بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
اديان و مذاهب در کشور ميانمار ? چو امين او سرزمين طلايي جمهوري سوسياليستي متحده برمه(ميانمار)، با ?????? كيلومتر مربع وسعت، در منطقه جنوب شرق آسيا واقع است. اين كشور از مشرق با هندوستان و بنگلاش و از جنوب غربي با جمهوري خلق چين هممرز و نيز داراي ساحلي طولاني در خليج بنگال و درياي آندمان است.?برمه در عرض جغرافيايي ?? تا ?? درجه شمالي و طول جغرافيايي ?? تا ??? درجه شرقي قرار دارد. طول خاك آن از شمال به طرف جنوب ???? كيلومتر و عرض آن از شرق به غرب در پهنترين قسمتها ??? كيلومتر است.اين كشور حدود ???? كيلومتر خاكي و ???? كيلومتر ساحل دريايي دارد. طولانيترين مرز برمه ???? كيلومتر با جمهوري خلق چين است. برمه با كشور تايلند ???? كيلومتر، با هندوستان ???? كيلومتر و با بنگلادش ?? كيلومتر مرز مشترك دارد و همچنين در مشرق با لائوس هممرز است. جمعيت براساس آخرين آمار و سرشماري، جمعيت ميانمار ?? ميليون برآورد گرديده است.? اقوام و نژادها اكثر مردم اين كشور از نژاد برمهاياند، لكن اقوام و نژادهاي مختلف ديگر نيز در اين كشور زندگي ميكنند. در اين كشور از چهارده قوم آثار تمدن به جا مانده است. علاوه بر اين، مردماني از نژادهاي تبتي، هندي و تايلندي نيز به اين كشور مهاجرت كردهاند و در آن زندگي ميكنند.قبل از استقلال كشورهاي شبه قاره هند، تعداد فراواني از اتباع هندي و بنگالي به برمه مهاجرت نمودند. تعدادي ايراني نيز از يك قرن و نيم پيش در برمه زندگي ميكردند كه اكنون تنها اندكي از اعقاب آنان باقي ماندهاند.? سوابق تاريخي برمه برمه كشوري باستاني است. نخستين سكنه اين سرزمين، در سالهاي اوليه مسيحيت در برمه اقامت گزيدند. اعقاب برمهايهاي فعلي در قرنهاي يازدهم تا سيزدهم ميلادي، پادشاهي پاگان را بنيانگذاري كردند.? مهمترين آثار و نشانههاي اوليه تمدن و فرهنگ در اين سرزمين، مربوط به همان دوران است. برمهايها در اين دوران از نظر كشاورزي، سيستمهاي آبياري و معماري بسيار پيشرفته بودند. هنوز هم ويرانههاي بسياري از معابد بودايي پادشاهان پاگان در گوشه و كنار اين سرزمين ديده ميشود كه بعضي از آنها نظير معبد آناندا پاگودا از شاهكارهاي معماري جهان محسوب ميشود.دامنه جنگ و سلطه انگلستان بر كشور هند كه از سالهاي ???? تا ????م ادامه داشت، كشور برمه را نيز در برگرفت كه به طور كلي سبب نابودي رژيم امپراتوري شد و برمه به عنوان قسمتي از شبه قاره هند، جزو مستعمرات انگلستان قرار گرفت. زبان و خط مردم برمه بيش از يك صد نوع گويش مختلف دارند، اما زبان رسمي آنان بودايي است.? رسمالخط زبان برمهاي سابقهاي كاملاً متفاوت دارد. اين رسمالخط، از زبان پالي در جنوب هندوستان گرفته شده و شباهتهاي بسياري با كتابت «تلوگو» دارد. زبان انگليسي هم به طور گستردهاي در اين كشور به كار ميرود كه مربوط به دوران سلطه انگليس است. اديان و مذاهب در برمه بوديسم دين رسمي كشور است، ولي پيروان ساير مذاهب و اديان نيز در اجراي مراسم مذهبي خود آزادند.? ?? درصد مردم برمه بودايي، هفت درصد مسلمان، چهار درصد هندو و دو درصد مسيحياند.? دو درصد باقيمانده را نيز آيينهاي بودايي چيني، تائوئيستي، كنفوسيوسي و نياكانپرستي تشكيل ميدهند. كثرت پيروان بودايي را در همه جاي اين كشور ميتوان به خوبي مشاهده نمود، زيرا تقريباً هر روستا و دهكدهاي لااقل تأمين هزينه يك مدرسه مذهبي را به عهده دارد. پاگوداها، يعني معابد بودايي در سراسر برمه عليا و سفلا به چشم ميخورد. راهبان بودايي كه «پونچي» نام دارند، همه جا در بين مردم ديده ميشوند.? بوديسم هر چند بوداييان برمه پيرو آيين بودا هستند، از آيين خالص بودايي پيروي نميكنند. زيرا قبل از ورود آيين بودا به برمه، مردمان اين سرزمين به نوعي عقايد بومي كه بر استغفار و شفاعتطلبي و اداي قرباني براي ارواح(تاتها ) تمركز يافته بود، ايمان داشتند و اعتقادات فوق هنوز هم در بسياري از قبايل كوهستاني رواج دارد. در بوديسم مفهومي به نام احترام به بودا وجود دارد. بوداييان اين وظيفه را با رفتن مقابل مجسمه بودا يا درخت بودا يا محلي گنبد مانند در معابد كه خاكستر مردگان در آن دفن ميشود يا پاگودا انجام ميدهند. آنان در مقابل آن مجسمه بودا، حال عبادت و دعا به خود ميگيرند. بوداييان دائماً هشدار ميدهند كه عبادت اين اشيا مورد نظر نيست.?احترام به مجسمه بودا، تنها تلاش براي يادآوري عظمت و آموزههاي صاحب مجسمه است. بوداييان با احترام به مجسمه چيزي از او نميخواهند، فقط به او احترام ميگذارند و از او تشكر ميكنند كه راه حقيقت را كشف كرده و به آنها نشان داده است. به نظر بوداييان در اين شيوه، احترام گذاشتن احترام گذارنده است كه سود حاصل ميكند، افكار و گفتار او با انديشيدن به بودا پاكيزه ميشود و قدرت معنوي براي گام نهادن به راه بودا را پيدا ميكند. اين كار همانند احترام به بناي يادبود كشتگان جنگ است. به عقيده بوداييان افرادي كه در زمينه فكري و روحي به پيشرفت رسيدهاند، ممكن است جهت تمركز ديگر نيازي به مجسمه نداشته باشند، اما اين كار براي كساني كه فكر خود را توسعه و رشد ندادهاند، ضروري است. اهداي گل در كشور ميانمار و نيز ساير كشورهاي بوديستي، بوداييان پيرو جوان و حتي كودك، به مجسمه بودا يا به اماكن مقدس بودايي گل هديه ميكنند يا چراغي در آنجا روشن مينمايند يا عود ميسوزانند. كودكان از اينكه گلها را بچينند و دسته دسته كنند تا براي هديه به بودا آماده شود، لذت ميبرند. آنها در اين برنامه ضمن آشنايي با مفهوم زيبايي، ياد ميگيرند بخشنده باشند، تحرك داشته باشند و بالاتر از همه به بودا و گوداما و سانگا احترام بگذارند. آنها بعد از اهداي گل به مجسمه بودا، با ظرف كوچكي چندبار به سر مجسمه آب ميريزند. ازدواج در بوديسم آنچه به عنوان مراسم ازدواج در ساير اديان وجود دارد و روحانيان نقش ويژهاي در آن دارند، در بوديسم ديده نميشود. مانكهاي بودايي برخلاف كشيشهاي مسيحي در مراسم عروسي شركت نميكنند و براي متبرك شدن جشن، نيازي به وجود آنها نيست.در بعضي مراسم ازدواج، دستهاي از دختران كه لباس سنتي سفيد بر تن دارند، با هم آياتي مقدس را به زبان پالي قرائت ميكنند كه «جايامانگالاگاتا» نام دارد و برترين فضايل بودا را برميشمارد. گاهي در مراسم ازدواج خطبه سنگالا نيز براي زوج جوان قرائت ميشود كه بيان وظايف زن و شوهر درباره يكديگر از ديدگاه بوداست. آداب اموات براي بوداييان تشييع جنازه مانند مراسم ازدواج ساده و آسان است. اگر يك بودايي از دنيا برود، خويشاوندان نزديك وي تعدادي مانك را به خانه نو گذشته يا به قبرستان دعوت ميكنند تا مراسم را اجرا كنند. مانكها ابتدا تعويذات سهگانه و سپس مفاهيم پنج گانه را قرائت ميكنند. سپس فرزندان يا خويشاوندان نزديك متوفا، لباسهاي سفيد به مانكها هديه ميكنند كه ثواب اين كار به درگذشته هديه ميشود. بوداييها مرده را سه روز نگهداري ميكنند. خاكسپاري يا سوزاندن در تمدن بوديستي فقط در يك مورد در خصوص تعيين تكليف براي اجساد مردگان اظهار نظر شده و آن هم خطبه مرگ بودا به نام «ماها پاريني» است. در آن خطبه آمده است كه آناندا از بوداي در حال مرگ پرسيد: تكليف ما در قبال جسد انسان كامل كه همان بودا باشد، چيست؟ بودا جواب داد كه او را همانند شاه بزرگ (كاكاواتي راجا) بسوزانند. غير از اين جمله، در متون بوديستي چيزي در خصوص اجساد ذكر نشده است. امروز نيز بوداييان ميتوانند مردگان را بسوازنند يا به خاك بسپارند.در صورت سوزاندن جسد، بعضي خاكسترهاي باقيمانده را در يك ظرف نگهداري ميكنند يا در ستوني كه به يادبود مرده بنا شده قرار ميدهند. محل خاكستر بودا و بعضي از مقدسان به صورت زيارتگاه درآمده است. بوداييان معتقدند مشاهده چنين اماكني به انسان آرامش و اطمينان ميدهد و ياد و خاطره آن بزرگان، او را براي پيمودن راه آنها تشويق ميكند. اين معنا در خطبه مرگ بودا نيز آمده است. نثار ثواب به درگذشتگان بوداييان معتقدند كه انسان بعد از مرگ دوباره زنده ميشود و اين مردن و زندهشدن هميشه ادامه مييابد، مگر آنكه كسي به نيروانا برسد كه ديگر از چرخه رنجآور مرگ و زندگي نجات مييابد. آنها معتقدند كه زندهها ميتوانند با نثار ثواب به مرده شادماني ببخشند. ثواب در بوديسم «پونا» نام دارد.امروزه هنگام اداي جمله انتقال ثواب به مردگان، آب را از كوزهاي پر به ظرفي ديگر ميريزند تا پر شود، اما اين در متون بودايي ريشه ندارد. در كشورهاي بودايي صدقه به مانكها يك وظيفه ديني است. آنان پس از دريافت صدقه براي مردگان دعا ميكنند. بوداييان زمان خاصي براي ارسال ثواب به مردگان ندارند، اما به صورت سنتي برنامه منظمي براي آن ايجاد شده است. روزهاي سوم، هفتم، آخر ماه سوم و سالگرد مرگ، زمانهايي است كه به ياد گذشتگان ميافتند.همچنين بوداييان به وجود جن و پري اعتقاد دارند و براي آنها قدرتي محدود قائلاند و معتقدند كه آنها ميتوانند انسانها را در رسيدن به نيروانا كمك كنند. بوداييها جن و پري را نيز در ثواب كارهاي خود شريك ميكنند. روحانيت بوديسم پيروان بودا چهار دستهاند: روحانييان مرد، روحانيان زن به نام «يامن» و «ماي تيلا»، و مردان و زنان عادي.?? كسي كه وارد مسلك روحانيت ميشود بايد لباس مانكي بپوشد، موي سر و صورت بتراشد و لباس نارنجي روي شانه چپ قرار دهد و همزمان به مانكي كه مجري برنامه است، با زانو زدن و خم شدن ـ در حاليكه كف دستها را روي هم گذشته و بلند كرده ـ احترام بگذارد و متون بودايي را به زبان پالي قرائت كند. مانكها عموماً با تراشيدن موهاي سر و ابرو، پارچهاي نارنجي رنگ به تن ميكنند و هر روز صبح زود با حضور در معابد، مورد احترام مردم قرار ميگيرند و نذرهاي آنها را كه بيشتر برنج و مواد غذايي است دريافت ميدارند. روحانيان زن هم صبح زود بعد از قرائت تعريف بودا در معابد خود، براي گرفتن نذرهاي مردم دست جمعي به صف ميايستند و هدايا را دريافت ميدارند. روحانيان بودايي نميتوانند ازدواج كنند. بزرگترين معابد در برمه در پايتخت(رنگون) است و Shuda gon نام دارد و هر روز مورد بازديد هزاران نفر از سراسر جهان قرار ميگيرد. روحانيان بودا ارتباط خوبي با مردم و حكومت دارند. حكومت هم پيشنهادهايي را از روحانيان معروف بودايي ميگيرد و به آنها عمل ميكند. بوداييان در يكي از ماههاي سال روزه ميگيرند و مراسم خاصي انجام ميدهند. البته فصلهاي عبادي ديگر هم وجود دارند كه در آن ماهها روحانيان تبليغ خاصي ميكنند و مردم را به عمل فرا ميخوانند. جشنواره در كشور برمه مردم بودايي جشنهاي مختلف برگزار ميكنند، اما بزرگترين و مشهورترين جشنوارههاي ميانمار در ماه آوريل است.?? در اين ماه كه هوا بسيار گرم است، در مدت پنج روز جشن، هر كسي سعي ميكند ظرفي آب به سوي ديگري بپاشد و در بعضي از موارد افراد با اجازه مخاطب آب را به روي او ميپاشند. خلاصه در اين ايام هر كس به خيابان برود، بدون استنثنا خيس خواهد شد. برخي نيز با پودر سفيد رنگ صورت يكديگر را سفيد ميكنند. آداب و رسوم ميانماريها به يكديگر احترام ميكنند و حتي اگر غريبه و ناآشنا باشند، هنگام ملاقات با يكديگر لبخند ميزنند. اگر كسي كمك بخواهد، مردم به او كمك ميكنند. همچنين مردم براي سالخوردگان احترام خاصي قائلاند و هنگام دعا كردن، براي پدر و مادر، استاد و همه مردم در سراسر جهان، و حتي براي حيوانات و درختان نيز دعا ميكنند. در برمه مردم قبل از خواب به پدر و مادر خود تعظيم ميكنند و پدر و مادر نيز براي آنها دعا ميخوانند. مذاهب اسلامي برمه مسلمانان در برمه فرقههاي گوناگون دارند. گروههاي شافعي، حنفي، مالكي، حنبلي، چوليامسلم، بودامسلم، اصل حديث، قادياني، سوفيست، طريقه، گرانه، بنگاليمسلم، سورطيمسلم و وهابيت از آن جملهاند. تاريخنويسان اشارههايي به حضور مسلمانان در برمه نمودهاند كه خود پيشينه شگفتانگيزي از گسترش دين مبين اسلام در نواحي آسياي جنوب شرقي به دست ميدهد. تاريخ گسترش اسلام در برمه به قرن اول هجري برميگردد. اعراب و ايرانياني كه قرنها قبل از ظهور اسلام، به سفرهاي تجاري تا آسياي جنوب شرقي و سواحل شرقي چين دست ميزدند، بعدها از طريق سواحل برمه راه كوتاهتري براي خريد كالاهاي خود يافتند. به اين طريق، آنان به سواحل و داخل كشور برمه رفت و آمد كردند. بعد از ظهور اسلام و گرايش اعراب و ايرانيان به آيين محمدي(ص)، دريانوردان عرب و ايراني مسافرتهاي دريايي خود را به همين طريق ادامه ميدادند و در مسير خود احياناً دست به تبليغ و دعوت مردم به اسلام ميزدند. از سنن، اقوال، متن، سالنامهها، تاريخچهها و كتب تاريخي برميآيد كه تقريباً از همان سالهاي اوليه قرن اول هجري، بسياري از اوليا و مبلغان مسلمان به ترويج دين جديد در سواحل مختلف آسيا مشغول بودند.با گسترش ممالك اسلامي در هند و ترويج اسلام در بنگال و تبديل آن منطقه به سلطاننشين اسلامي، منطقه عربي برمه؛ يعني ايالت آركان، تحت نفوذ مسلمانان بنگال و هند قرار گرفت. بعضي از منابع تاريخي حكايت از آن دارد كه در سال ???? ميلادي (??? هجري) پادشاه وقت ايران يك هيأت سه نفره مذهبي را به آركان اعزام داشت كه به ساختن مساجد و تبليغ اسلام همت گماشتند و عدهاي از علماي آركان را جهت سفر به ايران دعوت كردند. زبان فارسي كه زبان رايج اهالي غرب برمه بود، در زبان برمهاي نيز تأثير گذاشت.در دوران معاصر، دولت برمه از ????م به آيين بودايي ارج و بهاي رسمي داد و در ????م با تصويب قانوني آيين مزبور را به صورت دين رسمي برمه درآورد. دولت ژنرال نوين پس از سركار آمدن در ????م رفتن مسلمانان به حج را ممنوع اعلام كرد تا آنكه در ????م و پس از گذشت هجده سال، به هفتاد نفر از مسلمانان اجازه داده شد جهت انجام فرايض حج به مكه مشرف شوند و متعاقب آن عدهاي از مسلمانان نيز جهت شركت در كنفرانسهاي مختلف اسلامي اعزام شدند. اما متأسفانه فشارهايي كه بر مسلمانان وارد ميآمده، موجب آواره شدن آنها در كشورهاي مختلف شده است. گفته ميشود بيش از نيم ميليون از مسلمانان برمهاي به كشورهاي بنگلادش، هند، پاكستان، مالزي، تايلند، سنگاپور، امارات متحده عربي و ممالك ديگر مهاجرت نمودهاند و هزار مسلمان برمهاي نيز در عربستان سعودي سكونت گزيدهاند. دولت برمه كنترل شديدي بر فعاليتهاي مساجد اعمال ميكند و حتي آمار ازدواج و تمايل مردم جهت انجام قرباني گوسفند در مراسم عيد قربان و نيز آمار افرادي كه در مساجد به آموختن قرآن كريم مشغول ميشوند، به دولت گزارش داده ميشود.بيشتر مسلمانان برمه سني و بيشتر اينان نيز حنفياند. اين مسلمانان مساجد، مدارس و پايگاههاي مستقلي براي گروه خود دارند، ولي در عين حال متحد نيستند. گروه وهابيت نيز در برمه فعاليتهاي بسيار ميكند. وهابيان با نوشتن كتابها و انجام دادن سخنرانيها در همه شهرهاي برمه فعاليت دارند، تبليغ ميكنند، هر ماه جوانان را گرد ميآورند و هر هفته هم در مساجد مختلف جلسه برگزار ميكنند. بيشتر وهابيان ثروتمندند و به بازسازي مسجد، مدرسه، كمك به تهيدستان و كارهاي هنري و فني ميپردازند. نكته اين است كه وهابيان حافظان قرآن بسيار را ميپرورند و براي آن مدرسههاي جداگانه در شهرهاي مختلف دارند. فرقههاي مسلمانان براي هر چه روشنتر شدن سيماي مسلمانان در برمه، اكنون بعضي از گروههاي مسلمان اين كشور را معرفي ميكنيم. ?. چوليامسلم چوليامسلم يكي از اين گروههاست. اجداد اين گروه سالها پيش هندو مذهب بودهاند و بعداً به اسلام گرويدهاند. اكنون نيز زبان اصلي اين گروه هندوست. چوليامسلم با وهابيت اختلاف دارند، چون پنج تن اهلبيت(ع) را قبول دارند، گاه به نام پنج تن فاتحهخواني ميكنند، ايام محرّم اعمال خاصي دارند و احترام ويژهاي براي اهلبيت رسول(ص) قائلاند. ?. بودامسلم در كشور ميانمار كساني كه تا امام ششم را پذيرفتهاند، بودامسلم ناميده ميشوند. اين گروه فعاليت چنداني ندارند و فقط در پايتخت سه مسجد متعلق به آنان است. شمار اينان نيز بيش از دو هزار تن نيست. بعضي از آنها در مراسم شيعه شركت ميكنند و تولد امام صادق(ع) را جشن ميگيرند. ?. اهل حديث اين گروه نيز با وهابيت متفاوت و مخالفاند. اينان همه احاديث را حجت ميدانند، به زبان عربي بسيار مسلطاند و آموختن عربي را واجب ميدانند. شمار اهل حديث بيش از سه هزار نفر است و در پايتخت فقط سه مسجد به نام اهل حديث وجود دارد. ?. قادياني مسلمانان اين گروه را كافر ميدانند، اما آنها خود را مسلمان ميشمارند. اينان به خدا و رسول معتقدند، اما پيامبر را آخرين پيامبر نميدانند. اهل اين گروه به كسي به نام احمد طهور معتقدند و احمد را كسي غير از پيامبر اكرم(ص) ميدانند. گروه قادياني در برمه انگشت شمارند و در پايتخت شهر بيش از دو مسجد ندارند. ?. سوفيست، طريقه، گرانه اين گروهها مانند هماند و هر سه پيرو اوليا و پيراناند. دو گروه سوفيست و طريقه پيرو شيخ عبدالقادر جيلانياند. گروه گرانه سلسله اوليا را تا امام علي(ع) ميرساند. البته اينان به آل محمد(ص) معتقدند، در شعرهاي خود فضايل اهلبيت(ع) را ميسرايند و با وهابيت سخت مخالفاند. شمار پيروان اين گروهها به بيش از پنج هزار تن ميرسد. ?. بنگاليمسلم و سورطيمسلم اين دو گروه مهاجرند، به زبان خود حرف زنند و مساجدي هم براي خود دارند. بيشتر اينان پيرو شافعياند و البته با وهابيت نيز موافقاند. گروه سورطي نيز زبان مادري جداگانه دارند و پيرو مذاهب چهارگانهاند. ميتوان گفت كه اين گروه با وهابيت تفاوتي ندارند. شيعه در برمه شيعيان در برمه از نسل ايرانيان يا هندياناند. ايرانيان در گذشته از شهرهاي شيراز، كاشان، بهبهان و يزد به برمه مهاجرت نمودهاند و بيشتر هنديان نيز كه بعد از جنگ جهاني دوم به ميانمار مهاجرت كردهاند از شهر «نگر» هستند. شيعيان برمه بيش از سي هزار نفر نيستند و البته نسبت به گذشته افزايش يافتهاند.?? شيعيان يك مسجد بزرگ ساخت ايراني و يك مسجد كوچك ساخت هندي دارند. در شصت سال اخير، كساني از ايران و هند براي تبليغ در ماههاي رمضان، محرّم و صفر به اين دو مسجد آمدهاند و در آن به اقامه نماز جماعت و سخنراني پرداختهاند و نيز نماز جمعه خواندهاند. از سال ???? ميلادي نمايندهاي از سوي ولايت فقيه به برمه اعزام شد و همين مايه نشاط و فعاليتهاي ديني شيعيان اين كشور بوده است. شيعيان در كل سال برنامههاي ديني و مذهبي خاصي دارند و در تولد و شهادت معصومان(ع) مراسم ويژهاي برگزار ميكنند. در ماه رمضان برنامه قرآنخواني و در ماه محرّم و صفر مراسم عزاداري نيز با شكوه خاصي برگزار ميشود. گفتني است كه ساير مذاهب برمه هم به شيعيان اين كشور با نظري مثبت مينگرند. هندو در برمه اصل دين هندو با دين رسمي بودايي برمه چندان فرقي ندارد، اما اين دو در بعضي از اعتقادها و فرهنگها با يكديگر متفاوتاند. هندوها هم در اصل از هندوستان به برمه مهاجرت كردهاند و پوشش، زبان محلي، مراسم ازدواج و آيينهاي ويژهاي دارند. اصول دين هندو عبارت از اعتقاد و احترام به كتابهاي باستاني و سنتهاي ديني برهمنان و پرستش خدايان دوران قديم است. اعتقاد به تناسخ و رعايت مقررات طبقات اجتماعي در معاشرت و ازدواج، همچنين احترام به موجودات زنده، مخصوصاً گاو، از اصول آن دين است. هندويان در دين خود ثابتاند، اما آن را تبليغ نميكنند.?? مسيحيت در برمه دو درصد جمعيت مسيحي برمه در شهرهاي مختلف پراكندهاند. البته كليساهاي بسياري در پايتخت شهر ديده ميشوند و مسيحيان در آنها به كارهاي علمي ميپردازند و در بعضي اوقات مراسم عبادي، مراسم ازدواج و جشن برگزار ميكنند. بيشتر مسيحيان برمه كاتوليكاند. كليساي آگوستين، كليساي صليب مقدس، كليساي متوديست،كليساي امانوئل و كليساي ارامنه، مهمترين پايگاههاي مسيحيان برمه به شمار ميآيند.?? يهوديت در برمه پيروان دين يهود در برمه اندكاند و در پايتخت سكونت دارند.?? مراسم عبادي و فرهنگي يهوديان در اين كشور شوري ندارد و محل برگزاري آيينهاي آنان، منحصر به معبدي كوچك در پايتخت است. جايگاه اديان و مذاهب در حكومت پنجاه سال پيش، اديان و مذاهب برمه ارتباطي وثيق با حكومت داشتند، اما امروزه تنها مذهب بودايي در حكومت ايفاي نقش ميكند. اكنون حتي سربازان هم فقط از مذهب بودايي پذيرفته ميشوند و پيروان مذاهب ديگر حق ندارند وارد ارتش شوند. با اين حال، اكنون حكومت با اديان رابطهاي مسالمتآميز دارد و هر مذهب و مسلك ميتواند اعمال خاص خود را آزادانه انجام دهد. پينوشتها ?. مفضلي، فصل دوم، ص ?. ?. www.myanmar.com ?. مفضلي، ص ?. ?. همان، فصل سوم، ص ??. ?. همان.?. همان، ص ??. ?. همان.?. همان، فصل چهارم(اديان و مذاهب)، ص ??. ?. همان، ص ??. ??. www.myanmar.org.uk ??. www.myanmar.com ??. همان، ص ??. ??. حسين توفيقي، ص ??. ??. مفضلي، ص ??. ??. همان، ص ??. منابع ?. مفضلي، حسين، ميانمار (برمه)، انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ اول، ????. ?. ع، پاشايي، كتاب بودا، انتشارات فيروزه، تهران، چاپ هفتم، ????. ?. توفيقي، حسين، آشنايي با اديان بزرگ، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها(سمت)، مؤسسه فرهنگي طه و مركز جهاني علوم اسلامي، چاپ پنجم، ????. ?. www.myanmar.com ?. www.myanmar.org.uk