اختيار نيت كند، روزهاو صحيح است چه روزهاو واجب باشد چه مستحب، واگر بعد از ظهر بيدار شود، نمى تواند نيت روزهواجب نمايد(1269) اگر بخواهد غير روزهرمضان روزهواجب ديگرى بگيرد، در صورتى كه آنچه بر او واجب شده است انواع متعددى باشد، بنا بر اقوى بايد آن را معين نمايد، مثلا نيت كند كه روزهقضا يا روزهنذر مى گيرم، ولى در ماه رمضان لازم نيست نيت كند كه روزهماه رمضان مى گيرم، بلكه اگر نداند ماه رمضان است يا فراموش نمايد، وروزه ديگرى را نيت كند، روزه ماه رمضان حساب مى شود، مگر اين كه روزه براى ميت گرفته باشد كه در اين صورت روزهماه رمضان حساب نمى شود، وصحيح بودن آن مورد تأمل است مگر اين كه مقصود او به دو قسمت جداگانه تقسيم شود: يكى روزهواجب ويكى هم براى ديگرى بودن روزه، كه در اين صورت بنا بر اظهر روزهماه رمضان محسوب مى شود.(1270) هر گاه در ماه رمضان يا روزه واجب معين، نيت روزه را عمدا ترك نمايد تا صبح داخل شود، روزه آن روزش صحيح نيست وقضا بر او واجب است ولى وجوب كفاره محل تأمل است.(1271) اگر بداند ماه رمضان است وعمدا نيت روزهغير رمضان كند نه روزه رمضان حساب مى شود ونه روزه اى كه قصد كرده است.(1272) اگر مثلا به نيت روز اول ماه روزه بگيرد، بعد بفهمد دوم يا سوم بوده، روزه او صحيح است.(1273) كسى كه در سراسر روز بيهوش بوده در صورتى كه روزه واجب معين باشد روزه بر او واجب نيست ولى اگر قبل از ظهر بهوش آيد بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام كرده وقضاى آن را نيز بگيرد وهمين احتياط در مورد مخالف، اگر قبل از ظهر شيعه شود نيز جارى است.(1274) اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است وپيش از ظهر ملتفت شود، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد، بايد فورا نيت كند و گرنه روزه او باطل مى شود.(1275) اگر بچه قبل از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، بايد روزه بگيرد، واگر [ 252 ]
بعد از اذان وقبل از ظهر بالغ شود، اگر چيزى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد احتياط واجب در اين است كه بقيه آن روز را روزه بگيرد وبعدا قضاى آن روز را نيز بگيرد، و هم چنين است اگر شخصى كه جنون دارد جنونش از بين برود. واين احتياط در باره غير بالغى است كه از اول صبح نيت روزه نداشته است، ولى چون روزه بچه مميز صحيح است - اگر چه بر او واجب نيست - اگر نيت روزه داشته باشد ودر بين روز بالغ شود، روزه آن روز او صحيح است وقضا ندارد.(1276) كسى كه براى بجا آوردن روزهميتى اجير شده، اگر روزه مستحبى بگيرد اشكال ندارد، ولى كسى كه روزهقضا دارد، نمى تواند روزه مستحبى بگيرد.(1277) اگر در ماه رمضان، پيش از ظهر، كافر مسلمان شود بنا بر احتياط مستحب بايد نيت روزه كند وروزه را تمام نمايد.(1278) اگر مريض در ماه رمضان، پيش از ظهر خوب شود وتا آن وقت كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد، واجب بودن روزه وصحيح بودنش، خالى از وجه نيست.(1279) روزى را كه انسان شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان، واجب نيست روزه بگيرد، واگر بخواهد روزه بگيرد، نمى تواند نيت روزهرمضان كند بلكه بايد نيت روزهقضا ومانند آن بنمايد وچنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب مى شود، ودر صورتى كه قصد كند آنچه را كه فعلا خدا از او خواسته است انجام دهد وبعد معلوم شود رمضان بوده نيز كافى است.(1280) اگر روزى را كه شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان، به نيت روزه قضا يا روزه مستحبى ومانند آن روزه بگيرد ودر بين روز بفهمد كه ماه رمضان است، بايد نيت روزهرمضان كند. [ 253 ]
"