بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
در مكتب ابن عربي بر اين شيوه كه دو قضيه ظاهراً متناقض مي توانند حقيقت واحدي را از دو ديدگاه ارائه كنند، تأكيد شده است. با اين روش، تفاوتهاي موجود در اديان الهي تبيين مي شود. حتي اگر اين دو ديدگاه از نظر ظاهري ناقض يكديگر باشند ولي در واقع هر يك، از آنها يك حقيقت الهي را مطرح مي کنند. عرفاي ديگر بر اين عقيده بودند كه متون مقدس ادياني همچون هندو بر اساس كتاب الهي نوشته شده و برخي نيز فراتر رفته و بودا را همان ذوالكفل پيامبر مي دانند.(1) به هر حال، اين واقعيت كه حقيقت الهي مي تواند در اديان مختلف و حتي اديان به ظاهر متناقض بيان شود، بدين معني نيست كه مردم در انتخاب دين دلخواه خود آزاد هستند. خود ابن عربي در پاسخ به سؤال امير مسلماني كه درباره چگونگي رفتار با مسيحيان از او پندي درخواست كرده بود، رفتاري بر اساس شريعت اسلام را توصيه كرد.(2) و هم او تصديق كرده است كه بر مردم واجب است در عصر كنوني از شريعت محمد(ص) متابعت كنند(3) و به اين اعتبار مي توانيم بگوييم كه همه اديان پيشين با وحي قرآن باطل و بي اعتبار شمرده مي شوند نه كاذب. از نظر ابن عربي كاذب پنداشتن اديان پيشين ديدگاهي جاهلانه است، و تبعيت از شريعت اسلام خاص به جاي اديان الهي پيشين بر ما واجب است. در اين معنا دستورات 1 - نك: Seyyed Hossein Nas "Islam and The Encounte of Religins" in Sufi Essays 2nd ed.
Al any: State Univesity of New Yo k Yo k P ess 1991 pp.
123 -
151 .
2 - نك: Claude Addas Quest fo the Red Sulphe : The Life of I n A a i Cam idge: Islamic Texts Society