اهميت تحصيل علم در اسلام - نظام سیاسی اجتماعی اسلام نسخه متنی

مَنْ يَصْحَبُ صاحِبِ السُوءِ لايَسْلَمُ).(165)

كسى كه با رفيق بد همنشين شود، سالم نمى ماند و سرانجام به ناپاكى آلوده مى شود.

پيامبراكرم (ص ) يكى از سعادتهاى انسان را داشتن رفقاى خوب مى داند..(166)

اهميت تحصيل علم در اسلام

در بـرنـامـه هـا و مـسـؤ وليـتـهاى حكومت اسلامى ، آموزش ، بعداز پرورش از اهميت بسيار زيادى بـرخـودار اسـت . مـردم مـسـلمـان بـا صـراحـت و شـدت بـه تـحـصـيـل عـلم بـه هـر وسيله ممكن و با هر گونه سختى و تلاش ترغيب و تشويق شده اند. امام سجاد(ع )فرمود:

(لَوْ يـَعـْلَمُ النـّاسُ مـا فـى طـَلَبِ الْعـِلْمِ لَطـَلَبـوُهُ وَ لَوْ بـِسـَفـْكِ الْمـُهـَجِ وَ خُوْضِالْلُّجَجِ).(167)

اگـر مـردم از آنـچـه در دانـش آمـوزى اسـت ، آگـاهـى داشـتـنـد ،حـتـى بـا خـون دل خوردن و رفتن در اعماق درياها آن را طلب مى كردند.

در مـورد اهميت دادن اسلام به علم نظير همين بس كه وحى الهى و بعثت پيامبراسلام (ص ) با ذكر مـسـائل مـربـوط بـه عـلم نـظير آموختن ، قرائت و قلم آغاز شده است . بر خلاف نظامهاى آموزشى امروز كه محدود به قيودى است ، نظام آموزشى دراسلام داراى ويژگيهاى زير است :

1 ـ عـمـوميت :

تاءكيد اسلام بر فراگيرى علم ، همه رشته هاى علمى مشروع را دربرمى گيرد و تحصيل در تمام علوم مورد نياز جامعه ، واجب شمرده شده است .

2 ـ نبودن شرط صنفى :

همه افراد، گروهها و اصناف مختلف مردم مى توانند و حق دارند كه به تحصيل علم بپردازند. پيامبر(ص ) فرمود:

(اِنَّ اللّهَ يُحِّبُ بِغاةَ الْعِلْم ).(168)

خداوند دانش پژوه را دوست دارد.

3 ـ نـبـودن شـرط سـنـى :

بـراى فـراگـيـرى عـلم ، شـرط سـنـى وجـود نـدارد. رسول خدا(ص ) فرمود:

(اُطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنَ الْمَهْدِ اِلىَ اللَّحْدِ).(169)

از گهواره تا گور دانش بجوييد.

4 ـ غيرموقت بودن :

تحصيل علم ، محدود به اوقات خاصى نشده است .

امام صادق (ع ) مى فرمايد:

(طَلَبُ الْعِلْمِ فَريضَةٌ فى كُلِّ حالٍ).(170)

تحصيل علم درهر حال واجب است .

5 ـ عدم شرط جنسيّت :

پيامبراكرم (ص ) فرمود:

(طَلَبُ الْعِلْمِ فَريضَةٌ عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ).(171)

طلب علم در هر حال واجب است .

6 ـ نـبـودن مـحـدوديـت مكانى :

امام صادق (ع ) دستور به كسب علم حتى در دورترين سرزمينها مى دهد:

(اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِالْصيّن ).(172)

دانش بجوييد اگر چه در چين باشد.

در مكتب اسلام به منظور حفظ و گسترش علوم سفارش مؤ كد بر فراگيرى نوشتن و ضبط وثبت علوم شده است .

آموزش و پرورش و ساير نهادها

امروزه منظور از آموزش و پرورش يك نهاد اجتماعى و يك مجموعه برنامه ريزى شده است . نهادى كـه بـا سـايـر نـهـادهـاى اجـتـمـاعى ارتباط دقيق و متقابل دارد و از آنها اثر مى پذيرد و در آنها تاءثير