بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
مى گويم :من در صحت اين مورد بلكه در مطالب قبلى ايشان نيز اشكال دارم .غزالى گويد :چهارم آن كه هدف از هديه ، دوستى و جلب محبت هديه گيرنده و خود (هديه دهنده ) باشد، نه به خاطر عوض معينى بلكه به منظور انس گرفتن و تاءكيد به خاطر دوستى و صميميت دلها كه اين كار هدف خردمندان و مورد توجه افراد عاقل است و در شرع به آن دعوت شده است .پيامبر (ص ) فرمود:(( به يكديگر هديه دهيد تا همديگر را دوست بداريد.)) (732)به طور اجمال ، انسان هيچ گاه محبت ديگرى را به خاطر خود محبت نمى طلبد، بلكه به خاطر فايده اى كه در محبت او وجود دارد، مى خواهد ليكن وقتى كه اين فايده مشخص نشده باشد و در ذهنش عوض معينى كه هم اكنون يا در آينده آن را بخواهد تجسم نيافته است ، چنين موردى هديه است و گرفتن آن حلال است .مى گويم :در كافى از امام صادق (ع ) نقل شده است كه فرمود:(( از جمله احترام يك مرد از برادر مسلمانش آن است كه هديه او را بپذيرد و از آنچه دارد به او هديه دهد و باعث زحمت او نشود.)) (733)از آن حضرت نقل شده كه مى گويد:(( رسول خدا (ص ) فرمود: به يكديگر هديه دهيد تا همديگر را دوست بداريد، به همديگر هديه دهيد كه كدورتها را از بين مى برد.)) (734)از اميرالمؤ منين (ع ) نقل شده كه فرمود:(( اين كه من به برادر مسلمانم هديه اى بدهم در نزد من محبوب تر از آن است كه نظير آن را صدقه دهم .)) (735)غزالى گويد :پنجم آن كه مى خواهد به وسيله هديه به دل هديه گيرنده تقرب يابد و محبت او را جذب كند، نه به خاطر محبت خود و انس با او، از جهت اين كه فقط انس بگيرد بلكه به خاطر آن كه مقام او براى رسيدن به هدفهايى استفاده كند كه نوع آنها منحصرا از اين راه بدست مى آيد، اگر چه عين آنها منحصر نيست و به گونه اى است كه اگر جاه و مقام او نباشد به آن هدف نمى رسد. پس اگر مقام او به خاطر علم يا نسب او باشد، كار سهلتر مى باشد و گرفتن مال ، مكروه است ، زيرا در اين مورد مشابهت با رشوه دارد، ولى در ظاهر هديه مى باشد و اگر مقام گيرنده مال به دليل منصبى كه دارد از قبيل قضاوت يا كارگزارى و يا سرپرستى زكات و جمع آورى ماليات يا ديگر كارهاى مربوط به شاه ، حتى سرپرستى اوقاف - به طور مثال - باشد، و چنان است كه آن سرپرستى اگر نبود چنين هديه اى را به او نمى دادند، پس آن رشوه است و به صورت هديه عرضه شده ، زيرا هدف از آن كسب تقرب و محبت است ليكن در كارى كه منحصر به فرد است ، زيرا آن چيزهايى كه به وسيله سرپرستيها ممكن است به آن دست يافت ، پوشيده نيست و نشانه اين كه او در پى محبت نيست آن است كه اگر در همان حال ديگرى سرپرست آن شغل بود، مال را به آن ديگرى مى داد.از پيامبر (ص ) نقل شده است كه فرمود:(( زمانى بر مردم خواهد آمد كه مال حرام را در آن زمان به نام هديه و قتل را تحت عنوان موعظه حلال شمارند، شخص بى گناه را مى كشند تا بدان وسيله توده مردم پند بگيرند.)) (736)از ابن مسعود درباره سحت پرسيدند، گفت :مردى حاجت كسى را برآورده مى كند و به او هديه اى مى دهند! ابوحميد ساعدى روايت كرده است :رسول خدا (ص ) سرپرستى براى جمع آورى صدقات قبيله ازد، فرستاد.وقتى كه آمد، مقدارى از اموال جمع آورى شده را نزد خود نگه داشت و گفت :اين مقدار مال شما و اين قسمت ، هديه ، و مال من است پيامبر (ص ) فرمود:اگر راست مى گويى ، چرا در خانه خود و در خانه پدر و مادرت ننشستى تا هديه دهند؟