بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
ايمان نسبت به عمل تأكيد مي ورزند. در نظر ليبرالها اين حقيقت كه هيچ كس نبايد به جانبداري از يك دين خاص مجبور شود، عين آزادي ديني است. ولي استفاده دولت از قدرت سركوب گرانه و قهرآميز خود براي اجراي قوانيني كه با احكام ديني سازگار نيست – مثلاً ممنوعيت چند همسري براي مورمونها – تجاوز به آزادي ديني تلقي نمي شود، زيرا آنچه محدود و مقيد مي شود عمل است، نه اعتقاد. کثرت گرايي ديني دربرداشتش از مسأله كثرت اديان به عنوان مسأله اي كه با مصالحه نهايي اعتقادات قابل حل است، بر اهميت ايمان نسبت به عمل تأكيد مي کند.نه ليبراليسم و نه کثرت گرايي ديني فروكاهشي هيچ يك از نظر ديني خنثي و بي طرف نيستند، هر دو بر ضد ديدگاه هاي ديني اي كه تأكيد قوي بر ابعاد اجتماعي و عملي دين دارند، تعصب مي ورزند. نينيان اسمارت چنين نقدي را عليه کثرت گرايي ديني مطرح كرده است.(1) او خاطر نشان مي کند كه تفاوت اديان در دعاوي مربوط به اعتقادات (دعاوي نظري) دست كم به اندازه تفاوت دعاوي مربوط به احكام علمي اهميت دارد. علي قلي قرائي نقدي مشابه نقد اسمارت بر کثرت گرايي ديني دابليو. سي اسميت وارد كرده است. او با استدلال قوي گفته است كه در اكثر سنتهاي ديني بزرگ جهان، دين به منزله شريعت كه كم تر از ايمان نيست، تلقي مي شود.(2) حتي اگر راه حل نهايي براي تفاوت در دعاوي مربوط به اعتقادات قابل 1 - Ninian Sma t "T uth and Religions " in Steven M. Cahn and David Shatz. Eds.
Cotempo aty philosophy of Religion New Yo k: Oxfo d Univesity p ees 1982 pp.
291 -300 .
2 - See his lengthy eview of Wilf ed Canteell Smith's The Meaning and End of Religion New Yo k: Ha pe and Row 1978 in Al-Tawhid Vol.3 3 pp.