لطفا منتظر باشید ...
پرسش
1 ـ اهميّت رهبرى را به طور كلّى و از نظر اسلام و شيعه توضيح دهيد.2 ـ انتخاب رهبردر زمان غيبت چگونه است ؟ 3 ـ شرايط و صفات رهبر را نوشته و سه مورد آن را توضيح دهيد.4 ـ چگونگى گزينش و عزل رهبر را به اختصار توضيح دهيد.
درس دوم :
وظايف و اختيارات رهبر
با توجّه به اين كه رهبرى مسؤ وليّتى الهى است و به فقيه واجد شرايط واگذار شده است ، رهبر در نظام اسلامى داراى تمام مسؤ وليّت هاى كشورى و انقلابى است و هدايت جامعه به سوى كـمـال و سـعـادت ؛
هـمچنين حفظ امنيّت و استقلال كشور اسلامى را بر عهده دارد. رهبر براى انجام چـنـيـن وظـايـف
خـطـيـرى ، نـيـازمـنـد ابـزارهـاى اجـرايـى اسـت . بـه هـمـيـن دليـل ، قـانـونـگـذار در زمـان
تـدويـن قـانـون اسـاسـى ، در اصـول مـخـتـلف آن بـه وظـايـف و اخـتـيـارات رهـبـرى اشـاره كـرده
اسـت . در اصل 57 قانون اساسى آمده است :قـواى حاكم در جمهورى اسلامى ايران عبارتند از قوّه مقنّنه ،قوّه مجريه و قوّه قضائيّه كه زير نـظـر
ولايـت مـطـلقـه اءمـر و امـامـت امـّت بـر طـبـق اصـول آيـنـده ايـن قـانـون اعمال مى گردند. اين
قوا مستقلّ از يكديگرند.در اصـل يـادشده ، اوّلا قواى سه گانه و استقلال آن ها از يكديگر، مانند بيشتر كشورهاى دنيا، بـه
رسـمـيـّت شـنـاخـتـه شـده است . ثانيا رهبرى ، فوق قواى سه گانه و بر آن ها اشراف و نـظـارت دارد.بـرخـى سـازمان ها و نهادها به گونه اى هستند كه اگر رياست آنها به يكى از قوا واگذار گردد، كفّه
قدرت به سود آن قوّه سنگين خواهد شد. در نظام جمهورى اسلامى ايران بـراى پـيـشـگـيـرى از چـنـيـن
نقيصه اى ، رياست و مسؤ وليّت چنين نهادها و سازمان هايى ـ مانند نـيـروهاى مسلّح و راديو و تلويزيون
ـ بر عهده ولى فقيه نهاده شده است و اين مزيّتى است كه در ديگر نظام هاى حكومتى جهان به چشم نمى خورد.اصل 110 قانون اساسى ، وظايف و اختيارات رهبر را به گونه اى دقيق مشخّص كرده است . بر اسـاس اين اصل ،
وظايف و اختيارات رهبر را به طور كلى مى توان به چند دسته تقسيم كرد كه در زير بدان ها اشاره خواهد شد:وظايف و اختيارات رهبر نسبت به كلّ نظام
اصل 110 قانون اساسى ، چهار وظيفه مهمّ در رابطه با كلّ نظام جمهورى اسلامى ايران را بر عهده رهبر
گذاشته است :1 ـ تـعـيين سياست هاى كلّى نظام جمهورى اسلامى ايران پس از مشورت با مجمع تشخيص مصلحت نظام .2 ـ نظارت بر حُسن اجراى سياست هاى كلّى نظام .3 ـ حلّ اختلاف و تنظيم روابط قواى سه گانه .4 ـ حلّ معضلات نظام كه از طريق عادى قابل حلّ نيست ، از طريق مجمع تشخيص مصلحت نظام .
وظايف و اختيارات رهبر نسبت به قواى سه گانه
الف ـ قـوّه مـجريه
قواى نظامى و انتظامى در بيشتر كشورهاى دنيا بخشى ازقوّه مجريه اند و اگر چه طبقاصل 113 قانون اساسى ، پس از مقام رهبرى ، رئيس جمهور بالاترين مقام رسمى كـشـور اسـت و ريـاسـت
قـوّه مـجـريـه نـيـز بـر عـهـده اوسـت ، امـّا در هـمـيـن اصـل يـادآورى شـده اسـت كه رئيس جمهور
در بخشى از قوّه مجريه ، كه به طور مستقيم توسّط رهـبرى اداره و هدايت مى شود، وظيفه و اختيارى ندارد.از جمله اين موارد نيروهاى نظامى و انتظامى است . پس بر اساس اصل 110 قانون اساسى ، اختيارات رهبرى در
قوّه مجريه عبارتند از:1 ـ فرماندهى كلّ نيروهاى مسلّح .2 ـ اعلان جنگ و صلح و بسيج نيروها.3 ـ نصب و عزل و قبول استعفاى فرمانده كلّ و رئيس ستاد مشترك ارتش .
