بیشترلیست موضوعات هنر مقدمه اهميت هنر محتواى هنر قالب هنر هنر در رژيم گذشته هنر امروز و آينده فضاى انقلاب موسيقى - غنا ... شعر صحبت با اعضاى جهاد دانشگاهى پيام به كنگره ى بزرگداشت هشتصدمين سال تولد شيخ مصلح الدين سعدى شيرازى قصه - نمايشنامه ... تئاتر - سينما سينما گفتگو با اعضاى جشنواره تئاتر دهه ى فجر (1) مداحى و ذكر اهل بيت عصمت و طهارت ( ع ) سخنرانى در جمع مداحان اهل بيت عليهم السلام ( 1 ) فهرست توضیحاتافزودن یادداشت جدید
| 42 |مى گفتند - . . . وقتى ايشان گفتند در ذهن ما قوى تر شد آن حرف اين بود كه بگوييم : غنا كه در شرع اسلام حرام است اشاره به شكل ندارد بلكه اشاره به محتوى مى كند .اصلا وقتى مى خواهيد به دنبال غنا بگرديد آن آهنگ را از لحاظ شكل مطالعه نكنيد تا بگوييد حرام است يا حلال است بلكه آهنگ را به لحاظ محتوى مطالعه كنيد .يعنى غنا يك امر محتوايى ست نه يك امر قالبى .اگر شما با زيباترين ترانه ها يا هر كيفيتى يك محتواى توحيدى را بيان كنيد اين حرام نيست .اما اگر مثلا با همان آهنگ متين و موقر همايون و با يك لحن خيلى عادى يك چيز حرام و گناهى را بيان كنيد اين غناست .البته اين به عنوان فتوا نبود . . .و ما هم مسجلا نمى گفتيم . . . ( 1 )اين حرفى بود كه آن وقت براى ما مطرح بود لكن الان . . .آنچه مطرح است اينست كه از قول امام نقل شد : كه ايشان در مورد بعضى از آهنگهايى كه حتى با ساز همراه بود فرمودند اين مقدار اشكالى ندارد . . .چنين استنباط كرديم كه نظر امام بر اينست كه : ساز بطور مطلق حرام نيست و ترانه هم همينطور .يعنى ترانه اى كه محتواى درستى دارد و با يك ساز ملايمى همراه است اين اشكالى ندارد .اما اگر يك ساز جلفى بود و محتواى نادرستى هم داشت هر كدامش موجب حرمت مى شود .البته اين را هم بايد عرض كنم كه سازها عموما انسان را مقدارى از حالت جد خارج مى كند و از حق نبايد گذشت كه آهنگ اين چنين است .مگر آنكه آنچنان محتوايى داشته باشد كه نگذارد مثل قرآن يعنى آهنگ قرآن اين هنر را دارد كه . . .به آنچه قرائت شده جان مى دهد و آن را در نظر انسان برجسته تر مى كند و كلمه به كلمه را در مغز مى نشاند مثل آبى در روح جريان پيدا مى كند لذا آن حالت منفى ناشى از صداى خوش مثلا شيخ مصطفى اسماعيل 1 ) - مراسم ديدار اعضاى([ واحد فرهنگى روزنامه جمهورى اسلامى]) 26 11 1360 .