بخش يكم موقعيت تاريخى و جغرافيايى حوزه علميه مشهد - گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد نسخه متنی

بخش يكم موقعيت تاريخى و جغرافيايى حوزه علميه مشهد

فصل 1 بحثى درباره پيدايش شهر مشهد و گذشته علمى و مذهبى آن

پيدايش شهر مشهد

پيدايش شهر مشهد در اصل داراى ريشه مذهبى و به خاطر مدفن حضرت على بن موسى الرضا عليه السلام بوده است و همين موضوع يكى از علل وسعت و آبادى اين شهر به شمار مى آيد . نام اصلى مشهد سناباد است و سناباد تا پيش از سال 202 ( يا 203 و يا 204 ) ه . ق يكى از توابع قصبه يا شهر كوچك نوقان بوده است . در اين سال حضرت على بن موسى ( ع ) در سناباد مدفون گشت و از آن پس نام اين محل كوچك به مشهد تبديل يافت و در مدتى نه چندان دراز بر اثر توجه مردم اعتبار و منزلتى يافت . البته نمى توان ترديد داشت كه اهميت اين شهر از روزگار سلطنت صفويان كه به ترويج آيين تشيع اهتمامى شديد مى ورزيدند رو به ازدياد نهاد ولى پيش از روى كار آمدن اين سلسله و حتى از نخستين قرنهاى رحلت امام ( ع ) مردم و حتى پادشاهان سنى مذهب به اين مرقد پاك توجه داشته و با رفت و آمدها و مجاورتها و احيانا تعميرها و خرجهايى كه مى كرده اند بر وسعت و جمعيت و اعتبار شهر مى افزوده اند . به گفته برخى از مورخان ( 1 ) سلطان محمود غزنوى عليرغم تعصب

1 - در مطلع الشمس تأليف محمد حسن خان صنيع الدوله وزير انطباعات ناصرى . ج 2 ص 7 و 282 . از حمدالله مستوفى و حافظ ابرو و تذكره دولتشاه سمرقندى نقل كرده است .