اسلام و کثرت گرایی دینی نسخه متنی

مردم يك زمان يا يك مكان بلكه براي همه بشريت بايد گواه باشند. اگر بخواهند خرده بگيرند كه در اين آيه منظور از «بشريت» صرفاً كساني هستند كه در عصر پيامبر و در همان محيط زندگي مي کردند، آيه بعدي تصريح مي کند كه اين هشدار نه تنها متوجّه مخاطبين پيامبر در همان عصر بلكه بدون در نظر گرفتن پيشينه فرهنگي متوجّه همه كساني است كه پيام قرآن به آنها مي رسد.

قُلِ اللّهِ شَهِيدٌ بِيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحي إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لأُنذِرَكُم بِهِ وَمَن بَلَغَ (انعام: 19)؛ بگو خدا ميان من و شما گواه است. و اين قرآن به من وحي شده يا به وسيله آن شما و هر كس را [اين پيام] به او برسد، هشدار دهم.

علاوه بر ترغيب به ابلاغ و دعوت از ديگران، قرآن خود مستقيماً يهوديان و مسيحيان را مورد خطاب قرار داده و از آنها مي خواهد كه آخرين وحي الهي را بپذيرند.(1) قرآن خود را به منزله آخرين وحي براي حكم كردن درباره چيزي معرفي مي کند كه جوامعي كه قبلاً به آنها وحي شده بود با آن سر ناسازگاري داشتند.

اين آيات نشان دهنده آگاهي تاريخي اي است كه با اين نظر موافق نيست كه هر ديني جامعه جدا و مخصوص به خود را كه مقدر به تقدير الهي است تشكيل مي دهد تا از ديگر جوامع جدا بماند. اوالوالالباب هر جامعه ديني به قبول اسلام به منزله تماميت و كمال آنچه كه بدان باور دارند، فرا خوانده مي شوند.

اگر وحي اسلام خود در پي زير پا گذاشتن حريم مدعيان اديان ديگر باشد، نمي توان چنانكه بايد آن را بر حسب نسبي گرايي به گونه اي كه منحصر به فرهنگ واحدي است درك كرد. دليل ديگري كه نشان مي دهد مخاطب

1 - اهل كتاب در بسياري از آيات از جمله در اين آيات مورد خطاب واقع شده اند: آل عمران: 64، 70، 98 و نساء: 47، 171 و مائده 15 و

77 . يهوديان مستقيماً در سوره جمعه : 6 مورد خطاب قرار داده شده اند.