نقش كليسا در قرون وسطى - نظام جهانی نسخه متنی

نقش كليسا در قرون وسطى

تـاريخ قرون وسطاى غرب با نقش مركزى كليساى رُم و پاپ قرين است اين ارتباط به دوران قبول مسيحيّت از

جانب امپراتوران روم بر مى گردد.

كنستانتين ، امپراتور روم ، در سال 337 ميلادى دين مسيح (ع ) را پذيرفت و بدين سان مسيحيّت ، مـذهـب رسـمى امپراتورى روم گرديد. اين امر موجب توسعه و گسترش دين حضرت مسيح (ع ) با سرعت بيشترى شد و بتدريج كليه سرزمينهاى اروپا و قسمتى از آسيا را در بر گرفت .

در آن دوران مسيحيّت داراى دو فرقه اصلى به نامهاى كاتوليك و ارتدوكس (19) بود. مـركـز كـاتـوليـكـهـا، كـليـساى رُم و رهبرى آن به عهده پاپ بود و مركز ارتدوكسها، كليساى قسطنطنيه پايتخت امپراتورى روم شرقى بود. هر يك از اين دو مركز، ادعاى رهبرى وحاكميت بر تـمـام مـلتهاى مسيح را در سرداشتند. اختلافات مذهبى و سياسى بين آن دو، سرانجام به جدايى كامل منجر شد.

نقش كليساى رُم و پاپ در جريانات سياسى اروپا از اهميّت بسيارى برخوردار است . از هنگامى كـه كـليـسـاى كـاتـوليك رُم به سلاطين (فرانك ) و (ژرمن ) روى آورد، حاكميت كليسا درامور سياسى آغاز شد.

( پاپ از راه لاعلاجى به اقدامى دست زد كه نتايج سياسى فراوانى به همراه داشت ، به اين معنا كه او به فرانكها (فرانسويها) متوسل شد. (پپن ) معروف به (قد كوتاه ) به كمك وى شتافت و با صدور فرمانى كه به (عطيّه پپن ) مشهور شد، بابخشيدن ايتالياى مركزى به پاپ ، قلمرو وى را وسعت بخشيد. به اين نحو شالوده اختيارات غيرروحانى پاپها تحكيم يافت .) (20) قـدرت پـاپ از آن زمـان افزايش يافت كه (شارلمانى ) پادشاه فرانسه توسط وى به مقام امپراتورى مقدس روم رسيد.

قدرت فزاينده پاپ ، موجب درگيرى بين كليسا و پادشاهان بويژه سلاطين آلمانى و فرانسوى شـد درايـن زمـيـنـه ، بـارهـا پـادشـاهـان مـورد تـكـفـيـر پـاپ قـرار گـرفـتـنـد. در مـقـابـل ، پـاداشـاهـان نـيـز بـه كـاهـش اخـتـيـارات آنـهـا اقـدام كـرده و حـتـّى آنـهـا را تـبـعـيـد مـى كردند. (21) وقـوع جـنـگـهـاى صـليبى به رهبرى كليساى كاتوليك رُم موجب افزايش قدرت كليسا شد. پس ازجـنـگـهـاى صليبى دوران شكنجه وآزار مخالفان و دانشمندان توسط كليسا فرا رسيد. ثروت كـليـسـا و زنـدگـى اشراف گونه كشيشها وخرافات مذهبى مانند بخشودگى گناهان و خريد و فـروش بـهشت وجهنم ازجمله مسائلى بود كه عده اى از دينداران مسيحى را براى اصلاح مذهب به قـيـام واداشـت .

دسـتـگـاه پـاپ بـه پـشـتوانه (انگيزاسيون ) (22) به شكنجه ، آزار، قـتـل و در آتـش سـوزانـدن مـخـالفان فرمان داد. مخالفان كليسا كه (ملاحده ) ناميده مى شدند، دسته دسته قتل عام شدند. (23) سختگيرى كليسابه مخالفان مذهبى خود محدود نمى شد، دستاوردهاى علمى دانشمندان نيز بشدت بـا مـخـالفـت كـشيشها و پاپ رو به رو مى شد. سردمداران كليسا معتقد بودند هيچ قانون علمى نـبـايـد خـارج از چـارچـوب كـتـاب مـقـدّس (انـجـيل تحريف شده ) كشف و اثبات شود قانون جاذبه (نـيـوتـن ) از آن جـهـت مـخـالف عـقـايـد مـذهـبـى مـسـيـحـى شـمـرده مـى شـد كـه درا نجيل نامى از آن به ميان نيامده بود.

جنگهاى صليبى

جـنـگـهـاى صـليـبـى بـه عـنـوان يـكـى ازمـهـمـتـريـن حـوادث قـرون وسـطـى حـدود دويـسـت سال (1096 ـ 1291م / 489 ـ 691 ه‍ . ق ) از تاريخ اين دوران را به خود اختصاص داده است . اين جنگها، هم از نظر انگيزه ها و هم از لحاظ پيامدها و آثار اهميت دارند.