مبدا و معاد نسخه متنی

چشم ها از آن لذّت مى برد، در بهشت هست ( 227) و هر چه بخواهند، آماده و فـراهـم اسـت و از هـمـه بـالاتـر، خـشـنـودى و آمـرزش پـروردگـارشـان شامل حال آن هاست :( 228)

(وَعـَدَ اللّهُ الْمـُؤْمـِنـيـنَ وَالْمـُؤْمِناتِ جَنّاتٍ تَجْرى مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهارُ خالِدينَ فيها وَمَساكِنَ طَيِّبَةً فى جَنّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللّهِ اَكْبَرُ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظى مُ)( 229)

خداوند به مردان و زنان با ايمان ، باغ هايى از بهشت و عده داده كه نهرها از زير آن جارى است ؛ جـاودانـه در آن خـواهـنـد مـانـد و مـسـكن هاى پاكيزه اى در بهشت هاى عَدْن [نصيب آنان ساخته ]؛ و رضاى خدا [از همه اين ها] برتر است و رستگارى بزرگ همين است .

اين آيه ، بخشى از رحمت الهى را كه شامل حـال افـراد بـا ايمان است ، بيان كرده و برخى ويژگى هاى آن را برشمرده است : يكى آن كه ايـن نـعمت بزرگ ، فناناپذير است و افراد با ايمان ، جاودان در آن به سر مى برند، و ديگر آن كـه خـداونـد منزلگاه هاى پرنعمت و پاكيزه در قلب بهشت را در اختيارشان مى گذارد. از همه مهمتر، پاداش معنوى و روحانىِ رضايت و خشنودى خداوند است كه نصيب مؤ منان راستين مى شود و اين نعمت الهى چنان ارجمند است كه هيچ كس نمى تواند آن را وصف نمايد.( 230)

در تفسير عياشى از امام سجّاد(ع ) روايت است كه فرمود:

وقتى اهل بهشت وارد بهشت شوند و ولىّ [ دوستدار و مطيع ] خدا به جنّات وقصرهاى خود درآيد و هر مؤ منى بر تخت خود تكيه زند، خدمتگزارانش به دورش حلقه مى زنند و شاخه هاى پرميوه ، خـود را بـه سويش خم مى كنند و در پيرامونش چشمه سارها جوشيدن مى گيرد و از چشم اندازش نهرها به جريان مى افتد و برايش سفره ها گسترده مى گردد و پشتى ها برايش مى گذارند و هـر چـه را بخواهد پيش از آن كه بر زبان آورد، خدمتكارانش حاضر مى سازند و زنان حورالعين از جـنـان بـراى او بـيرون مى آيند. و او آن قدر كه خدا بخواهد در آن جايگاه مى ماند. تا اين كه پـروردگـار جـبـّار بـراى آنـان تـجـلّى كـرده ، مـى فـرمـايـد: (اى اوليـاى مـن و اى اهـل طـاعـت مـن و اى سـاكـنـان بـهـشت ، كه در جوار من منزل گرفته ايد! آيا مى خواهيد به شما از كـرامـتـى بـالاتـر از آنـچـه داريـد خبر دهم ؟) عرض مى كنند: (پروردگارا، آن چيست كه از اين بهشت ، كه هر چه بخواهيم در آن مى يابيم ، بهتر و بالاتر است ؟)

بـار ديـگر همان پرسش تكرار مى شود و عرض مى كنند: (پروردگارا، آن كدام خيرى است كه بهتر از اين بهشت است ؟) خداى تعالى مى فرمايد: (رضايت من از شما و دوستى من به شماست كه از اين لذت ها و نعمت ها بهتر است ...)( 231)

هـم ) چـنـيـن ، در آيات ديگر، خداى متعال ، پس از آن كه متذكر مى شود كه در روز قيامت نه از پـاداش كـسـى كـاسـتـه مـى شـود و نـه بـه كـيـفـر كسى افزوده مى گردد، بلكه جز به آنچه عمل كرده اند، جزا داده نمى شوند،( 232) مى فرمايد:

(اِنَّ اَصْحابَ الْجَنَّةِ الْيَوْمَ فى شُغُلٍ فاكِهُونََ هُمْ وَ اَزْواجُهُمْ فى ظِلالٍ عَلَى الاَْرائِكِ مُتَّكِئُونََ لَهُمْ فيها فاكِهَةٌ وَ لَهُمْ ما يَدَّعُونََ سَلامٌ قَوْلاً مِنْ رَبٍّ رَحيمٍ)( 233)

بـهشتيان ، امروز به نعمت هاى خدا مشغول و مسرورند. آنان و همسرانشان در سايه ها[ى قصرها و درخـتـان بـهـشتى ] بر تخت ها تكيه مى زنند. براى آنان در بهشت [هرگونه ] ميوه هست و هر چه بخواهند. از سوى پروردگار مهربان [به آنان ] سلام گفته مى شود.

چنان كه ملاحظه مى شود، اين آيات ، بهشتيان را غرق در نعمت هاى مادّى و معنوى معرفى مى كند و دسـتـه اى از لذت هاى مادّى و معنوى را برمى شمرد. امّا مهمتر و لذتبخش تر از همه ، نعمت معنوى اسـت كـه در آيـه آخـر، بـه آن اشـاره شـده اسـت ، و آن ، هـمـان سلام و تحيّت خداى رحيم است كه سـرشـار از محبّت است ؛ ندايى است كه بهشتيان را غرق در معنويت و سرور مى كند و چه لذّتى بالاتر از آن !

و اينك به بخش ديگرى از لذت هاى معنوى اشاره مى شود:

بهشتيان ، با قلبى پاك و دور از هرگونه كدورت زندگى مى كنند. قرآن مى فرمايد:

(وَ نَزَعْنا ما فى صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ)( 234)