نفوذ گسترده بيگانگان - احزاب و تشکیلات سیاسی در ایران نسخه متنی

زمينه هاى اجتماعى پيدايش احزاب و تشكيلات سياسى در ايران:

( الان صـد گـروه و بـلكـه بـيـشتر اظهار وجود كرده و مى كنند، اينها همه علت دارد، اينكه صد گـروه در يـك مـمـلكـتـى اظـهـار وجـود كنند، يعنى صد گروه با هم اختلاف پيدا كنند، يعنى صد گروه با اسلام مخالف باشد. اين طور نيست كه اكثر گروهها از باب اتفاق درست شده باشد، خـيـر يـك دسـتى در كار است كه اين كارها را مى كنند و خيلى شان خيانتكارند و يا ملتفت نيستند و توجه به مسائل سياسى ندارند.

الان وقت اين است كه نتيجه گرفته شود و سازندگى بشود. اينها در اين موقع آمدند گروههاى مـخـتـلف و احـزاب مـخـتـلف درسـت كـردنـد و هـر كـسـى يـك گـروهـى درسـت كـرد، بسياريشان در مـقـابـل نـهـضـت ايستادند. اينها يك مسائلى است كه خارجيها رويش حساب كرده اند، آنها مى خواهند نـگـذارنـد كه اين نهضت به ثمر برسد تا بتوانند از شلوغكاريهايى كه در مرزها و در جاهاى ديگر مى شود نتيجه بگيرند. ) (20) ( امام خمينى (ره ) 14/4/1358 ) اصـليـتـرين زمينه اجتماعى مؤ ثر در پيدايش احزاب سياسى ، نفوذ گسترده بيگانگان در جامعه ايـران بـوده است . دو عامل جنبى ديگر، يعنى (ستم شاهان ) و (ضعف سواد سياسى ) از زمينه هـاى ديـگـرى بـودنـد كـه ضمن تسهيل نفوذ بيگانگان ، در پيدايش ‍ احزاب و تشكيلات سياسى ايـران مـؤ ثـر بـوده انـد. در ايـن درس ، بـه بـررسـى سـه عامل ياد شده مى پردازيم .

نفوذ گسترده بيگانگان

در صـد سال گذشته ، بيگانگان نفوذ گسترده اى در جامعه ايران كسب كرده بودند. بيگانگان بـه دلايـل مـخـتـلف ، سـعـى در تـرويـج تـحـزّب در جـامـعـه ايـران داشـتـنـد. بـخـشـى از ايـن دلايل عبارت است از:

1 - شكل سازمانى احزاب :

احزاب به طور معمول ، حالت سلسله مراتبى و زنجيره اى دارند. اين امـر دو خـاصـيّت عمده را پديد مى آورد كه هر دو مورد توجه بيگانگان بود. نخست اين كه اگر بـيـگـانـگـان رئيـس يـا رؤ سـاى يـك حـزب را مـى خـريـدنـد، از طـريـق آنـان ، بـه راحـتـى كـل حـزب را در خـدمـت خـود در مـى آوردنـد. در ايـن مـيـان ، چـه بـسـيار افراد ساده لوحى كه تحت تـاءثـيـر شـعارهاى فريبنده رؤ ساى احزاب ، صادقانه اطلاعات مورد نياز بيگانگان را براى حزب و در واقع براى دشمنان تهيه مى كردند.

دوّمـيـن خـاصـيـت سـازمـانـى بـودن شـكـل حـزب در ايـن امـر خـلاصـه مـى شـود كـه حـزب در مقابل بحرانهاى سياسى ، دير فرو مى پاشد. حزب از طريق زندگى مخفى ، فعاليت در خارج از كـشـور و غـيـره ، بـدنه و يا دست كم هسته هاى اصلى خود را در دوران بحران سياسى كه در كـشـورهـاى جـهـان سوّم كم اتفاق نمى افتد حفظ مى كند. با توجّه به وقوع بحرانهاى متعدّد در صـحـنـه سـيـاسـت كـشـورهـاى جـهـان سـوّم ، تـكـيـه صـرف بـيـگـانـگـان بـر وابـسـتـه سـازى عمال حكومت ، در راستاى منافع بيگانگان ، كارى عاقلانه نيست ؛ چرا كه حكومتهاى جهان سوّم هر آن مـمـكـن اسـت از طـريـق تجاوز خارجى ، كودتاى نظامى ، انقلاب مردمى و ... سرنگون شوند و افـرادى بـر سر كار آيند كه مخالف سلطه بيگانگان باشند. اين است كه بيگانگان سعى مى كنند از طريق خريد سران احزاب داخلى ، آينده سلطه غارتگرانه خود را تاءمين كنند.

بـه عـنـوان نـمـونـه مـى توان از افرادى چون (بنى صدر) ـ از سران جبهه ملّى ـ (رجوى ) ـ رئيس سازمان منافقين ـ (قاسملو) ـ رئيس ‍ كشته شده حزب دمكرات كردستان ياد كرد. تمامى اين افـراد در سـالهـاى اوليـه انـقـلاب ، داعـيـه انـقـلابـى بـودن داشـتـنـد و بـعـد در صـحـنـه عـمل نشان دادند وظيفه اى جز مزدورى براى بيگانگانى كه آنها را براى چنين روزهايى استخدام كرده بودند، ندارند.

2 - ظاهر فريبنده :

احزاب سياسى از ظاهر فريبنده اى برخوردار بودند و اين ظاهر فريبنده از دو جـهـت بـه بـيـگانگان كمك مى كرد. اين دو جهت عبارت بودند از: (تازگى احزاب ) و (لازمه دمكراسى بودن احزاب .)

الف ـ تـازگـى احزاب :

تاريخچه پيدايش احزاب در ايران ، خيلى پر سابقه نيست . به سخن ديـگـر، بـحـث احـزاب بـراى بـسـيـارى از ايـرانـيـان ـ مـثـل خـيـلى از كـشـورهـاى ديـگـر در حـال تـوسـعـه ـ