در راه‌ فتح‌ بغداد - تاریخ ایران اسلامی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تاریخ ایران اسلامی - نسخه متنی

رسول جعفریان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

در همين‌ حال‌، برخي‌ از بزرگان‌ فارس‌، از وي‌ خواستند تا به‌ شيراز درآيد وآن‌شهر را تصرف‌ كند. او ابتدا از پذيرش‌ اين‌ درخواست‌ خودداري‌ مي‌كرد تا آن‌ كه‌ درنهايت‌ بدان‌ راضي‌ شد.

ابتدا به‌ سوي‌ نوبندجان‌ حركت‌ كرد وبرادرش‌ ركن‌الدوله‌ رابه‌ سوي‌ كازرون‌ فرستاد. وي‌ اموال‌ زيادي‌ را در آنجا به‌ دست‌ آورد كه‌ مبلغ‌ آن‌ راپانصد هزار دينار نوشته‌اند. سپاه‌ ياقوت‌ در كازرون‌ با سپاه‌ اندك‌ ركن‌الدوله‌ درگيرشد وشكست‌ خورد.

پس‌ از آن‌ در نزديكي‌ استخر، سپاه‌ ياقوت‌ با لشكر عمادالدوله‌ مواجه‌ شد كه‌ تنهاششصد ديلمي‌ توانستند سپاه‌ هفده‌ هزار نفري‌ ياقوت‌ را به‌ شكست‌ بكشانند. اين‌نبرد كه‌ براي‌ آينده‌ بويهيان‌ بسيار سرنوشت‌ساز بود، در دوازدهم‌ جمادي‌ الثانيه‌سال‌ 322 رخ‌ داد.

عمادالدوله‌ اندك‌ اندك‌ به‌ شهر شيراز نزديك‌ شد تا آن‌ كه‌ ياقوت‌گريخت‌ وعماد آن‌ را در اختيار گرفت‌. از اين‌ پس‌، تا 122 سال‌ِ بعد، شهر شيراز دراختيار آل‌بويه‌ باقي‌ ماند.

در اين‌ زمان‌، مرداويج‌ خوزستان‌ را تصرف‌ كرد ودر نهايت‌ ميان‌ خليفه‌،مرداويج‌ وعمادالدوله‌ صلحي‌ برقرار شد. در اين‌ توافق‌، حسن‌ ملقب‌ به‌ ركن‌ الدوله‌به‌ عنوان‌ گروگان‌ نزد مرداويج‌ بود.

با كشته‌ شدن‌ مرداويج‌ در سال‌ 323، دست‌ وي‌ از جنوب‌ ايران‌ كوتاه‌ شد وخليفه‌عباسي‌ كه‌ اين‌ زمان‌ الراضي‌ بود، ياقوت‌، امير پيشين‌ فارس‌ را به‌ حكومت‌ خوزستان‌گماشت‌. اميري‌ ياقوت‌، ديري‌ نپاييد وبه‌ سال‌ 324 كشته‌ شد. پس‌ از آن‌ حكومت‌خوزستان‌ به‌ دست‌ ابوعبدالله‌ بريدي‌ كه‌ پيش‌ از آن‌ مسؤول‌ خراج‌ اهواز بود، افتاد.خاندان‌ بريدي‌ مدت‌ زماني‌ خوزستان‌ را در اختيار داشتند.

ركن‌ الدوله‌ كه‌ پس‌ از كشته‌ شدن‌ مرداويج‌ توانسته‌ بود خود را رها كند، به‌ نزدبرادرش‌ در شيراز بازگشت‌ وعمادالدوله‌ وي‌ را مأمور فتح‌ اصفهان‌ كرد. در اين‌وقت‌ كه‌ مرداويج‌ كشته‌ شده‌ بود، وشمگير با سامانيان‌ درگير بود وبه‌ همين‌ دليل‌اصفهان‌ به‌ سرعت‌ به‌ دست‌ ركن‌الدوله‌ افتاد. سه‌ سال‌ بعد، اين‌ شهر باز توسط‌زياريان‌ فتح‌ شد.

اين‌ زمان‌، تا پيش‌ از بازپس‌گيري‌ اصفهان‌ توسط‌ وشمگير در سال‌ 327، فارس‌در اختيار عمادالدوله‌ واصفهان‌ در اختيار ركن‌ الدوله‌ بود. برادر سوم‌ معزالدوله‌هنوز استقراري‌ نداشت‌. وي‌ به‌ دستور عمادالدوله‌ راهي‌ كرمان‌ شد وبراي‌ مدتي‌اين‌ شهر را تصرف‌ كرد. اين‌ اقدام‌ نتوانست‌ به‌ تثبيت‌ شهر توسط‌ آل‌بويه‌ بيانجامد؛ به‌همين‌ دليل‌، بار ديگر معزالدوله‌ به‌ فارس‌ بازگشت‌.

در راه‌ فتح‌ بغداد

سه‌ برادر بويهي‌، با پشتكاري‌ ستودني‌ وتحمل‌ رنج‌هاي‌ فراوان‌ وجنگ‌هاي‌بي‌شمار، توانستند فارس‌ را به‌ عنوان‌ پايگاه‌ اصلي‌ خود درآورده‌ وزمينه‌ را براي‌تصرف‌ خوزستان‌ وسپس‌ عراق  فراهم‌ كنند.

خليفه‌ عباسي‌ كه‌ از سلطه‌ بريدي‌ بر اهواز ناخشنود بود، بدان‌ سوي‌ لشكر كشيدوبجكم‌ ـ فرمانده‌ ترك‌ كه‌ پيش‌ از آن‌ در اختيار مرداويج‌ بود ـ اهواز را تصرف‌ كرد.بريدي‌ به‌ عمادالدوله‌ پناه‌ برد واو را براي‌ تصرف‌ اهواز تحريك‌ نمود. حمله‌معزّالدوله‌ به‌ اهواز به‌ سال‌ 326 صورت‌ گرفت‌ ووي‌ موفق‌ شد تا بر خوزستان‌ دست‌يابد. اندكي‌ بعد، بريدي‌ از او جدا شد؛ اما اهواز همچنان‌ در اختيار وي‌ باقي‌ مانده‌زمينه‌ لشكركشي‌ بعدي‌ او به‌ سوي‌ بغداد شد.

اين‌ زمان‌، خلافت‌ عباسي‌ سخت‌ گرفتار فرماندهان‌ ترك‌ ورقابت‌ وزيران‌ بود.هر روز، وزير جديدي‌ بر سرير قدرت‌ مي‌نشست‌ ووزير پيشين‌ را به‌ حبس‌مي‌انداخت‌، و يا او را مي‌كشت‌ يا دستور قطع‌ِ زبانش‌ را مي‌داد. ابن‌مَقْله‌، وزيرالراضي‌، اسير دست‌ ابن‌رائق‌ شد كه‌ در واقع‌ بجاي‌ خليفه‌ بر بغداد حكمراني‌ مي‌كرد.بجكم‌، از ديگر اميران‌ ترك‌ در تلاش‌ بود تا خود را بجاي‌ ابن‌رائق‌ بنشاند. همين‌وزيران‌ وسپهسالاران‌، گاه‌ از دشمنان‌ خارجي‌ عباسيان‌،

/ 223