انتظار بشر از دین نسخه متنی

بنابراين، چون مال مايه قوام و حيات جامعه است، نبايد آن را در اختيار سفيهان قرار داد و سفيه، کسي
است که تخلّف از فرمان خدا داشته باشد؛ با ضمّ صغرا و کبرا، در استدلال نتيجه مي گيريم که مسرف و رفاه
طلب، سفيه است و مال را نبايد در اختيار آنان قرار داد.

حاصل آن که توسعه ممدوح يعني انسان براي رفع نياز خود و جامعه تلاش کند و اين نوع تلاش، کوثر است و
پسنديده. توسعه مذموم يعني توسعه اي که به منظور افزايش ثروت و تفاخر باشد؛ اين نوع توسعه، تکاثر و
مذموم است و به تعبير قرآن، حبّ جمّ و جمع آوري است: الّذي جمع مالاً و عدّده - يحسب أنّ ماله أخلده؛ 1
يعني کسي که ارقام اموال خود را ميشمارد، خيال مي کند که مال و اعتبارات بانکي، او را جاودانه نگه مي
دارد. بنابراين، توسعه اقتصادي به معناي افزايش سرمايه، بر اساس خود محوري و تکاثر، مذموم و راه
شيطان است؛ امّا توسعه اقتصادي و داشتن کارخانجات و مزرعه و امکانات مادّي به منظور رفع نياز
نيازمندان، محبوب و مطلوب دين است.

امام باقر عليه السّلام فرمود: «مثل الحريص علي الدّنيا مثل دودة القزّ کلّما ازدادت من القزّ علي
نفسها لفّاً کان أبعد لها من الخروج حتي تموت غمّاً» ؛ 2 داستان حريص نسبت به دنيا، داستان کرم
ابريشم است که دايماً در خود مي تند که خودش را دفن کند؛ چون محصول کرم ابريشم، جز اين نيست که دور
خود مي تند و خود را خفه مي کند و قبل از هر چيزي خودش مي ميرد و محصولش را ديگري استفاده مي کند.

انساني که بر خوراک حريص و کارش پر کردن شکم باشد، انسانيت خود را به حيوانيت تبديل کرده است؛ چنان
که در بيانات نوراني اميرالمؤمنين عليه السّلام

1. سوره همزه، آيات 3 ـ 2.

2. اصول کافي، ج 2، ص 316.