در تاريخ معاصر - نظام سیاسی اجتماعی اسلام نسخه متنی

آنـهـا نـسـبـت بـه امـام خـود شـد. كـار بـه آنـجـا كـشـيـد كـه بـا فـريـب معاويه و و عده مـال و ثـروت ، فـرمـانـده سـپـاه امـام بـا هزاران نفر از لشگر به معاويه پيوستند. سپاهيان آن حـضرت خيمه ايشان را غارت كرده ، امام را مجروح كردند و حتى نسبت كفر به ايشان دادند و به مـعـاويـه قـول دادنـد كـه امـام را تـحـويـل او دهـنـد و سـرانـجـام امـام را مـجـبـور بـه صـلح كردند..(351)

ايـن حـوادث تـلخ نشان دهنده اين است كه اگر بصيرت بر شمشيرهاى آنها حاكم بودو به فكر آيـنـده بودند، اين چنين آلت دست معاويه قرار نمى گرفتند و سرنوشت جامعه اسلامى را براى قرنها تباه نمى كردند.

در تاريخ معاصر

نـيـروهـاى مـسـلح در كـليـه كـشـورهـاى جـهـان اعـم از صـنـعـتـى و در حـال تـوسـعـه بـه صـورت مـسـتـقـيـم يـا غـيـر مـسـتـقـيـم وارد عـرصه سياست مى شوند. با اين حـال ، در كـشـورهـايـى كـه با نظام استبدادى اداره مى شود نقش نيروهاى مسلح در سياست بسيار بيشتر است ، بطورى كه در بعضى مواقع اين نيروها به مهمترين نهاد سياسى تصميم گيرنده تبديل مى شوند.

حـاكـميت نظاميان و كودتاهاى پى درپى آنان در كشورهاى امريكاى لاتين و فساد و تباهى كه از پـيـاده كـردن سـيـاسـتـهـاى امـريـكا در اين كشورها بوجود آمده ، نتيجه عدم آگاهى نظاميان است . سياست امريكا در مورد اين كشورها چنين است :

امـريـكـا بـراى حـفـظ حكومتها از سرنگونى ، به كشورهاى امريكاى لاتين كمك نظامى مى دهد تا ارتـشهاى آنها تمامى كسانى را كه با سياست امريكا موافق نيستند، تخت آزار وتعقيب قرار دهند. كمكهاى نظامى امريكا به خاطر اين است كه از منافع و سياست اين كشور در آن منطقه دفاع كرده و مـواد خـام اسـتـراتـژيـك امـريـكا تاءمين شود. در مقابل اين كمكها امريكا حق دارد به اين كشورها دسـتور دهد كه با كدام كشور و چگونه داد و ستد داشته باشند. همچنين نيروهاى نظامى حق دارند هر لحظه قانون اساسى را زير پاگذاشته و آزاديها را محدود كنند وخود قدرت سياسى را به دست گيرند..(352)

نـمـونه ديگرى از فقدان بينش سياسى نيروهاى مسلح در تاريخ معاصر، ارتش عراق است . اين ارتش در يكى دو دهه گذشته ، دو جنگ خانمان سوز را عليه همسايگان خود به راه انداخت . نتيجه ايـن جـنگها علاوه بر ويرانى كشورهاى همسايه ، ضربه بسيار شديد مردم عراق بود در حالى كـه اگـر كمى آگاهى و تحليل سياسى در نيروهاى نظامى عراق بود اينگونه آلت دست صدام واقع نمى شدند و كشورشان را با دست خود به ورطه نابودى نمى كشاندند.

بـنـابـرايـن ، نيروهاى مسلح بايد از آگاهى و هوشيارى بيشترى برخوردار باشند، در غير اين صورت سلاح آنها باعث تحريك كشورها و تسلط بيگانگان بر منافع حياتى آنها خواهد شد.

ورود نيروهاى مسلح در احزاب و گروههاى سياسى از آنـجـا كـه نـيـروهـاى مسلح يكى از اركان مهمّ هر نظام سياسى به شمار مى رود. كيفيت رابطه نـظـامـيـان بـا مـسـائل مـوجود در هر كشورى از جمله موضوعهايى است كه بايد مورد توجه قرار گـيـرد.

نـخـسـتـيـن و شـايـد مهمترين سؤ ال در اين باره ، دخالت يا عدم دخالت نيروهاى مسلح در فـعـاليـتـهاى سياسى است . در درس حاضر ضمن بررسى اين مساءله به تشريح پيامدهاى آن مى پردازيم :

مفهوم حزب سياسى

حـزب سـيـاسـى بـه گـروهـى از افـراد جـامـعه گفته مى شود كه با اعتقاد و ايمان به برخى اصـول و داشـتـن هـدفهاى مشترك در سازمانى به نام ( حزب ) گردهم آمده و از طريق قسمتهاى مـخـتـلف بـا هـمـديـگـر ارتـبـاط مـسـتـمـر داشـته و مى كوشند تا براى رسيدن به هدف و اجراى اصول مورد نظر خود حكومت را بطور مستقيم به دست گيرند..(353)

هـر چـنـد وظـيـفـه حـزب سياسى در ظاهر، شكل دادن به نگرشها و معتقدات پراكنده ، آشنا ساختن افـراد جـامـعـه بـه وظـايف خود و تشويق افراد به شركت در انتخابات ، پرورش ‍ رهبران آينده جـامـعـه و ...

اسـت ، ولى در واقـع ، هـدف حـزب كـسـب قـدرت است ، كسب مستقيم قدرت سياسى يا مشاركت در آن ..(354)