توضیح المسائل نسخه متنی

نباشد.

4 - ظرف آب وضو مباح باشد (غصبى نباشد).

5 - ظرف آب وضو، طلا ونقره نباشد.

6 - اعضاى وضو موقع شستن ومسح كردن پاك باشد.

7 - وقت براى وضو ونماز كافى باشد.

8 - به قصد قربت يعنى براى انجام فرمان خداوند عالم وضو بگيرد.

9 - ترتيب.

10 - موالات.

11 - مباشرت در اعمال وضو.

12 - استعمال آب ضرر نداشته باشد.

13 - در اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب نباشد. وتفصيل اينها به ترتيب در مسائل بعدى ذكر مى شود. شرط اول ودوم: آب وضو پاك ومطلق باشد.

(268) وضو با آب نجس وآب مضاف باطل است، اگر چه انسان نجس بودن يا مضاف بودن آن را نداند يا فراموش كرده باشد، واگر با آن وضو نمازى هم خوانده باشد، بايد آن نماز را دوباره با وضوى صحيح بخواند.

(269) اگر غير از آب گل آلود ومضاف آب ديگرى براى وضو ندارد، چنانچه وقت نماز تنگ است به طورى كه براى وضو ويك ركعت نماز وقت ندارد بايد تيمم كند، واگر وقت دارد، احتياط واجب آن است كه صبر كند تا آب، صاف شود و [ 56 ]

وضو بگيرد ومبادرت به تيمم ننمايد، اما اگر براى يك ركعت نماز با وضو ويا چهار ركعت با تيمم وقت دارد، بنا بر اظهر مى تواند هر كدام را خواست انجام دهد. شرط سوم: وضو گرفتن مستلزم تصرف غاصبانه نباشد.

(270) اگر كسى به قصد وضو آب غصبى را به صورت يا دستهاى خود بريزد و موقع آب ريختن ملتفت غصبى بودن آب باشد وضويش باطل است. ولى اگر بدون توجه به غصبى بودن آب، وضو گرفت، اگر چه در اثناء وضو فهميد وبقيه‌وضو را با آب مباح انجام داد، وضويش صحيح است. اما قيمت آن آب غصبى را ضامن است.

(271) اگر كسى بدون قصد وضو، آب غصبى را به صورت ودست هاى خود ريخت وپس از آن كه عرفا آب از بين رفت به قصد وضو گرفتن به صورت و دست هاى خود كه تر شده است، دست كشيد، وضويش صحيح است.

(272) وضو گرفتن از حوض مدرسه اى كه انسان نمى داند آن حوض را براى همه مردم وقف كرده اند يا براى محصلين همان مدرسه، در صورتى كه معمولا مردم از آب آن وضو بگيرند ومعلوم نباشد كه از روى غفلت ويا عدم مبالات وضو مى گيرند، اشكال ندارد اگر با ساكنين مزاحمت نداشته باشد.

(273) كسى كه نمى خواهد در مسجدى نماز بخواند اگر نداند حوض آن را براى همه مردم وقف كرده اند يا براى كسانى كه در آن جا نماز مى خوانند، نمى تواند از حوض آن وضو بگيرد، ولى اگر معمولا كسانى هم كه نمى خواهند در آن جا نماز بخوانند از حوض آن وضو مى گيرند، مى تواند از حوض آن وضو بگيرد.

(274) وضو گرفتن از حوض تيمچه ها ومسافر خانه ها ومانند اينها براى كسانى كه ساكن آن جاها نيستند، در صورتى صحيح است كه معمولا كسانى هم كه ساكن آن جاها نيستند از آب آن جا وضو بگيرند.

(275) وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ اگر چه انسان نداند كه صاحب آنها راضى است يا نه، اشكال ندارد، ولى اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهى كند در صورتى كه سيره وروش مسلمين استفاده از آن آبها باشد وضو صحيح وگرنه باطل است. [ 57 ]

(276) اگر در صحن يكى از امامان يا امامزادگان كه سابقا قبرستان بوده حوض يا نهرى بسازند، چنانچه انسان نداند كه زمين صحن را براى قبرستان وقف كرده اند، وضو گرفتن در آن حوض ونهر اشكال ندارد. ولى اگر فهميد زمين براى قبرستان وقف شده ونشود زير حوض يا نهر ميتى را دفن كرد وضو اشكال دارد. ونيز اگر ايجاد حوض يا نهر موجب بى حرمتى به بدن مسلمان بشود مثلا آب به بدن او برسد، وضو اشكال دارد، اگر چه زمين قبرستان مباح بوده وموقوفه هم نباشد.

(277) اگر فراموش كند آب غصبى است وبا آن وضو بگيرد، وضو صحيح است. شرط چهارم: ظرف آب وضو مباح باشد (غصبى نباشد)، ولى مانند شرط سوم ممكن است كسى وضوى صحيح بگيرد به اين صورت كه موقع آب برداشتن قصد وضو نداشته باشد چنان كه در مسأله 271 گذشت. شرط پنجم: ظرف آب وضو، طلا ونقره نباشد.

(278) اگر آب وضو در ظرف غصبى يا طلا يا نقره باشد وغير از آن، آب ديگرى ندارد ونمى تواند آب را در ظرف ديگرى بريزد بايد تيمم كند. واگر آب ديگرى دارد چنانچه در ظرف غصبى يا طلا ونقره وضوى ارتماسى بگيرد يا با آنها آب را به صورت ودست ها بريزد، وضوى او باطل است مگر به صورتى كه در مسأله 271 گذشت. شرط ششم: اعضاى وضو موقع شستن ومسح كردن پاك باشد، مگر اين كه به وسيله وضو گرفتن وشستن صورت ويا دست ها، اعضاى وضو خود به خود پاك شود.

(279) اگر پيش از تمام شدن وضو جايى را كه شسته يا مسح كرده نجس شود، وضو صحيح است.

(280) اگر غير از اعضاى وضو جايى از بدن نجس باشد وضو صحيح است. ولى اگر مخرج را از بول يا غائط تطهير نكرده باشد احتياط مستحب آن است كه اول [ 58 ]

آن را تطهير كند بعد وضو بگيرد.

(281) اگر يكى از اعضاى وضو نجس باشد وبعد از وضو شك كند