تيمّم
در اين موارد بايد به جاى وضو و غسل تيمّم كرد:1- آب نباشد و يا دسترسى به آن نداشته باشد.2- آب براى انسان ضرر داشته باشد (مثلاً; به سبب استفاده از آبمرضى در او پيدا مى شود).3- اگر آب را به مصرف وضو يا غسل برساند
بيم آن مى رود كه خود يا همسر يا فرزندان يا رفيق
يا كسانى كه
به انسان مربوطند
از تشنگى بميرند يا مريض شوند يا به قدرى تشنه شوند كه تحمل آن مشقت دارد و همچنين
كسى كه حفظ جان او واجب است طورى تشنه باشد كه اگر آب را به او ندهند تلف مى شود.4- بدن يا لباس او نجس است و آب بيش از تطهير آن ندارد
و لباس ديگرى هم ندارد.5- وقت براى وضو گرفتن يا غسل كردن ندارد بطورى كه اگر وضو بگيرد يا غسل كند
تمام نماز يا مقدارى از آن
بعد از وقت خوانده مى شود.(1)مقدار جستجو براى پيدا كردن آب :الف : در آبادى : تا وقتى كه از پيدا شدن آب نااميد شود.ب : در بيابان :-- زمين آن پست و بلند است يا به واسطهء درخت و مانند آن عبور در آن مشكل است
بايد از هر طرف به اندازه
ء پرتاب يك تير كمان كه تقريباً دويست گام است به دنبال آب برود.-- زمين آن پست و بلند نيست و عبور مشكل نمى باشد
بايد در هر طرف به اندازهء پرتاب دو تير به دنبال آب
برود(2).
چند مسأله
1- در هر طرفى كه يقين دارد آب نيستدر آن طرف جستجو لازم نيست .(3)2- براى تيمم لازم نيست يقين كند كه آب براى او ضرر دارد
بلكه اگر احتمال ضرر بدهد
و احتمال او در نظر
مردم بجا باشد
و از آن احتمال ترس براى او پيدا شود
بايد تيمم كند.(4)3- كسى كه مبتلا به درد چشم است و آب براى او ضرر دارد
بايد تيمم كند.(5)4- اگر تيمم كند و پيش از نماز بفهمد آب برايش ضرر ندارد
تيمم او باطل است
اگر بعد از نماز بفهمد
نمازش صحيح است .(6)5- كسى كه مى داند آب برايش ضرر ندارد
چنانچه غسل كند يا وضو بگيرد و بعد بفهمد آب براى او ضرر
داشته
وضو و غسل او صحيح است .(7)6- اگر عمداً نماز را به قدرى تأخير بيندازد كه وقت وضو يا غسل نداشته باشد
معصيت كرده ولى نماز او با
تيمم صحيح است
گرچه احتياط مستحب است قضاى آن نماز را بخواند.(8)7- كسى كه شك دارد اگر وضو بگيرد
يا غسل كند وقت براى نماز او مى ماند يا نه
بايد تيمم كند.(9)8- اگر انسان به قدرى وقت دارد كه مى تواند وضو بگيرد يا غسل كند و نماز را بدون كارهاى مستحبى آن ; مثل
اقامه و قنوت بخواند
بايد غسل كند يا وضو بگيرد و نماز را بدون كارهاى مستحبى آن بجا آورد
بلكه اگر
به اندازه ء سوره هم وقت ندارد بايد غسل كند يا وضو بگيرد و نماز را بدون سوره بخواند.(10)