همكاران رئيس جمهور - آشنایی با انقلاب و جمهوری اسلامی ایران نسخه متنی

ايـران بـا ديـگـر دولت هـا پس از تصويب مجلس بر عهده رئيس ‍ جمهور يا نماينده قانونى وى نـهـاده
شـده اسـت . (23) هـمـچنين ، انتصاب سفيران ايران در خارج از كشور با پيشنهاد وزيـر خـارجـه و تـصـويـب
رئيس جمهور صورت مى گيرد و امضاى استوارنامه سفيران ايران و پذيرش استوارنامه سفيران كشورهاى ديگر
در ايران نيز از وظايف و اختيارات رئيس جمهور است .

علاوه بر موارد مذكور، رئيس جمهور داراى وظايف و اختيارات ديگرى نيز هست كه عبارتند از: مسؤ وليّت
مستقيم سازمان مديريّت و برنامه ريزى ، اعطاى نشان هاى دولتى ، عضويّت در شوراى مـوقـّت رهـبـرى ،
ريـاسـت شوراى عالى امنيّت ملّى ، رياست شوراى عالى انقلاب فرهنگى ، مسؤ وليـّت تـشـكـيـل شـوراى
بـازنـگرى در قانون اساسى به دستور رهبرى ، تعيين دو نماينده در شوراى نظارت بر صدا و سيما و... .

همكاران رئيس جمهور

با توجّه به وظايف و اختيارات گسترده رئيس جمهور، كه در قانون اساسى پيش بينى شده است ، بـى گـمان او
به تنهايى توان انجام همه وظايف خويش را ندارد و به همكارانى در زمينه هاى مـخـتـلف نيازمند است .

مهم ترين گروه همكاران رئيس ‍ جمهور، وزيران هستند كه در راءس وزارت خـانـه هـا جـاى مـى گـيـرنـد و
مـجـمـوع آن هـا هـيـاءت دولت را تشكيل مى دهند.

دوّمـيـن گـروه هـمـكـاران رئيـس جـمـهـور، مـعـاونـان اويـنـد، بـر اسـاس اصـل 124 قـانـون اساسى
، رئيس جمهور مى تواند براى انجام وظايف قانونى خود، معاونانى بـرگـزيند و معاون اوّل با موافقت او،
اداره هياءت دولت و مسؤ وليّت هماهنگى ديگر معاونت ها را بر عهده خواهد داشت .

سـوّمـيـن گـروه هـمـكـاران رئيـس جـمـهـور، مـشـاوران اويـنـد. بـر اسـاس اصـل 70 قـانـون اسـاسـى
، رئيـس جمهور مى تواند يك يا چند مشاور برگزيند و در امور مورد نـيـاز، از مـشـورت آنـان سود جويد.

مشاوران رئيس جمهور ممكن است تصدّى كارى را نيز به عهده داشته باشند و يا تنها مشاور باشند.

چـهـارمـيـن گـروه از هـمـكـاران رئيـس جـمـهـور نـمـايـنـده يـا نـمـايندگان ويژه هستند. بر اساس
‍ اصل 127 قانون اساسى ، افزون بر وزيران ، معاونان و مشاوران ، رئيس جمهور مى تواند در امور خاصّ و با
تصويب هياءت وزيران نماينده يا نمايندگانى ويژه با اختيارات مشخّص تعيين كـنـد. تـصميم هاى اين
گونه افراد در حكم تصميم هاى رئيس جمهور و هياءت وزيران است . لازم بـه ذكـر است كه معاونان ، مشاوران
و نمايندگان ويژه رئيس جمهور به طور فردى هيچ گونه مسؤ وليتى در برابر مجلس ‍ ندارند.

پرسش

1 ـ چند شرط مهمّ نامزدى رياست جمهورى در ايران را نام برده و توضيح دهيد.

2 ـ نـظـارت شوراى نگهبان بر انتخابات رياست جمهورى از چه نوع نظارتى است ؟ توضيح دهيد.

3 ـ دو وظيفه مهم شوراى نگهبان در انتخابات را نوشته و توضيح دهيد.

4 ـ چند مورد از مهم ترين وظايف و اختيارات رئيس جمهور را نام برده و توضيح دهيد.

5 ـ همكاران رئيس جمهور چه كسانى هستند؟ توضيح دهيد.

درس چهارم :
مجلس شوراى اسلامى

مـجـلس شـوراى اسـلامـى مـهم ترين و اصلى ترين ركن قانونگذارى و نظارت در نظام جمهورى اسـلامى
ايران است كه نمايندگانش به صورت مستقيم و با راءى مخفى مردم انتخاب مى شوند. دوره نـمـايندگى مجلس
شوراى اسلامى چهار سال و دوره نمايندگى نمايندگان نيز همزمان با دوره مـجـلس شـوراى اسـلامـى اسـت .

پـس اگـر نـمـاينده اى از طريق انتخابات ميان دوره اى به نمايندگى انتخاب شود، مدت نمايندگى او
محدود به پايان دوره مجلس خواهد بود.

مـجـلس شـوراى اسـلامـى تـعـطـيل بردار نيست و به همين منظور، انتخابات هر دوره بايد پيش از
پـايـان دوره قـبـل بـرگـزار شـود بـه طـورى كـه كـشـور در هـيـچ زمـانـى بـدون مـجـلس
نـبـاشـد. (24) بـنـابـرايـن ، هـيـچ عـامـلى نـمـى تـوانـد مـانـع انـتـخـابـات و تشكيل مجلس گردد،
مگر جنگ و اشغال نظامى كشور كه در اين صورت با پيشنهاد رئيس ‍ جمهور و تـصـويـب 23 نـمـايـنـدگـان و
تـاءيـيـد شـوراى نـگـهـبـان ، انـتـخـابـات مـنـاطـق اشـغـال شـده يا تمام كشور براى مدّت معينى