پیام رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) به کنگره جهانی هزاره شیخ مفید (ره) نسخه متنی

طوسى ( ره ) مبتكر اين نحوه استدلال است ؟ يا او آنرا از استاد خود , مفيد آموختهاست ؟ به نظر مى رسد كه توجه به جوانب موضوع , پاسخ اين سوال را روشن مى سازد . مى دانيم كه شيخ طوسى , تاليف كتاب تهذيب را در حيات شيخ مفيد يعنى پيش از سال 413 آغاز كرده و اين مقدمه در آن هنگام نوشته شده است . ورود شيخ طوسى به عراق در سال 408 است و او در اين سال كه جوانى 23 ساله بوده در خدمت شيخ مفيد طى مدارج عالى علم و تحقيق را آغاز كرده و تا سال 413 يعنى در مدت 5 سال از محضرآن نابغه ء بزرگ استفاده كرده است , بقيه ء استفاده هاى علمى شيخ از محضر سيد مرتضى و در طول 23 سال بوده است .

بدين ترتيب جاى شك باقى نمى ماند كه شيخ طوسى آن اسلوب استدلال فقهى را در محضر شيخ مفيد و از خود آن بزرگوار آموخته و چون با روش استدلال استاد خود آشنا بوده توانسته كتاب وى را به اصول مورد نظر خود او مستدل سازد .

اين برداشت هنگامى تقويت مى شود و قطعيت مى يابد كه مبانى اصولى شيخ مفيد در كتاب اصول كه بعدا به بررسى آن خواهيم پرداخت مورد توجه قرار گيرد . با ملاحظه ء آن كتاب و تكيه ء مفيد بر كتاب و سنت متواتر و محفوف به قرينه يا مرسل مشهور ومورد عمل اصحاب و ديگر نظرات وى در اصول , به روشنى نشان مى دهد كه اسلوب استدلالى كه شيخ طوسى در مقدمه ء تهذيب بيان كرده همان است كه استادش بدان معتقدبوده و عمل مى كرده و به شاگردان خود مى آموخته است . نتيجه آنكه كتاب مقنعه اگر چه با استدلال مقرون نيست ولى از آنچه گفته شد معلوم مى شود كه شيوه ء استدلالى به همان گونه كه در هزار