گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد نسخه متنی

شرعى تسلط كامل بيابند قابل ادامه است . دروس و كتابهاى علوم عقلى - در فن منطق معمولا بيش از دو كتاب در حوزه علميه مشهد تدريس نمى شود . يكى از اين دو كتاب رساله فارسى([ كبرى]) تأليف ميرسيد شريف جرجانى ( متوفى در 816 ه . ق ) است كه جزء مجموعه([ جامع المقدمات )) است ولى همراه با كتاب([ البهجة المرضية]) يا([ مغنى]) يعنى در اواسط دوره اول خوانده مى شود . و ديگرى كتاب([ حاشيه تهذيب المنطق]) تأليف ملا عبدالله يزدى ( متوفى در 981 ه . ق ) است كه به زبان عربى و با تفصيل و تحقيق بيشتر نگارش يافته و همراه با كتاب([ مطول]) يعنى در اواخر دوره اول خوانده مى شود . در صورتى كه محصل علوم دينى مايل به كسب اطلاعات و غور بيشترى در علم منطق باشد پس از اين دو كتاب بخش منطق از([ شرح منظومه سبزوارى]) را كه به نام([ اللئالى المنتظمه]) ناميده مى شود نزد استاد مى خواند . اين كتاب كه بخش اول از كتاب معروف([ شرح منظومه]) تأليف حاج ملاهادى سبزوارى ( متوفى در 1289 ه . ق ) است فعلا در حوزه علميه مشهد رايج نيست و طلاب علاقه اى به درس گرفتن آن نشان نمى دهند . بخش حكمت از كتاب([ شرح منظومه]) و همچنين كتاب([ اسفار]) تأليف صدرالمتالهين شيرازى معروف به ملاصدرا ( متوفى در 1050 ه . ق ) دو كتاب درسى و مشهور در علم حكمت و فلسفه الهى مى باشند و محصلينى كه مايل به ورود در رشته حكمتند اين دو كتاب را به ترتيب در ظرف 8 تا 10 سال فرا مى گيرند . ولى همان طور كه قبلا ياد شد علم حكمت در حوزه علميه مشهد چندان رواج نداشته و حوزه هاىدرسى عمومى براى تحصيل و تدريس آن تشكيل نمى شود و بدين جهت علاقه مندان به اين