لطفا منتظر باشید ...
دولت و يـا سـازمـان هـاى دولتـى و غـيـر دولتى پيش مى آيد، رسيدگى مى كند و با صدور حكم نهايى به
اختلاف خاتمه مى دهد.اسـتـقـلال قـوّه قضائيّه از قواى ديگر از ويژگى هاى مهمّ اين قوّه است ؛ زيرا قوّه قضائيّه داور
حـل اخـتـلافـات در كـشـور اسـت و بـى طـرفـى يكى از شرطهاى مهم داورى عادلانه است . تدوين
كـنـنـدگـان قـانـون اسـاسـى بـر ايـن حـقـيـقـت ارج نـهـاده انـد و بـراى حـفـظ اسـتـقـلال ايـن
قـوّه تـدابـيـرى انـديـشـيـده انـد. بـه طـور مـثـال ، رئيـس قـوّه قـضـائيـّه از طـرف رهـبـر
بـرگـزيـده مـى شـود و از سـؤ ال ، اسـتـيـضـاح و راءى عـدم اعـتـمـاد مـجلس مصون است . امور ادارى و
استخدامى قوّه قضائيّه نيز مـسـتـقـل اسـت و پـرونـده هـاى قـضـايـى در قـوّه قـضـائيـّه مـفتوح و
مسدود مى شوند و قاضى با استقلال كامل حكم صادر مى كند.
وظايف قوّه قضائيّه
در اصل 156 قانون اساسى در مورد وظايف قوّه قضائيّه آمده است :قـوّه قـضـائيـّه قـوّه اى اسـت مـسـتـقـل كـه پـشـتـيـبـان حـقـوق فـردى واجـتـمـاعـى و مـسـؤ ولتحقّق بخشيدن به عدالت و عهده دار وظايف زير است :1 ـ رسـيـدگـى و صـدور حـكـم در مـورد تـظـلّمـات ، تـعـدّيـات ، شـكـايـات ، حـلّ و فصل دعاوى و رفع
خصومات و اخذ تصميم و اقدام لازم در آن قسمت از امور حسبيّه كه قانون معيّن مى كند.2 ـ احياى حقوق عامّه و گسترش عدل و آزادى هاى مشروع .3 ـ نظارت بر حسن اجراى قوانين .4 ـ كشف جرم و تعقيب مجازات و تعزير مجرمين و اجراى حدود و مقرّرات مدوّن جزائى اسلام .5 ـ اقدام مناسب براى پيشگيرى از وقوع جرم و اصلاح مجرمين .قـوّه قـضـائيّه براى انجام اين وظايف مهم و خطير نيازمند به سازمان و تشكيلاتى معيّن و مشخص است كه
در اين قسمت بدان ها اشاره خواهد شد.
سازمان و تشكيلات قوّه قضائيّه
الف ـ رئيس قوّه قضائيّه
پـيـش از بـازنـگـرى قانون اساسى در سال 1368 ه . ش . قوّه قضائيّه به صورت شورايى اداره مـى شـد.امـّا پـس از گذشت قريب به ده سال به نظر رسيد كه مشكلاتى در اداره امور اين قـوّه پـيـش آمـده اسـت ؛بـديـن مـعـنـا كـه شـوراى عـالى قـضـائى بـه دليـل تـعـدّد آراء و نـظـريـّه هـا بـه درسـتـى
تـوان انـجـام وظـايـف خـود را نـدارد. بـه هـمـيـن دليـل يـكـى از مـوارد مـهـمّ بـازنـگرى رفع
اين نقيصه و تمركز مديريّت قوّه قضائيّه بود. در اصل 175 قانون اساسى پس از اصلاحات درباره مديريّت
قوّه قضائيّه آمده است :بـه مـنـظـور انـجـام مـسـؤ وليـّت هاى قوّه قضائيّه در كلّيّه امور قضائى و ادارى و اجرائى ، مقام
رهـبـرى يـك نـفـر مـجـتـهـد عـادل و آگـاه بـه امـور قـضـائى و مـديـر و مـدبّر را براى مدت پنج
سال به عنوان رئيس قوّه قضائيّه تعيين مى نمايد كه عالى ترين مقام قوّه قضائيّه است .بنابراين اصل ، اولا مديريّت در قوّه قضائيّه متمركز شده و به يك نفر واگذار گرديده است ، ثـانـيـا
كلّيّه مسؤ وليّت هاى امور قضائى ، اجرائى و ادارى به رئيس قوّه قضائيّه واگذار شده اسـت ، ثـالثـا
شـرايـط و مـدّت مسؤ وليّت رئيس قوّه و مرجع انتخابش مشخّص شده است ، رابعا تصريح شده : رئيس قوّه
قضائيّه عالى ترين مقام قضائى در كشور است .
1 ـ وظايف رئيس قوّه قضائيّه
قانون اساسى در اصل 158 وظايف رئيس قوّه قضائيّه را به شرح زير اعلام كرده است :1 ـ ايـجـاد تـشـكـيـلات لازم در دادگـسـتـرى بـه تـنـاسـب مـسـؤ وليـّت هـاى اصل يكصد و پنجاه و ششم .2 ـ تهيه لوايح قضايى متناسب با جمهورى اسلامى ايران .
