورت ودست ها را در آب فرو مى برد قصد وضو كند، بايد صورت را از طرف پيشانى ودست ها را از طرف آرنج در آب فرو برد، واگر موقع بيرون آوردن از آب قصد وضو كند، بايد صورت را از طرف پيشانى ودست ها را از طرف آرنج بيرون آورد.

(265) اگر وضوى بعضى از اعضاء را ارتماسى وبعضى را غير ارتماسى انجام دهد اشكال ندارد.

(266) شخصى كه مى تواند بدون كمك ديگران وضوى ارتماسى بگيرد نبايد به كمك ديگران وضوى غير ارتماسى (ترتيبى ) بگيرد. دعاهاى وضو

(267) كسى كه وضو مى گيرد مستحب است موقعى كه نگاهش به آب مى افتد بگويد: بسم الله وبالله والحمد لله الذي جعل الماء طهورا ولم يجعله نجسا، و موقعى كه پيش از وضو دست خود را مى شويد بگويد: اللهم اجعلني من التوابين و اجعلنى من المتطهرين، ودر وقت مضمضه كردن يعنى آب در دهان گردانيدن بگويد: اللهم لقنى حجتي يوم القاك وأطلق لسانى بذكرك، ودر وقت استنشاق يعنى آب در بينى كردن بگويد: اللهم لا تحرم علي ريح الجنة واجعلني ممن يشم ريحها وروحها وطيبها، وموقع شستن صورت بگويد: اللهم بيض وجهي يوم تسود فيه الوجوه ولا تسود وجهي يوم تبيض فيه الوجوه، ودر وقت شستن دست راست بگويد: اللهم أعطنى كتابي بيميني والخلد في الجنان بيسارى وحاسبني حسابا يسيرا، وموقع شستن دست چپ بگويد: اللهم لا تعطنى كتابي بشمالي و لا من وراء ظهري ولا تجعلها مغلولة إلى عنقي واعوذ بك من مقطعات النيران، و موقعى كه سر را مسح مى كند بگويد: اللهم غشني برحمتك وبركاتك وعفوك، و در وقت مسح پا بگويد: اللهم ثبتني على الصراط يوم تزل فيه الاقدام واجعل سعيي فيما يرضيك عني يا ذاالجلال والإكرام. [ 55 ]

" شرايط وضو
"

شرايط صحيح بودن وضو سيزده چيز است:

1 - آب وضو پاك باشد.

2 - آب وضو مطلق باشد.

3 - وضو گرفتن مستلزم تصرف غاصبانه