ـ « مقاديم بدن» مراد از وجه در صورت عدم وجود قرينه
پرسش.... پاسخ: روايات ممكن است خصوصيّات بهتري را بيان كند، امّا اگر گفتند: شما رو به اين سمت بايست (رو به اين سمت بكن) رو به اين سمت بكن. پرسش...پاسخ: بله «رو» در فارسي همان «وجه» در عربي؛ است اگر گفتند رو به اين سمت كن، عرف چه ميفهمد؟ يعني اينچنين بكن به اين را كه نميفهمد اگر قرينه داشتيم ما نظير «وجه» در برابريد در برابر «رأس»، اين حكم ديگر است، مثل وضو كه وجه در برابر سر است، وجه در برابر يد هست و امثال ذلك كه حكم مسح براي سر است، حكم غسل براي صورت است و مانند آن. اگر عضوي در مقابل عضوي قرار گرفت آنجا وجه در مقابل سر هست، آنجا وجه در مقابل يد هست و امثال ذلك. امّا اگر درعرف گفتند كه رو به آن سمت بايست. عرف چه ميفهمد؟ يعني صورت را به آن سمت بكن «مقاديم بدن» به هر سمتي شد شد؟ يا يك تعبير عرفي است.پرسش... پاسخ: نه يك معناي عرفي است؛ بله معناي عرفي است. الآن وقتي عرف بخواهد امتثال كند، اگر مولا به عبد گفت: رو به اين سمت بايست. گفت رو؛ همان تعبيري كه در عربي «وجه» ميشود همان تعبير در فارسي «رو» است. ديگر در فارسي نميگويند كه سر تا با به اين سمت بايست كه، ميگويند: رو به اين سمت بايست. سخن از رو است، عرف ميفهمد يعني مقاديم بدن به اين سمت بايست، مگر اينكه يك جايي وجه در مقابل سر يا بدن يا دست قرار بگيرد. نظير مسئله وضو.اما اينكه فرمود: (وجهك) براي اينكه در جمله بعدي دارد (وجوهكم)؛ چون اوّل خطاب به رسول اكرم [صلّي الله عليه و آله و سلّم] است، بعد خطاب به مؤمنين وگرنه سخن از روست. به ما ميگويند: رويت را به اين سمت بكن. درباره مؤمنين هم فرمود رويتان را به اين سمت بكنيد. تعبير فارسي و عرفي ما هم اين چنين است. منتها روايات خصوصيّت ديگر را بيان كرده است و اگر بفرمايد: «فول للوجه» باز هم يعني (وجهك) «فولوا الوجوه» يعني (وجوهكم) (فلنولينك قبلةً ترض اها فولّ وجهك شطر المسجد الحرام)