بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
حاليكه ساير فرقه هاى هندوستان , بخاطر اشغال پست هاى كوچك و كم اهميتى كه انگليسيها فقط در صورت تحصيل در اين مدارس , به آنان واگذار مى كردند , به اين مدارس هجوم آوردند . مجموع اين علل , موجب شد كه مسلمانان از لحاظ اطلاعات جديد و آموزش و پرورش اروپائى , از هموطنان خود به طرز فاحشى عقب ماندند و تا هم اكنون نيز آثار اين عقب ماندگى را مى توان مشاهده كرد , همچنين در ساير جنبه هاى زندگى , به ويژه در جنبه ادارى و اقتصادى وضع اسفناكى پيدا كردند . احساس شكست و روح نوميدى و يأسى كه بر آنان تسلط يافته بود و همچنين احساس عدم امنيتى كه موجب مى شد خود را پيوسته مورد تعقيب و پيگرد دولت غاصب بدانند , نيز از عوامل مهم عقب ماندگى مسلمانان بود . ديگر فرقه هاى هندوستان , مانند هندوها و سيك ها و پارسى ها ( 1 ) و . . درست در جهت عكس مسلمانان گام برمى داشتند و از جان و دل به دولت غاصب كمك مى كردند . انگليس ها نيز متقابلا رفتار محبت آميزى با آنان در پيش گرفته و دست دوستى بسوى آنان دراز كرده بودند و خلاصه براى اينكه آنان را در برابر دشمنان واقعى خود يعنى مسلمانها بسيج كنند , با خباثت و فريبكارى خاص انگليسى , به وسيله ملاطفت ها و اظهار محبت هاى
1 - پارسى ها , زردشتيان ساكن هندوستانند كه در دوران طولانى نهضت , بسيارى از آنان در شمار سرمايه داران بزرگ آن كشور بوده و با خاطر آسوده و زندگى مرفه , صحنه نبرد را از دور تماشا مى كردند