لطفا منتظر باشید ...
ج) مقابله با عوامل اقتصادي
مسائل اقتصادي، اصلي‌ترين عامل پيدايش فقر است. منشأ اساسي فقر دربُعد اقتصادي، مسئله‌ي حاكميت نظام سرمايه داري و روابط اقتصادي مبتني برآن است. وقتي اقتصاد
جامعه بر اساس نظام اقتصادي اسلام سامان يابد،زمينه‌ي پيدايش نابرابري و استثمار
از ميان مي رود و براي ظهور فقر درجامعه جايي نمي‌ماند. چنان‌كه در فصل پيش گذشت،
عوامل اقتصادي‌فقرعبارت است از:1. توزيع نا عادلانه‌ي ثروت؛ 2. تورّم؛ 3. فقدان امكانات شغلي؛ 4. ضعف مديريت و تخصيص نيروي انساني؛ 5. بازدهي پايين و عدم كارآيي در تخصص منابع.براي جلوگيري از پيدايش فقر در اين گستره بايد هر يك از عوامل يادشده را از ميان برد.
راه مهار يا نابودي اين عوامل
1. توزيع عادلانه
يكي از ابزارهاي مهم براي از بين بردن فقر در نظام اقتصادي اسلام،توزيع عادلانه‌ي ثروت است. اين توزيع در سه مرحله صورت مي‌گيرد:
الف) پيش از توليد
مقصود از توزيع قبل از توليد شيوه‌ي بهره‌برداري مسلمانان از ثروت‌هاي‌طبيعي چون زمين، آب و مباحات عمومي(ماهي‌ها، پرندگان) است. در اين‌مرحله، حدودي مشخص شده
است كه از انباشته شدن منابع و ثروت‌هاي يادشده در دست گروهي خاص و محروميت
گروهي ديگر جلوگيري مي‌كند واوّلين و مهم‌ترين عامل ايجاد شكاف ميان طبقات مختلف
جامعه را از ميان‌مي‌برد.
ب) هنگام توليد
وقتي منابع اوّليه در جريان توليد قرار مي‌گيرد، سود حاصل از آن‌ها ميان‌افرادي كه در جريان توليد دخالت داشتند، تقسيم مي‌شود. در نظام‌سرمايه‌داري دراين توزيع، تكيه
اساسي بر سرمايه قرار دارد و همين موجب‌استثمار كارگران مي شود. دراسلام قواعدي تنظيم
شده است كه وقتي سرمايه‌در ريسك توليد شركت نكند، بهره‌يي از سود ندارد؛ (تحريم
بهره) ونيروي‌كار مي تواند از طريق مزد يا مشاركت در فرايند توليد و تجارت به سهم
خوددست يابد. (مزارعه، مساقات، مضاربه ...)
ج) بعد از توليد (توزيع مجدد)
در دو مرحله‌ي قبلي، ملاك اصلي توزيع ثروت و منافع بين افراد كار بود.(به لحاظ اين‌كه سرمايه را نيز نوعي كار ذخيره شده بناميم) امّا در اين مرحله‌ملاك توزيع
نياز افراد است. بي ترديد وجود برخي از عوامل طبيعي درفرآيند توليد كه سبب تفاوت در
درآمد افراد مي شود يا، چنان كه در عوامل‌طبيعي فقر اشاره كرديم، ناتواني گروهي از
فعاليت اقتصادي به اختلاف‌درآمد و شكاف طبقاتي مي انجامد.اسلام، به منظور از بين
بردن اين شكاف وجلوگيري از فقر در سطح جامعه، تدابيري انديشيده است. ما در بخش
ديگر، باعنوان «تقويت سيستم اجتماعي»، به اين بحث اشاره خواهيم كرد.
