پرسش و پاسخ
سؤال؛ اگر دين با توسعه موافق است و اگر توسعه برنامه ريزي مي طلبد و برنامه ريزي نيز برنامه ميانمدّت و دراز مدّت دارد، چرا اسلام از حرص و طول اَمل و تکاثر و مانند آن نهي کرده است؟ آيا اين نواهي
با برنامه ريزي کلان و دراز مدت منافات ندارد؟پاسخ؛ دين، انسان را به کوثر دعوت مي کند و کوثر ممدوح است. همچنين دين از تکاثر بازمي دارد و آن را
مذموم مي داند؛ اگر انسان براي منافع شخصي خود تلاش کند، حرص است و حرص از تکاثز است و مذموم؛ يعني
اگر انسان براي مصالح فردي خود توليد کند تا براي خويش اندوخته نمايد، اين حبّ جمّ و جمع اموال است و
مذموم؛ امّآ اگر کوثر باشد (قصد خودکفايي جامعه) و نه تکاثر، اين کلان نگري و برنامه ريزي دراز مدت،
کوثر است و مطلوب.علي بن ابيطالب عليه السّلام که بشر را از طول اَمل بازمي دارد، خود در مدت زندگي برنامه ريزي
داشتند؛ آن حضرت عليه السّلام از يک طرف فرمود: إن أخوف ما أخاف عليکم إثنتان، اتّباع الهوي و طول
الامل 1 و از سوي ديگر، آن حضرت عليه السّلام باري بر شتر حمل کرد و شخصي از حضرتش سؤال نمود که بار
شتر چيست؟ ايشان فرمود: يکصد هزار درخت خرما. سائل عرض کرد: يکصد هزار درخت خرما که روي شتر قرار نمي
گيرد. حضرت فرمود: اين ها هسته هاي فراواني است که بعد از کاشتن در مزرعه، يکصد هزار درخت خرما مي شود.2 همين علي عليه السّلام در دومين روز خلافت،
1. نهج البلاغه، خطبه 28.2. بحار الانوار، ج 41، ح3.