اين كشته فتاده به هامون ، حسين توست
وين صيدِ دست و پا زده در خون ، حسين توست
وين صيدِ دست و پا زده در خون ، حسين توست
وين صيدِ دست و پا زده در خون ، حسين توست
كاى مونس شكسته دلان ، حال ما ببين
ما را غريب و بيكس و بى آشنا ببين
ما را غريب و بيكس و بى آشنا ببين
ما را غريب و بيكس و بى آشنا ببين
خاموش (محتشم) ! كه دل سنگ ، آب شد
بنياد صبر و خانه طاقت ، خراب شد
بنياد صبر و خانه طاقت ، خراب شد
بنياد صبر و خانه طاقت ، خراب شد
اى چرخ ! غافلى كه چه بيداد كرده اى ؟!
وَز كين ، چها درين ستم آباد كرده اى ؟!(112)
وَز كين ، چها درين ستم آباد كرده اى ؟!(112)
وَز كين ، چها درين ستم آباد كرده اى ؟!(112)
6 ـ دامنه تاءثير شعر محتشم در قلمرو شعر عاشورا
(دوازده بـنـد مـحـتـشـم)بـا اقـبـال فـراگيرى كه به همراه داشت ، به سيرتطوّرى شعر عـاشـورا
شـتـاب بيشترى بخشيد و توفيق چشمگير او در آفرينش اين اثر ماندگار، نظر شعراى چهار سده اخير را به
اين نوع شعر معطوف ساخت كه طبعاً به خلق آثار پر شور عـاشـورايـى در قـالب هـاى مختلف انجاميد.بسيارى از شعراى فارسى زبان با تاءثير پـذيرى از دوازده بند محتشم ، به استقبال تركيب بند او رفته و
يا به تضمين و تخميس آن همّت گمارده اند.
2 ـ
6 ـ شعرايى كه داراى تركيب بند عاشورايى اند
براى نمونه مى توان از اين آثار نام برد:1 ـ تركيب پنج بندى كمال الدّين وحشى بافقى (939 ـ 991)
2 ـ تركيب چهارده بندى ملاّ عبدالرّزّاق لاهيجى (فيّاض)(متوفى 1052)
3 ـ تركيب هفت بندى شيخ محمّدعلى حزين لاهيجى (
1103 ـ 1181)
4 ـ تركيب هفت بندى شفيعاى شيرازى (اثر)، (متوفىّ 1113) .5 ـ تركيب دوازده بندى آقا محمّد عاشق اصفهانى (1111 ـ 1181)
6 ـ تركيب چهارده بندى حاجى سليمان صباحى بيدگلى (متوفّى 1218 ه . ق)
7 ـ تركيب ده بندى فتحعلى شاه (خاقان)قاجار (
1185 ـ 1250)
8 ـ تركيب نوزده بندى حسينعلى بيك (شرر) بيگدلى آذرى قمى فرزند لطفعلى بيك آذر بيگدلى مؤ لّف آتشكده ،
(متوفّى 1254 ه . ق)
9 ـ تـركيب بندهاى مختلف ميرزا محمّد شفيع وصال شيرازى (
1197 ـ 1262): چهارده بند، پـانـزده بـنـد، دوازده
بـنـد، نُه بند، هشت بند، ده بند، سه تركيب هفت بند، شش بند و سه بند، جمعاً (118 بند).10 ـ تـركـيـب بـنـدهـاى ميرزا محمود (فدايى)مازندرانى (متولّد 1200 ه . ق)تحت عنوان چـهـار نـظـام :
نـظـام اوّل (هـفـتـاد و دو بـنـد) نـظـام دوّم (چـهـل و سـه بـنـد) نظام سوّم (سى و دو بند) و نظام
چهارم (بيست و هفت بند) و جمعاً (174 بند).11 ـ تـركـيـب پـانـزده بـنـدى مـحـمـّد داورى شـيـرازى (
1238 ـ 1283) فـرزنـد وصال شيرازى .12 ـ تركيب شصت بندى ميرزا محمّد على سروش اصفهانى (
1228 ـ 1285).13 ـ تـركـيـب يـازده بـنـدى مـيـرزا احـمـد وقـار شـيـرازى (
1232 ـ 1298) فـرزند ديگر وصـال شـيـرازى و
يـك تـركـيـب دوازده بـنـدى ديـگـر كـه بـه استقبال محتشم سروده است .14 ـ تركيب نوزده بندى ملاّفتح اللّه (وفايى)شوشترى (متوفّى 1303)
15 ـ دو تركيب چهل بندى و پنج بندى ميرزا صادق روشن اردستانى (متوفّى 1305 ه . ق) .16 ـ تركيب چهارده بندى محمود خان صباى كاشانى (
1228 ـ 1311).17 ـ تركيب بيست و هفت بندى حجّة الاسلام نيّر تبريزى (
1248 ـ 1312).