وقوع رستاخيز - اصول پنجگانه اعتقادی نسخه متنی

وقوع رستاخيز

قرآن كريم برپايى قيامت را به پيدايش صيحه شديد و نفخ صور مربوط مى داند. از تفاسيرى كه اهل بيت : در اين باره دارند، مى توان فهميد كه نفخ صور بايستى معنايى حقيقى داشته باشد. (صور) وسيله اى است كه با دميدن در آن ، آهنگ و صداى بسيار شديدى پديد مى آيد و در گذشته در ارتش ها به هنگام كارزار و پيكار مورد استفاده واقع مى شده است . حكايت صور و نفخه هايش ، حكايت همان شيپورى است كه در نبرد و پيكار معمول بوده است كه يك بار براى آماده باش و بار ديگر براى حمله و پيكار در آن دميده مى شد. قرآن وقوع رستاخيز را بر اين امور مترتب مى داند:

صيحه و نفخه هاى صور

از آيه برزخ استفاده مى شود كه حكم برزخ عموميت دارد و شامل حال همه مى گردد وهمگى بايستى به عالم برزخ درآيند.(102) از اين رو، بايد ابتدا (صيحه اى ) پديد شود كه با آن بساط جهان و جهانيان برچيده شود و اهل دنيا و كسانى كه بر روى زمين و در عالم طبيعت به سر مى برند، از دنيا بروند و به عالم برزخ درآيند.

پس از صيحه اى كه دنيا و اهل دنيا را در هم مى پيچد، بار ديگر در صور دميده شود و قيامت بر پا مى گردد و مردم برانگيخته مى شوند. بدين جهت ، آن را نفخه احياء و زنده كردن ناميده اند.

(وَ نُفِخَ فِى الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِى السَّمواتِ وَ مَنْ فِى الاَرْضِ اِلاّ مَنْ شاَء اللّهُ ثُمَّ نُفِخَ فيهِ اُخْرى فَاِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ)(103)

و در صور دميده شود، پس هر كس در زمين و آسمانهاست ، جز آنان كه خدا بخواهد، يكسره مدهوش و مرده شوند.

سپس بار ديگر در صور دميده شود و ناگهان همگى برخيزند در حالى كه به صحنه محشر مى نگرند.

مردم در صحنه محشر

در روز قيامت تمام مردمان به قدرت پروردگار از دل خاك بيرون مى آيند، اين خلقت بر خلاف خلقت آغازين كه تدريجى بوده است ، آفرينشى يكباره است .

(قُلْ اِنَّ الاَْوَّلينَ وَ الاْ خِرينََ لَمَجْمُوعُونَ اِلى ميقاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ)(104)

بگو: همه پيشينيان و پسينيان در وعده گاه روز معينى گرد مى آيند.

همه انسان ها در ميقات و روز معين زنده مى شوند و در عرصه محشر و صحنه قيامت ،در كام اضطرابها و انقلابهاى عظيم رستاخيز قرار مى گيرند. در آن روز گروهى از شادمانى رخسارشان برافروخته و نورانى است ؛ اينها كسانى هستند كه در دنيا با انديشه و باورى راستين ، عمرى را به اطاعت ازحق سپرى كرده اند.

فريب ظواهر و لذات زودگذر را نخورده اند و همواره بر محور حق ثابت قدم بوده اند. كسانى هستند كه در آن روز غم و اندوهى ندارند و اوضاع قيامت آنان را اندوهناك نمى كند بلكه ملائكه و فرشتگان الهى به استقبال آنان مى شتابند و به آنها مى گويند: اين همان روزى است كه به شما وعده داده شده بود. اينك پس از عمرى تلاش ، صبر، شكيبايى و پس از لحظه شمارى ها،روز موعود فرا رسيده است و نيكوكاران مى توانند فارغ از محروميتها و محدوديت ها، در جوار رحمت الهى به نعمت لقاى معبود خويش در بهشت رضوان نايل آيند، آنان از شدت شادى و شعف ، سيمايشان برافروخته مى گردد و از نتيجه سعى و تلاش خود در دنيا راضى هستند و به مقامهاى عالى راه مى يابند:

(وُجُوهٌ يَؤْمَئِذٍ ناعِمَةٌَ لِسَعْيِها راضِيَةٌَ فى جَنَّةٍ عالِيَةٍ)(105)

اما گروه ديگر، با رخسارى فرو شكسته و ذلت بار، همه كارشان رنج و مشقت خواهد بود:

(وُجُوهٌ يَؤْمَئِذٍ خاشِعَةٌَ عامِلَةٌ ناصِبَةٌ)(106)

اين گروه از دنيا جز روى گردانى از حق ، عناد، نفاق ، گمراهى و ستم ، توشه اى براى خود نياورده اند، چهره هايى سياه و پوشيده از اندوه و مذلت دارند.

آنگاه كه فرياد سهمگين قيامت برآيد، شخص از برادر و پدر و مادر و از زن و فرزندش مى گريزد، و در آن روز، هر كسى گرفتار كار خويش است . چهره هايى در آن روز درخشان و فرحناك است و رخسارهايى ، گرد اندوه و خاك مذلّت آنها را پوشانيده است آنان كافران و گناهكاران هستند:

(... وُجُوهٌ يَؤْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌَ ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌَ وَ وُجُوهٌ يَؤْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌَ تَرْهَقُها قَتَرَةٌَ اُولئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ)(107)

بنابراين ، در صحنه محشر، پاكان و ناپاكان ، نيكوكاران و گناهكاران ، از چهره و سيمايشان شناخته مى