نقش كميته امداد امام خميني قدس سره در احياي ارزشهاي اسلامي در رسيدگي به محرومان

ناصر انصاري

مقدمه

«ويطعمون الطعام علي حبه مسكينا ويتيما واسيرا انما نطعمكم لوجه الله لانريد منكم جزاءً و لا شكورا»1

از دير باز رسيدگي به فقرا و مستمندان در جوامع بشري مرسوم بوده و بسته به فرهنگ و آداب و رسوم و ديدگاههاي مردم، حاكمان آن جوامع اقدام به حمايت ازمحرومان مي نمودند. هم اكنون نيز در كشورهاي مختلف بسته به نوع حكومت، تحت عناوين مختلف وزارت رفاه اجتماعي، نهادهاي خيريه دولتي و سازمانهاي حمايتي غيردولتي، سعي درشناسايي علل، عوامل و ارائه راهكارهاي عملي در زدودن چهره فقر و تنگدستي درجوامع خود دارند. آنها معتقدند تأمين رفاه اجتماعي، توزيع عادلانه ثروت و پايين بودن درصد فقر در هر جامعه اي، شاخصي مناسب براي تعيين رشد اقتصادي، اجتماعي و سياسي جوامع است. اما در كشور اسلامي ايران نيز به دليل اعتقادات مذهبي، محروميت زدايي از اهميت خاصي برخوردار بوده و اعتقاد بر اين است كه اگر توزيع ثروت عادلانه صورت پذيرد، اصولا فقيري وجود نداشته و اختلاف طبقاتي موجود درجامعه علت همين بيعدالتي در توزيع ثروت و درآمد است. مردم مسلمان ايران و مسؤولان نظام با الهام از آيات قرآن و روايات معصومين، حمايت از محرومان و مستضعفان را آرمان خود دانسته و همواره سعي و تلاششان در بسط عدالت اجتماعي و تامين رفاه عمومي مردم بوده و در اين راستا سازمانهاي دولتي و غيردولتي با قدمتي بيش از چند دهه متولي اين امر مهم بوده اند. نهادهايي نظير سازمان بهزيستي، هلال احمر، بنياد 15 خرداد، بنياد شهيد، بنياد مستضعفان و جانبازان، كميته حمايت از بيماران خاص، كميته امداد امام خميني رحمه الله نهاهاي خيريه غيردولتي و.... هركدام در برهه اي از زمان و به دلايل خاصي، وظيفه خدمات رساني به قشرخاصي را به عهده گرفته اند كه بعضي از اين مراكز مستقيما زير نظر دولت بوده و تماما از اعتبارات دولتي استفاده نموده اند. برخي از اين نهادها، هم از اعتبارات دولتي و هم از اعتبارات خاص استفاده نموده اند و برخي ديگر نيز صرفا با استفاده از كمكهاي مردمي اقدام به محروميت زدايي مي نمايند.

يكي از نهادهايي كه در محروميت زدايي نقش عمده اي دارد كميته امداد امام قدس سره است كه به دستور بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، 22 روز پس از پيروزي انقلاب اسلامي تأسيس گرديد و اگرچه امداد رساني قبل از انقلاب در طيف محدودتري انجام مي گرفت، اما فعاليت اين نهاد رسما در14 اسفند 1357 شروع شد و اقدام به شناسايي نوع و ميزان محروميت در بين جوامع شهري و روستايي كشور نموده و با جمع آوري كمكهاي مردمي و اعتبارات دولتي اقدام به حل مشكل و رفع نيازهاي محرومان نموده است. از شروع تأسيس كميته امداد تاكنون تحولات چشمگيري در نوع و ميزان كمكهاي ارائه شده توسط اين نهاد، صورت پذيرفته و هم اكنون در زمينه امدادرساني، برنامه هاي مختلف و متنوعي را در دست اجرا دارد.

آنچه از تعاليم دين مبين اسلام استنباط مي شود، عنايت خاص حضرت باريتعالي و ائمه معصومين عليهم السلام به محروميت زدايي است كه نهاد كميته امداد آن را سرلوحه كارخود قرارداده است. در اين مقاله سعي داريم تا نقش كميته امداد را در احياي ارزشهاي اسلامي، در رسيدگي به محرومان مورد بحث قرارداده و ميزان موفقيت آن را از ديد كمي و كيفي بررسي نماييم.

صدقه و انفاق و شرايط آن و نيز فرهنگ سازي آن در جامعه، به عنوان يك ارزش درآيات و روايات مختلفي مطرح شده است، چرا كه اين كار باعث ارتباط فرد با خالق خود و سبب مشاركت وي دركار خير شده و علاوه بر اجر اخروي كه تأكيد زيادي برآن شده، در اين دنيا از نظر روحي و رواني، سبب تحول وي خواهد شد. در اين راستا خداوند متعال هر كمكي را انفاق ندانسته است آنچه حضرت باري تعالي و ائمه معصومين عليهم السلام به عنوان انفاق در راه خدا دانسته اند، شرايطي دهگانه دارد كه ذيلاً به آنها اشاره مي كنيم:

شرط اول:

انفاق و صدقه از اموال حلال باشد، يعني مالي نباشد كه از راه حرام يا خيانت به دست آمده است. پيامبراكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايد:

2خداوند هيچ انفاقي را كه از طريق خيانت است نمي پذيرد.

شرط دوم:

انفاق و صدقه بايد از اموال خوب و سالم باشد، نه از اموا ل نامطلوب و بي ارزش. خداوند مي فرمايد:

اي كساني كه ايمان آورده ايد، از قسمتهاي پاكيزه اموالي كه به دست آورده ايد، انفاق كنيد و به سمت قسمتهاي ناپاك نرويد، زيرا خود شما هم حاضر نيستيد آنها را بپذيريد.3

شرط سوم:

انفاق زماني داده شود كه انفاق كننده به زندگي اميد داشته باشد، زيرا در حالت اول انفاق برخاسته ازميل، رغبت و اعتقاد فرد است. امام صادق عليه السلام مي فرمايد:

درهمي كه درحال سلامتي صدقه بدهيد، بهتر است از اين كه در زمان مرگ بنده هايي را آزاد كنيد.

شرط چهارم:

انفاق بايد به نيازمندان واقعي داده شود، يعني به افرادي كه سخت به آن نيازمندند. خداوند تبارك وتعالي در سوره بقره آيه 273 مي فرمايد:

انفاق شما مخصوص نيازمنداني است كه در راه خدا در تنگنا قرار گرفته اند.

اين قاعده شامل افراد ذيل است:

1- كساني كه به علت توجه به خداوند از وطن دور مانده اند.

2- شركت در ميدان جنگ اجازه تأمين معاش را به آنان نداده است.

3- به علت عدم دارايي و سرمايه به مسافرت نمي روند و توان تأمين معاش را ندارند.

4- از شدت خويشتن داري، افراد ناآگاه، آنها را بي نياز مي پندارند.

5- هرگز با اصرار از مردم كمك دريافت نمي كنند.

6- اگر چه سخني از حال خود نمي گويند، ولي چهره هايشان نشان از رنج و درد دارد.

شرط پنجم:

انفاق بايد مخفي داده شود. خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:

هرگاه آنها را مخفي ساخته و به نيازمندان بدهيد، براي شما بهتر است.4

شايان ذكر است كه از ديدگاه اسلام، انفاق به دو صورت مخفي و آشكار مي باشد، آنجا كه به پرداخت آشكار صدقه و انفاق امر شده است، مقصود همان صدقات واجب يعني خمس و زكات است و آنجا كه امر به مخفي نمودن آن نموده مراد همان صدقات مستحب است. از مهمترين دلايل آشكار بودن صدقات واجب اين است كه از اتهام مردم به اجابت صدقات جلوگيري مي نمايد، همچنين ديگران به انجام اداي واجبات تشويق مي شوند.

شرط ششم:

صدقه و انفاق همراه با منت نباشد. خداوند متعال در سوره بقره آيه 264 مي فرمايد:

اي كساني كه ايمان آورده ايد، بخششهاي خود را با منّت و آزار باطل نكنيد.

شرط هفتم:

انفاق و صدقه بايد توأم با خلوص نيت بوده و همراه با ريا نباشد. خداوند مي فرمايد:

موءمنان كساني هستند كه اموالشان را براي جلب خشنودي خدا انفاق مي كنند.5

شرط هشتم:

انفاق كننده هرگز خود را مالك حقيقي تصور نكرده باشد، بلكه خود را واسطه ميان خدا و خلق بداند و همچنين آن را كوچك شمارد، اگرچه بزرگ باشد. خداوند مي فرمايد:

انفاق كنيد از آنچه خداوند شما را نماينده خود در آن قرار داده است.6

شرط نهم:

انفاق و صدقه از اموالي باشد كه به آن دلبسته و مورد علاقه اوست. خداوند مي فرمايد:

هرگز به نيكوكاري نمي رسيد مگر اين كه از آنچه دوست مي داريد در راه خدا انفاق كنيد.7

شرط دهم:

از اموالي كه مورد نياز انسان است، صدقه و انفاق دهيد. خداوند مي فرمايد:

آنها ديگران را بر خود مقدم مي دارند، هر چند خود شديداً نيازمند باشند.8

فايده هاي انفاق و صدقه

به طوركلي صدقه سبب مي شود افراد اجتماع از هلاكت و نابودي رهايي يافته و جامعه اي با شكوه و پابرجا داشته باشند. از طرفي آنگاه كه اين فريضه در جامعه فراموش شود و ثروتها در دست عده اي خاص قرارگيرد، جمع كثيري محروم و مستضعف به وجود مي آيد كه به علت تنگدستي و فشارهاي وارده بر آنها، سبب بروز انقلاب و اضمحلال دولتها و سقوط سرمايه داران خواهد شد. لذا صدقه دو فايده اساسي دارد: اول: فايده اجتماعي و دوم: فايده فردي.

فايده اجتماعي صدقه

يكي از بزرگترين مشكلات جوامع امروزي اختلاف طبقاتي بين افراد جامعه بوده كه با پيشرفتهاي صنعتي اين فاصله روز به روز بيشتر مي شود، بدين صورت كه در يك طرف عده اي فقير و تهي دست و در مقابل، تراكم ثروت و سرمايه داري. بنابراين، انفاق به عنوان هديه الهي به نوع بشر سبب حل مشكل اختلاف طبقاتي شده و در جوامعي كه اين فريضه رواج پيدا مي كند، دلهره، اضطراب، بدبيني، دشمني و ستيز طبقاتي وجود نخواهد داشت.

فايده فردي انفاق و صدقه

آنچه كه از آيات و روايات برداشت مي شود، اين است كه صدقه علاوه بر فايده اجتماعي، فوايد فردي و شخصي نيز دارد كه در زير به چند مورد آن اشاره مي كنيم:

1- صدقه هفتاد نوع مرگ بد را دفع مي كند. امام صادق عليه السلام مي فرمايد:

نيكي و صدقه هفتاد نوع مرگ بد را از صاحبانشان دفع مي كند.

2- صدقه هفتاد نوع شر و بلا را دفع مي كند. پيامبراكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايد:

صدقه از صاحبش آفات دنيا و عذاب در روز قيامت را دفع مي كند.

3- انفاق و صدقه فقر را زايل و عمر را طولاني مي كند. امام صادق عليه السلام مي فرمايد:

نيكوكاري و صدقه فقر را از بين برده و عمر را طولاني مي كند.

4- صدقه كليد روزي است. امير مومنان، حضرت علي عليه السلام مي فرمايد:

با صدقه روزي خود را از خدا دريافت كنيد، هركس يقين به جايگزين دارد از صدقه پرهيز نمي كند.

5- خداوند در مقابل مالي كه صدقه داده مي شود عوض مي دهد. خداوند متعال مي فرمايد:

هرچيزي را انفاق كنيد، جاي آن را پر مي كند و او بهترين روزي دهنده است.9

6- انفاق و صدقه باعث بي نيازي ، فراواني و بركت اموال مي شود. امام صادق عليه السلام مي فرمايد:

صدقه دهيد زيرا صدقه مال را زياد مي كند.

ويژگي هاي كميته امداد امام خميني رحمه الله به عنوان يك نهاد حمايت كننده محرومان

با بررسي تاريخچه كميته امداد درمي يابيم كه اين نهاد قبل از انقلاب يعني زماني كه به واسطه سلطه حكومت ستم شاهي كه در آن، ارزشهاي اسلامي از اعتبار پاييني برخوردار بود، شروع به فعاليت نموده و در رأس آن يعني كسي كه به واسطه حكم الهي مسؤوليت دخل و تصرف درجان و مال مردم را دارد، قرارداشته و برنامه كاري اش را بر اساس آيه مباركه: «و يطعمون الطعام علي حبه مسكينا و يتيما و اسيرا» قرار داده و در راه ارائه خدمات به محرومان جامعه انتظار اجر و پاداشي ندارد.10

از طرفي طبق اساس نامه كميته امداد، منابع مالي اين نهاد عبارتند از:

1- كمكهاي مستقيم مقام معظم رهبري.

2- اعتبارهاي دولت جمهوري اسلامي.

3- كمكهاي مردمي، موسسات و نهادها.

4- دريافت صدقات، نذورات و هداياي مردمي.

5- درآمد حاصل از مجتمع هاي اقتصادي امداد.

از منابع فوق دو منبع كمكهاي مردمي، موءسسات و نهادها و دريافت صدقات و نذورات و هداياي مردم از منابعي است كه كميته امداد بر اساس سفارشات دين مبين اسلام و ائمه معصومين عليهم السلام با فرهنگ سازي و مشاركت مردم در امر محروميت زدايي اقدام به جمع آوري آن نموده است.

از طرفي كساني كه مورد حمايت كميته امداد قرارگرفته اند شامل ازكارافتادگان، ايتام، خانواده هاي زنداني، سالمندان، خانواده هاي سرباز و.... هستند كه از مصاديق آيات 8 و9 سوره «دهر» يعني مساكين، ايتام و كساني كه دربند بوده و توان اداره زندگي خود را ندارند، مي باشند.

بنابراين، نهادي كه در رأس آن ولي فقيه مسلمين و شعار و آرمانش آيات الهي و هدفش كمك به محرومان جامعه باشد، در بين جامعه از اهميت خاصي برخوردار بوده و هرچه در زمينه فرهنگ سازي و مشاركت مردم و اعتماد سازي تلاش شود، پيشرفت دركارش نيز بيشتر خواهد بود.

اقدامات عملي كميته امدادامام خميني رحمه الله دراحياي ارزشهاي اسلامي دركمك به محرومين جامعه

مسؤولان و برنامه ريزان كلان اين نهاد به علت وسعت ديد و معنويت خاصي كه دارند، از لابلاي آيات قرآن و روايات معصومين و سفارشات آن بزرگواران، اصولي را مشخص و سرلوحه خود قرارداده و با برنامه ريزي و سازماندهي نيروها و امكانات موجود و با آموزش عمومي و فرهنگ سازي دربين مردم، اقدام به مشاركت مردم دركمك به محرومان جامعه مي نمايند.

اگر به سابقه كميته امداد درگذشته نگاه كنيم، درمي يابيم كه اين نهاد در ابتدا فعاليتش محدود به تهيه نيازمندي هاي اوليه فقرا بود، اما به حول و قوه الهي و نيت خير بانيان، اين نهاد امروزه گسترده ترين سازمان حمايتي عام المنفعه غيرانتفاعي بوده كه از لحاظ وسعت ارائه خدمات و پراكندگي جغرافيايي مراكز، شايد در رأس همه سازمانهاي دولتي و غيردولتي قرار گرفته باشد.

اين نهاد در حيطه فعاليتهاي خود، خارج از برنامه هاي حمايتي اقشار نيازمند، نظير پرداخت مستمري، درمان، كمكهاي فرهنگي، عمران، جهيزيه و..... كه دولت جمهوري اسلامي به عهده اين نهاد قرارداده، اقدام به احياي سنتهاي حسنه در بين آحاد جامعه نموده كه به علت صحت فعاليت و اعتماد عمومي مردم، در اين راه موفقيت زيادي كسب نموده كه در زير به مواردي از اين اقدامات اشاره مي نماييم:

1- اطعام و افطار محرومان در ميلاد كريم اهل بيت امام حسن مجتبي عليه السلام ، از 15 تا 21 ماه مبارك رمضان، تحت عنوان هفته اطعام محرومان.

2- جمع آوري زكات فطريه و كفارات در پايان ماه مبارك رمضان و روزعيد سعيد فطر و تقسيم آن بين محرومان.

3- اجراي طرح اكرام ايتام به منظوركفالت ايتام توسط افراد متمول.

4- جمع آوري هدايا و نذورات عيد سعيد قربان.

5- اجراي طرح حمايت ايتام توسط هيأت كافل اليتيم جامع الامام حسين عليه السلام به منظورحمايت ايتام ايران، افغانستان، تاجيكستان، لبنان و آذربايجان.

6- برگزاري جشن نيكوكاري در هفته كمك به محرومان از 14 تا21 اسفند براي تأمين مايحتاج سال نو محرومان.

7- برگزاري جشن عاطفه ها براي تهيه لوازم مورد نياز دانش آموزان بي بضاعت قبل از شروع سال تحصيلي جديد.

8- جمع آوري كمكهاي اقتصادي سازمانها و نهادها.

9- جمع آوري كمكهاي مردمي از طريق صندوقهاي صدقات.

10- جمع آوري و ارسال كمكهاي مردمي براي مسلمانان خارج از كشور.

11- جمع آوري كمكهاي مردمي براي نيازمندان آسيب ديده از بلاهاي طبيعي نظير زلزله، سيل و...

12- پرداخت وام قرض الحسنه به نيازمندان تحت پوشش و غيرتحت پوشش.

13- جمع آوري كمكهاي مردمي، نهادها و سازمانها جهت تهيه جهيزيه براي نوعروسان.

14- كمك به جبران ديه و آزادي زندانيان نيازمند.

15- اجراي طرح مفتاح الجنه به منظور سركشي از خانوادههاي فقير و بي بضاعت.

16- اجراي طرح ضُحي ويژه كمك به ايتام سادات توسط موءسسه عترت فاطمي.

با عنايت به موارد فوق الذكر به اين نتيجه مي رسيم كه كميته امداد امام خميني رحمه الله در زمينه بسترسازي و احياي ارزشهاي اسلامي و فرهنگ سازي آن از موفقيت چشمگيري برخوردار بوده و شركت گسترده مردم در برگزاري برنامه هاي فوق الذكر، خود، گوياي اين حقيقت مي باشد.

بررسي تطبيقي كمكهاي مردمي كميته امداد و مقايسه آن با شرايط دهگانه صدقه و انفاق

با عنايت به اين كه درصد زيادي از اعتبارات كميته امام از طريق كمكهاي مردمي، سازمانها و صندوقهاي صدقات تامين مي شود، اين سوال مطرح مي شود كه آيا نذورات جمع آوري شده از طرف اين نهاد، شرايط دهگانه انفاق را دارد يا خير؟

1- از آنجايي كه صدقات و نذورات واجب و مستحب از طرف افراد معتقد و مقيد به تعاليم اسلامي پرداخت شده و همواره به نيت رضاي خداوند و اداي دين و رفع حاجت نيازمندان و از اموال حلال و طيبه آنها بوده، لذا با شرط اول انفاق يعني «پرداخت صدقه از مال حلال» مطابقت دارد.

2- با بررسي هداياي نقدي و جنسي جمع آوري شده در جشن عاطفه ها، نيكوكاري، طرح اكرام ايتام و كمك به زلزله زدگان و...مشاهده مي كنيم، هدايا ازحيث كيفيت درحد مطلوبي قرار دارد، بنابراين، شرط دوم صدقه يعني «انفاق از اموال خوب و سالم» مطابقت دارد.

3- نذورات و صدقات بيشتر در مكانهايي جمع شده كه مردم ازشادابي و طراوت خاصي برخوردار هستند. نظير مساجد، كوچه و خيابان، منازل، جشنها و...و كمتر در بيمارستانها و مراكز درماني بوده كه فرد درگير ناملايمات روحي و جسمي است. بنابراين، با اصل سوم صدقه يعني «پرداخت انفاق در موقع صحت و سلامت» مطابقت دارد.

4- درآمد حاصل ازصدقات و كمكهاي مردمي براي هزينه هاي درماني، فرهنگي، جهيزيه، پوشاك و ابن سبيل خانواده هاي تحت حمايت و نيازمندان غيرتحت پوشش بي سرپرست، ايتام، زندانيان، سربازان، ازكارافتادگان و افراد مسن هزينه مي شود. بنابراين، با شرط چهارم مبني بر «انفاق به نيازمندان واقعي» مطابقت دارد.

5- كميته امداد در حوزه جمع آوري كمكهاي مردمي به دو صورت آشكار براي صدقات واجب و پنهان براي صدقات مستحب اقدام مي نمايد. بنابراين با شرط پنجم يعني «مخفي بودن صدقه» مطابقت دارد.

6- با عنايت به نحوه پرداخت نذورات جمع آوري شده با پرداخت در سرفصلهاي برنامه كاري امداد، محرومان استفاده كننده، احساس ذلت و خواري نمي كنند. بنابراين با شرط ششم انفاق يعني «پرداخت صدقه بدون آزار و اذيت» نيز مطابقت دارد.

7- تحقيق و بررسي دراحوال انفاق كنندگان در مراسم عيد سعيد فطر، قربان، جشن نيكوكاري، عاطفه ها و...نشانگر اين واقعيت است كه اين افراد با خلوص نيت و رضايت خاطر و به دور از ريا به هم نوعان خود انفاق مي كنند، از اين رو، با شرط هفتم يعني «انفاق با خلوص نيت و به دور از ريا» مطابقت دارد.

8- چه انفاق كنندگان و چه كساني كه درجمع آوري اين هدايا فعاليت مي كنند، هميشه ازمحرومان به عنوان ولي نعمتان خود ياد كرده و از اين كه توفيق خدمتگزاري به اين بزرگان نصيبشان شده، همواره شاكر خداوند متعال هستند و خودشان را واسطه بين خداوند و محرومان دانسته اند. بنابراين با شرط هشتم يعني اين كه «انفاق كننده هرگز خود را مالك حقيقي محرومان نداند» مطابقت دارد.

9- دلبستگي انسان به موهبات خداوندي از واقعيات انكارناپذير است، چه در مورد كساني كه اعتقادي به تعاليم ديني نداشته كه البته در مورد اين افراد دلبستگي بيشتر بوده و چه در مورد كساني كه پايبندي بيشتري دارند. بنابراين صدقه وانفاق از طرف هركس وبه هرمقدار باشد، ازاموالي است كه مورد توجه او بوده، اگرچه اين توجه شدت و ضعف دارد. بنابراين با شرط نهم يعني «انفاق از اموال مورد توجه فرد» مطابقت دارد.

10- در بررسي هدايا و كمكهاي جمع آوري شده در مناسبتهاي مختلف به اين نتيجه مي رسيم كه بيشتر انفاق كنندگان ازافراد نيازمند بوده وكمكهاي آنها به خاطر اعتقادات قلبي و مشاهده نياز همنوع خود بوده، بنابراين با شرط دهم يعني «انفاق از اموال مورد نياز انسان» مطابقت دارد.

بنابراين فعاليتهاي امداد برگرفته از تعاليم ديني و صرفا براي احياي ارزشهاي اسلامي بوده، اگرچه ممكن است دربعضي مواقع نياز به دقت و ظرا فت بيشتري باشد.

بررسي ميزان موفقيت كميته امداد در احياي ارزشهاي اسلامي از ديد آمار و ارقام

آنچه در مطالب گذشته به آن اشاره كرديم، بيان نظري موفقيت موضوع بوده كه شايد به علت نظري بودن، درك آن مشكل باشد. بر همين اساس براي روشن شدن موضوع، تجزيه و تحليل آماري از رشد و توسعه كمي حاصل از درآمدهاي حاصل از كمكهاي مردمي و مقايسه آن با كل اعتبارات تخصيصي در طول سالهاي 1375 تا1379 خواهيم داشت.11

25

20

15

10

5

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 1 ـ كمكهاي مردمي در جشن نيكوكاري (مبلغ به ميليارد ريال)

12

10

8

6

4

2

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 2 ـ كمكهاي مردمي در جشن عاطفه ها (مبلغ به ميليارد ريال)

400

350

300

250

200

150

100

50

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 3 ـ درآمدهاي اختصاصي امداد (مبلغ به ميليارد ريال)

200

150

100

50

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 4 ـ درآمدهاي حاصل از صندوقهاي صدقات (مبلغ به ميليارد ريال)

14

12

10

8

6

4

2

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 5 ـ جمع آوري كمك براي خسارت ديدگان بلاياي طبيعي (مبلغ به ميليارد ريال)

10

8

6

4

2

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 6 ـ اطعام و افطار محرومان در ماه مبارك رمضان (مبلغ به ميليارد ريال)

14

12

10

8

6

4

2

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 7 ـ كمكهاي مردمي مربوط به طرح اكرام ايتام (مبلغ به ميليارد ريال)

700

600

500

400

300

200

100

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 8 ـ كمكهاي مردمي در عيد سعيد قربان (مبلغ به ميليارد ريال)

4000

3000

2000

1000

0

1379 1378 1377 1376 1375

نمودار 9 ـ مقايسه كمكهاي مردمي با كل اعتبارات امداد (مبلغ به ميليارد ريال)

كمكهاي مردمي

كل اعتبارات

نتيجه گيري:

با عنايت به مطالب، آمار و ارقام و نمودارهاي ارائه شده و همچنين اظهارنظرهاي مردم به اين نتيجه مي رسيم كه اين نهاد در بسترسازي، فرهنگ سازي و احياي سنتهاي حسنه و ارزشهاي اسلامي برگرفته از تعاليم اسلام و توصيه هاي معصومين عليهم السلام ، نقش موءثري داشته و روز به روز با ارائه برنامه هاي جديد و متنوع بر گستردگي كمي و كيفي آن افزوده مي شود.

1 - الانسان/8.

2 - امين الاسلام طبرسي، تفسير مجمع البيان، مؤسسة الاعلمي للمطبوعات، بيروت، چاپ اول، 1415ق.، ج3، ص315. (ذيل سوره مائده آيه 27)

3 - بقره/267.

4 - بقره/271.

5 - بقره/265.

7 - نساء/77.

8 - حشر/9.

9 - سبأ/39.

10 - انسان/9: «انّما نطعمكم لوجه الله لانريد منكم جزاءً و لاشُكُورا»

11 - اين آمار با استناد به گزارشهاي آماري سالانه كميته امداد امام خميني رحمه الله ارائه شده است.