راههاي بلندمدت
1ـ راههاي پيشگيري از فقر
بهطور كلي شيوهي اصولي برخورد با هر مشكلي بستن راه پديد آمدن آناست؛چنان كههمهي متخصصان دانش پزشكي اتّفاق دارند كه پرداختن بهبهداشت و جلوگيري از پيدايش
بيماري از درمان آن آسانتر و مهمتر است.در مبارزه با مشكل فقر نيز اجراي
سياستهايي براي از بين بردن زمينههايپيدايش آن مهمترين گام بهشمار ميآيد.در فصل گذشته، در بررسي علل پيدايش فقر در جنبههاي فرهنگي،اجتماعي و اقتصادي،
عوامل مختلفي را برشمرديم. در يك برنامه ريزيسنجيده، براي جلوگيري از پديدهي فقر
بايد از بين بردن عوامل يادشده موردتوجه قرارگيرد.
الف) مقابله با عوامل فرهنگي و اجتماعي
بهطور خلاصه، عوامل فرهنگي و اجتماعي فقر فردي و اجتماعي عبارتاست از :1. تنبلي و عدم استقامت در كار؛ 2. بيبرنامگي؛ 3. ديدگاه نادرست دربارهي دنيا وآخرت؛ 4. خودباختگي و عدم اعتماد به نفس؛ 5. ترويج گناه و فساد در جامعه؛ 6. اعتياد و تكدّي و اظهار فقر؛ مهمترين گام در جهت زدودن اين عوامل انجام دادن كارهاي فرهنگي وارائهي تعليمات صحيح ديني بهوسيلهي متفكّران است. تشويق مردم به كار وتلاش و توجّه
دادن آنها به آثار دنيايي و آخرتي كوشش نيز در اين راه بسيارمؤثّر مينمايد. بديهي
است كه ايجاد نشاط، اميد به آينده و استحكام پايههايعقيدتي در بين جوانان، شرط
اوّليه براي گسترش فرهنگ كار و تلاش درجامعه است. به تصوير كشيدن نتيجهي تلاش
افرادي كه در سايهي تلاش واستقامت به موفّقيتهاي بزرگ دست يافتهاند و نيز
يادآوري تمدّن عظيماسلامي، كه در سايهي بهكار بستن آموزههاي دين تحقق يافت،
در زدودنروحيهي تنبلي، نوميدي و خودباختگي مردم تأثير بسيار دارد. افزون بر
اين،تقويت ابعاد معنوي جامعه و از بين بردن زمينههاي گناه و اعتياد و تبيين
آثارمرگبار آن، از روي آوردن مردم، بهويژه نسل جوان، به گناهان جلوگيريميكند.بديهي است كه در كنار نفي اين امور، فراهم كردن امكانات تفريحي وورزشي و نيز علمي
و آموزشي وتشويق جوانان به آنها امري ضروريمينمايد. برخورد با متكديان حرفهيي،
جمعآوري آنها دراردوگاهها،آموزش فرهنگي و حرفهيي آنها و نيز ايجاد امكانات شغلي
برايآنان بخشي از سياستها بهشمار ميآيد. رسانههاي گروهي، به ويژه صدا وسيما، در
كارآمدي سياستهاي فوق نقش بسزايي دارد.
ب) مقابله با عوامل طبيعي
چنان كه گذشت، گاه عوامل طبيعي چون مرگ و از كارافتادگي سرپرستخانواده، سيل و زلزله موجب تهيدست شدن گروههايي از جامعه ميشود. دراين جهت دو كار اساسي لازم
است:1. انجام اقداماتي در جهت به حداقل رساندن آسيبهاي ناشي از عواملطبيعي، مانند
ايجاد سيلبند و رعايت اصول ايمني در كارگاهها و جادههاوساختمانها.2. تقويت سيستم تأمين اجتماعي، بهمنظور تحت پوشش قرار دادن، ازكارافتادگان،
بيسرپرستان و قربانيان حوادث طبيعي.