بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
«احترام و وفا به تعهّد دو انگيزه دارد: انگيزه يکم_ همان ضرورت امن و اطمينان در زندگي اجتماعي است که خداوند متعال مانند يک قانون طبيعي در جوامع حکمفرما ساخته است. انگيزه دوم_ يک عامل الهي است که احترام و ايفاي تعهّد را اطاعت خداوندي و تخلّف از آن را معيصت و جرأت به آن مقام ربوبي معرّفي مي نمايد. ايفاي تعهّد بر مبناي انگيزه يکم، معلول جبر زندگي اجتماعي است که داخل در منطقه ارزشهاي والا نيست ولي احترام و ايفاي تعهّد بر مبناي انگيزه دوم که جنبه الهي دارد، در منطقه عالي ترين ارزشهاي انساني قرار دارد و همه خواص و لوازم عالي عمل به تعهّد در اين انگيزه دوم است.»تاريخ زندگي پيامبر (ص) و اميرالمؤمنين (ع) و مملو از صحنه هاي درخشان و والاي وفاداري به تعهدات با کفار است که به دليل رعايت اصل اختصار از پرداختن به آنها صرف نظر مي کنيم.
حقوق قضايي اقليّتها
«فان دهاقين بلدک شکًوْا منک غلظة و قسوة و احتقارا و جفوة و نظرت فلم ارهم اهلا لان يدنوا لشرکهم و لا ان ... يقصوا و يُجفو لعهدهم ...» در اين فراز از نهج البلاغه دهقانان که مشرک هم هستند عليه امير و فرماندار خود به خليفه اميرالمؤمنين (ع) شکايت مي کنند. اگر مشرکان از چنين اختياراتي برخودار باشند، کفّار اهل کتاب به طريق اوليه از آن برخوردارند.درباره حقوق قضايي کفّار در جامعه اسلامي، تنها به ذکر دو نکته اکتفا مي کنيم: