2 و 3. كنترل سطح قيمتها و ايجاد امكانات شغلي
مهار تورّم و تأمين اشتغال براي جويندگان كار، از اهداف نظام اقتصادياسلام است.مطالعهي سيرهي پيشوايان دين نشان ميدهد كه آنها به اين دومسئله توجّه فراوان داشتند؛ براي مثال بستن پيمان مشاركت بين مهاجرانوانصار، تقسيم باغها و
مزارع «بنينضير» بين مسلمانان، قراردادن ابزار كاركشاورزي و خانهسازي وآموزش
حرفهيي مردم از اموري است كه در زمانپيامبر اكرم(ص)، در جهت ايجاد زمينهي
اشتغال، تحقق پذيرفت. حفر چاههاوقناتها و وقف آنها به وسيلهي ائمه: نيز بدين
منظور انجام گرفته است.اين اقدامها، علاوهبر ايجاد اشتغال براي مسلمانان و تأمين
زندگي آنان، توليدرا فزوني ميبخشيد و در جلوگيري از افزايش قيمتها نقش بسزايي
داشت.حضرت علي(ع) در زمان خلافتش بدين امر اهتمام ميورزيد. آنحضرت(ع) در نامهيي
به مالك اشتر وي را به نيكي به بازرگانان و رعايت حقآنان سفارش كرد، به مبارزه
با سودجويي و گرانفروشي فراخواند و فرمود:بايد خريد و فروش آسان، برطبق موازين عدل و با قيمتهايي صورت گيردكه نه به زيان
فروشنده باشد ونه خريدار.امام صادق (ع) فرمود: اميرمؤمنان(ع) قيمتگذاري نميكرد؛ ولي هرگاهكسي به گرانفروشي
روي ميآورد، به او گفته ميشد: يا طبق قيمت بازاربفروش يا از بازار خارج شو.
4. سپردن مسئوليتها به افراد مدير و كاردان
امروزه تربيت نيروهاي متخصص و كارآمد از استراتژيهاي مهمّتوسعهي اقتصادي شمرده ميشود و سرمايهگذاري فراوان در اين جهتصورت ميگيرد؛ بهگونهيي كه توسعهي
نيروي انساني، در ادبيات توسعهجايگاهي خاص يافته است. دين مبين اسلام نيز براين
مسئله تاكيد بسيارورزيده و چنان كه در فصل گذشته بيان شد، سپردن مسئوليت به
ناتوانان راخيانت شمرده است. بنابراين، بايد در تمام ابعاد نظام اسلامي به اين
مسئلهتوجه شود.
5. بهرهبرداري صحيح از ثروتهاي طبيعي
چنان كه گذشت، اقتصاددانان اغلب اقتصاد را «استفادهي بهينه و مطلوباز منابع كمياب در جهت تحقق اهداف اقتصادي» تعريف ميكنند. اسلام نيز بهاين مسئله توجه
كرده، با قوانيني چون حرمت اسراف در جهت بهرهبرداريدرست از منابع كوشيده است.بنابراين، نظام اسلامي هرگز اجازه نميدهدثروتهاي ملّي، كه متعلق به همهي
مسلمانان است، جهت ترويجمصرفگرايي و توليد اشياي زيانآور به كار گرفته شود. اين
قوانين همچنين ازغارت اين ثروتها بهوسيلهي بيگانگان، به شكل مواد خام و در
جهت تقويتمنافع استثماري آنها، جلوگيري ميكند.
2ـ راههاي درمان فقر
هر گاه موفق شويم راههاي جلوگيري از فقر را در جامعه اجرا كنيم، فقر بهطور طبيعيدرمان ميشود. بههمين جهت، مباحث اين قسمت با بخش قبلي(پيشگيري از فقر) ارتباط
دارد و به طور خاص به سياستهاي فقرزداييميپردازد.