طبقه بندى موضوعى - شکوه شعر عاشورا در زبان فارسی نسخه متنی

عاشورا از شهدايى صحبت مى كنيم كه در ميدان جانبازى و عرصه شهادت ، فرشتگان آسمان را به حيرت واداشته
اند، و صدها نكته ارزشى ديگرى كه شاعر آيينى ، وظـيـفه به تصوير كشيدن آنها را دارد ولى (ادب مقام)هم
ايجاب مى كند كه از به كار بردن واژه ها، و تركيباتى كه در شاءن آل اللّه نيست ، پرهيز كنيم .

بـه بـيـان ديـگـر، اگـر در حـوزه شعر آيينى با محدوديّت هايى كه براى شخصيّت هاى عـادى وجـود دارد،
رو به رو نيستيم و گستره هاى ارزشى كران ناپيدايى در منظر ما قرار مى گيرد، ولى مجاز هم نيستيم كه در
تبيين عظمت و منزلت اين شخصيّت هاى استثنايى ، از واژه هاى معمولى و تركيبات پيش پا افتاده استفاده
كنيم .

طبقه بندى موضوعى

در حـادثـه كـربـلا و عـرصـه عـاشـورا بـا (وفـور تـصـاويـر) رو بـه رو مـى شـويم ، تـصـاويـرى كـه
مـزاحـمـتـى بـراى يـكـديـگـر نـدارنـد بـلكـه مكمّل هم اند.

ايـن تـصـاويـر بـديـع را، شـهدايى آفريده اند كه (نام)و (يادشان)تا هميشه تاريخ باقى خواهد ماند.

تصاوير زيبايى كه دايماً در تكثيرند و در آيينه تمام نماى حسينى به جلوه نشسته اند.

هـرگـز يـك شـعـر عـاشـورايـى به خاطر محدوديّت هايى كه با آن رو به رو است ، نمى تـوانـد بـه روايـت
تـمـامـى صـحـنـه هـاى شـورانـگـيز كربلا بپردازد، بلكه وفور اين تـصـاويـر بى نظير ايجاب مى كند
كه شاعر به روايت اجزاء هر تصوير ـ به صورت جداگانه و مستقل ـ بپردازد و جزء به جزء اين صحنه ها را با
عنايت به تلفيق موضوعى به تصوير كشد.

نبايدهاى شعر عاشورايى

گـفـتـيـم كـه بـرخـى از مـؤ لّفه هاى شعر عاشورايى جنبه (نهيى)و (پرهيزى)دارند و شاعر آيينى موظّف
به رعايت آنها است .

ايـن (نبايدها) حكم خطهاى قرمزى را دارند كه شاعر در قلمرو شعر عاشورايى با آنها رو بـه روسـت و
عـبـور از (خـطّ قـرمـز) بـه مـعـنـاى عـدم رعـايـت يـكـى از ايـن اصول بازدارنده است . اين (نبايدها)
را مى توان بدين گونه توضيح داد:

1 ـ پرهيز از (كلّى گويى)و (اوصاف كلّى)كه به (شعارى شدن)شعر، مى انجامد.

2 ـ پـرهـيـز از بـه تـصـويـر كـشـيدن (شنيده ها)، خصوصاً اگر ريشه در مطالب واهى و خـرافـى داشـتـه
بـاشـد. يـك شـاعـر مـوفـّق آيـيـنـى ، شـاعـرى اسـت كـه مـسـتـنـدات قابل ارايه اى ـ براى مطالبى
كه به آن مى پردازد ـ در اختيار داشته باشد.

3 ـ پـرهـيـز از (تـكـرار مـكـرّرات)و زيـاده گـويـى ، كـه ملال مخاطبان و خوانندگان اثر را به دنبال
دارد.

4 ـ پـرهـيـز از بـيـان (مفهومى)و (غير عينى) ، كه دامنه تاءثير اثر را كوتاه و گاه به حدّاقل مى رساند.

5 ـ پـرهـيز از تركيبات كليشه اى در انواع قالب هاى شعرى كه ريشه در عدم خلاّقيّت و نوآورى دارد.

6 ـ پـرهـيـز از كـاربـرد صـنـايـع مـعـنـوى و غـيـر عـيـنـى ، و عـنايت به آرايه هاى حسّى و تصويرى
، فرمهاى طولى و مستدير و...

7 ـ پـرهـيـز از القـاى مـسـتـقـيـم و بـيـواسـطه (رسالت)و (پيام)عاشورا، كه با ايجاد (فضاهاى