جنّت‌ عدن‌ است‌ گويي‌ كشور مازندران‌در حريم‌ حرمت‌ اصفهبد اصفهبدان‌ - تاریخ ایران اسلامی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تاریخ ایران اسلامی - نسخه متنی

رسول جعفریان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

جنّت‌ عدن‌ است‌ گويي‌ كشور مازندران‌در حريم‌ حرمت‌ اصفهبد اصفهبدان‌

در اين‌ زمان‌، شاه‌ غازي‌ سخت‌ با اسماعيليان‌ الموت‌ درگير شد؛ در حالي‌ كه‌ ميان‌اسماعيليان‌ با سلطان‌ سنجر صلح‌ برقرار بود. از اتفاق  گردبازو فرزند شاه‌ غازي‌ كه‌به‌ صورت‌ گروگان‌ نزد سنجر بود، به‌ دست‌ اسماعيليان‌ ترور شد. اين‌ اقدام‌، خشم‌شاه‌ غازي‌ را شعله‌ور ساخت‌؛ به‌طوري‌ كه‌ وي‌ به‌ قلعه‌هاي‌ اسماعيليان‌ حمله‌ كردودر رودبار الموت‌، هيجده‌ هزار اسماعيلي‌ را گردن‌ زد. او يك‌ بار نيز در خراسان‌ باغزان‌ درگير شد كه‌ شكست‌ خورد وبه‌ طبرستان‌ بازگشت‌.

با اين‌ حال‌، شاه‌ غازي‌، مقتدرترين‌ فرد اين‌ سلسله‌ به‌ شمار مي‌آيد؛ به‌طوري‌ كه‌مورخ‌ معروف‌ قرن‌ ششم‌ طبرستان‌، يعني‌ ابن‌اسفنديار، خزانه‌ او را همپايه‌ خزانه‌خسرو پرويز تخمين‌ زده‌ است‌. آشفتگي‌ دولت‌ سلجوقي‌ سبب‌ شد تا بسياري‌ ازامراي‌ آن‌ سلسله‌ به‌ شاه‌ غازي‌ پناه‌ برند. حتي‌ شاه‌ سليمان‌ سلجوقي‌ با حمايت‌ شاه‌غازي‌ توانست‌ در همدان‌ بر تخت‌ بنشيند وبه‌ همين‌ دليل‌، شهر ري‌ را به‌ شاه‌ غازي‌واگذار كرد. او در سال‌ 560 درگذشت‌ در حالي‌ كه‌ شاعران‌ برجسته‌اي‌ مانند رشيدوطواط‌ از او ستايش‌ فراواني‌ كرده‌اند.

سلسله‌ باوندي‌ پس‌ از وي‌ نيز همچنان‌ در مازندران‌ تا اواسط‌ قرن‌ هشتم‌ هجري‌حضور خود حفظ‌ كرد.

ري‌ در دوره‌ سلجوقي‌

ري‌ نيز به‌ مانند اصفهان‌ يكي‌ از مراكز اصلي‌ سلجوقيان‌ به‌ شمار آمده‌ ودر دوره‌هايي‌تخت‌گاه‌ اين‌ سلسله‌ بود. آبادي‌ اين‌ شهر از پيش‌ از اسلام‌ بوده‌ ويكي‌ از كهن‌ترين‌وباستاني‌ترين‌ شهرهاي‌ ايران‌ به‌ شمار مي‌رود.

يكي‌ از نخستين‌ آثار اسلامي‌ آن‌، مسجد جامع‌ عتيق‌ ري‌ بوده‌ كه‌ به‌ دست‌ مهدي‌عباسي‌ (م‌ 169) ساخته‌ شده‌ است‌. بعدها در دوره‌ زياري‌، مرداويج‌ در آبادي‌ آن‌اندكي‌ كوشيد. سپس‌ در روزگار بويهي‌، روزگاري‌ كه‌ تخت‌گاه‌ ركن‌الدوله‌،فخرالدوله‌، مؤيدالدوله‌ ومجد الدوله‌ بود، سخت‌ آباد شد. بقاياي‌ سراي‌ صاحب‌ بن‌عباد تا دو سه‌ قرن‌ پس‌ از آن‌ برجاي‌ بوده‌ است‌.

اولياء الله‌ آملي‌ در قرن‌ ششم‌ نوشته‌ است‌: خانه‌ وسراي‌ صاحب‌ بن‌ عباد، اكفي‌الكفاه‌ كه‌ يگانه‌ جهان‌ بود ودر هيچ‌ عهدي‌ مثل‌ او وزيري‌ كافي‌ در مسند وزارت‌ قرارنگرفت‌ وتا اكنون‌ وزراي‌ عصر را به‌ نسبت‌ او صاحب‌ خوانند، مثل‌ تلّي‌ عظيم‌ مانده‌بود در محله‌ دژ رشكان‌.

ري‌ به‌ عهد سلجوقي‌، به‌ اوج‌ شهرت‌ خويش‌ رسيد. طغرل‌، نخستين‌ اميرسلجوقي‌، ري‌ را تخت‌گاه‌ خود قرار داد. او در همانجا نيز درگذشت‌ ودر جايي‌ كه‌امروز برج‌ طغرل‌ قرار دارد، مدفون‌ شد. بسياري‌ از بزرگان‌ سلجوقي‌، از جمله‌ طغرل‌سوم‌ را نيز در اين‌ محل‌ به‌ خاك‌ سپردند. طغرل‌ مسجد بزرگي‌ نيز براي‌ حنفيان‌ساخت‌ كه‌ در قرن‌ بعد، به‌ جامع‌ طغرل‌ شهرت‌ يافت‌. او به‌ مرقد حضرت‌ عبدالعظيم‌نيز توجه‌ كرده‌ ومزرعه‌ مبارك‌ آباد را كه‌ به‌ خيرآباد غار ري‌ شهرت‌ داشت‌، وقف‌ آن‌كرد. در همين‌ زمان‌ وپس‌ از آن‌، در دوران‌ ملكشاه‌ وسلطان‌ محمد، مدارس‌ زيادي‌در اين‌ شهر ساخته‌ شد.

به‌ نوشته‌ عبدالجليل‌ قزويني‌، مدرسه‌ بزرگ‌ سيد تاج‌ الدين‌ كيسكي‌، عالم‌ شيعه‌ري‌، در محله‌ كلاه‌ دوزان‌، به‌ روزگار طغرل‌ ساخته‌ شده‌ است‌. مدرسه‌ شيعي‌ ديگري‌از روزگار ملكشاه‌ در محله‌ دروازه‌ آهنين‌ بنا گشته‌ است‌.  مدرسه‌ عالم‌ شيعه‌ ديگري‌با نام‌ شمس‌ الاسلام‌ حسكا بابويه‌ «كه‌ پير اين‌ طايفه‌ ]شيعه‌[ بود»  در نزديكي‌ «سراي‌ايالت‌» در روزگار ملكشاه‌ وسلطان‌ محمد بنا گرديد.

پس‌ از طغرل‌، آلپ‌ ارسلان‌ نيز همين‌ شهر را تخت‌گاه‌ خود قرار داد. ملكشاه‌اصفهان‌ را

/ 223