گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد نسخه متنی

علميه مشهد به شمار مى رفت و چند سال پس از رفتن به عراق مرجعيت عمومى تقليد را به دست آورد ( متوفى در 1366 ه . ق ) . 2 - حاج ميرزا محمد كفائى خراسانى معروف به آقازاده ( فرزند آخوند ملامحمد كاظم خراسانى متوفى در 1329 ه . ق ) وى نيز در مشهد حوزه درس مهمى داشت و فضلاى زيادى تربيت كرد و تا سال 1354 ه . ق كه از طرف حكومت مركزى به يزد تبعيد شد از رؤسا و علماى طراز اول حوزه به شمار مى آمد . ( متوفى در 1356 ه . ق ) . پس از اين دو نفر مدرس معروف خارج در حوزه مشهد شيخ مرتضى آشتيانى ( متوفى در 1365 ه . ق ) بود كه از علماى طراز اول حوزه مشهد محسوب مى گشت . معروفترين مدرسان سطح آن دوره عبارت بودند از : شيخ حسن برسى ( متوفى در 1353 ه . ق ) شيخ حسن كاشى ( متوفى در ؟ ) و شيخ حسن پايين خيابانى ( متوفى در 1366 ه . ق ) . در حدود سال 1340 ه . ق يكى از شاگردان ممتاز ميرزاى نائينى مدرس بزرگ حوزه علميه نجف و مرجع تقليد معروف دوره قبل ( متوفى در 1355 ه . ق ) به نام ميرزا مهدى اصفهانى به مشهد آمد . ابتدا به تدريس سطوح عاليه و سپس خارج فقه و اصول مشغول شد و چون بر مبانى اصولى ميرزاى نائينى تسلط كامل داشت و اين مبانى در حد خود تازه و بى سابقه بود مورد توجه فضلا و طلاب مشهد قرار گرفت . پس از چندى حوزه درس ديگرى به عنوان درس معارف كه در حقيقت تدريس علم كلام و رد مطالب فلسفى و عرفانى بود تشكيل داد و بنيانگذار مكتب علمى ضد فلسفه و عرفان در مشهد شد و در ظرف 20 سال در اين رشته شاگردانى تربيت