اصول‌ اين‌جهاني‌ تمدن‌ در دعوت‌ انبيا - تاریخ ایران اسلامی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تاریخ ایران اسلامی - نسخه متنی

رسول جعفریان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

انسان‌، موجودي‌ نيست‌ كه‌ از خاك‌ باشد وبه‌ خاك‌ بازگردد، بلكه‌ ازخداست‌ وبه‌ سوي‌ خدا باز مي‌گردد. انسان‌ِ مؤمن‌ در روبرو شدن‌ با پديده‌ مرگ‌مي‌گويد: انّا للّه‌ وانّا اليه‌ راجِعون‌. ـبقره‌ / 156.

تمدن‌هاي‌ ديني‌ بر اساس‌ چنين‌ نگرشي‌ از جهان‌ وانسان‌ شكل‌ گرفته‌ وبه‌ همين‌دليل‌ هدف‌ اصلي‌ وپايه‌اي‌ آن‌، نزديك‌ شدن‌ به‌ خداوند وجلب‌ رضايت‌ اوست‌. درتمدن‌هاي‌ ديني‌، دنيا فرع‌ بر آخرت‌ است‌. با اين‌ حال‌، توجه‌ به‌ دنيا وآباد كردن‌ آن‌ به‌شيوه‌ درست‌، در جهت‌ آبادي‌ آخرت‌ سخت‌ توصيه‌ شده‌ است‌. خداوند از انسان‌خواسته‌ است‌ تا دنيايش‌ را آباد كند؛ براي‌ داشتن‌ زندگي‌ خوب‌ تلاش‌ كند، نصيب‌خود را از دنيا فراموش‌ نكند واز نعمت‌هاي‌ پاك‌ خداوند بهره‌ برد.

تمدن‌ اسلامي‌ به‌ عنوان‌ يك‌ نمونه‌ شناخته‌ شده‌ از تمدن‌هاي‌ ديني‌، كه‌ گرد وغبارتاريخ‌ آن‌ را پنهان‌ نكرده‌، نشانگر توجه‌ همزمان‌ مسلمانان‌ به‌ دنيا وآخرت‌ است‌.پيشرفت‌هاي‌ دنيوي‌ همراه‌ با توجه‌ به‌ مسأله‌ عبوديت‌ ومعنويت‌، ركن‌ اصلي‌واساسي‌ در تمدن‌ اسلامي‌ است‌. البته‌ گروه‌هايي‌ مانند صوفيان‌، بيگانگي‌ محض‌ ازدنيا را توصيه‌ مي‌كرده‌اند؛ اما اينان‌ در دوره‌ درخشش‌ تمدن‌ اسلامي‌ در قرن‌ چهارم‌وپنجم‌ هجري‌، نفوذي‌ نداشتند. گسترش‌ اين‌ گروه‌ها در دوره‌هاي‌ بعد، سبب‌تضعيف‌ تمدن‌ اسلامي‌ شد. هرچند، هر از گاهي‌، آنجا كه‌ صداقتي‌ در كار بود،صوفيان‌ در برابر فراگير شدن‌ فساد وتجاوز وتباهي‌، به‌ نوعي‌ ايمان‌ ومعنويت‌ ديني‌را حفظ‌ و تقويت‌ مي‌كردند.

اصول‌ اين‌جهاني‌ تمدن‌ در دعوت‌ انبيا

دعوت‌ اصلي‌ انبيا آشنا كردن‌ انسان‌ با توحيد ومعاد است‌. آنها از انسان‌ مي‌خواهند تاخداي‌ واحد را بپرستد، فرمان‌ او را بپذيرد، به‌ ولايت‌ او تن‌ در دهد وآماده‌ آن‌ باشدتا در قيامت‌ از تمامي‌ اعمالش‌ بازخواست‌ شود وپاداشي‌ مناسب‌ براي‌ كرداردرستش‌ بدست‌ آورد. بر پايه‌ اين‌ دعوت‌، از انسان‌ خواسته‌ شده‌ تا براي‌ اصلاح‌ دنياوآخرت‌ خود راهي‌ ويژه‌ را سپري‌ كرده‌، در جهت‌ دستيابي‌ به‌ جايگاهي‌ برتر خودرا آماده‌ كند. بيان‌ اين‌ راه‌ وهدف‌ كه‌ در جهت‌ اصلاح‌ دنيا وآخرت‌ انسان‌ است‌،وعبارت‌ از اصول‌ اين‌جهاني‌ دعوت‌ انبيا است‌، شامل‌ چند اصل‌ مي‌شود:

1 ـ دانش‌ اندوزي

يكي‌ از اركان‌ دعوت‌ انبيا، فراخواني‌ بشر به‌ فهم‌ ودرك‌بيش‌تر وآشنايي‌ با «آيات‌ اَنْفُسي‌ (خودشناسي‌)آفاقي‌ (جهان‌ شناسي‌)» است‌.خداوند از انسان‌ خواسته‌ است‌ تا خود وطبيعت‌ را بشناسد، در گذشته‌ جهان‌ بينديشدواز مجموع‌ آنچه‌ شناخت‌، زندگي‌ بهتري‌ بسازد. در قرآن‌، واژه‌هاي‌ فراواني‌ آمده‌ كه‌ابعاد مختلف‌ درك‌ وفهم‌ را نشان‌ مي‌دهد. برخي‌ از آنها عبارتند از: علم‌، تفقّه‌، فهم‌،شعور، يقين‌، حكمت‌، بصيرت‌ وتعقل‌.

بايد گفت‌، هدف‌ اصلي‌ دين‌ از هر نوع‌ معرفتي‌، شناخت‌ خداوند است‌؛ اين‌ درحالي‌ است‌ كه‌ اين‌ آشنايي‌ وآگاهي‌، در مراحل‌ بعد، در بهبودي‌ زندگي‌ انسان‌ نقش‌اساسي‌ دارد. فراخواني‌ انبيا به‌ دانش‌اندوزي‌ از علل‌ پيدايش‌ تمدن‌ اسلامي‌ است‌.همان‌ طور كه‌ نكوهش‌ جهل‌ وتقليد كوركورانه‌، از عوامل‌ دور شدن‌ جامعه‌ اسلامي‌،از گمراهي‌، ضلالت‌ وبي‌فرهنگي‌ است‌. خداوند بيش‌ترين‌ افراد جهنّم‌ را كساني‌مي‌داند كه‌ از عقل‌ وشعور كافي‌ بي‌بهره‌ بوده‌اند:

براي‌ جهنم‌ بسياري‌ از جن‌ وانس‌ را بيافريديم‌؛ ايشان‌ را دل‌هايي‌ است‌ كه‌ بدان‌نمي‌فهمند وچشم‌هايي‌ است‌ كه‌ بدان‌ نمي‌بينند و گوش‌هايي‌ است‌ كه‌ بدان‌نمي‌شنوند. اينان‌ همانند چهارپايانند. حتي‌ گمراه‌تر از آنهايند. اينان‌

/ 223