نتيجه بحث - سیمای مخبتین نسخه متنی

حق تعالى مى يابند، چون خود و موجودات را فقير ذاتى نسبت به حق تعالى يافته و او را محيط به هستى و شئون هستى آنها مى بينند، و اگر به لحاظ مرتبه وجودى خود، خويشتن را در ارتباط با ساير موجودات مى بيند و قهرا در برابر تاءثر ظاهرى از آنها، در برابرشان خضوع مى كند، لكن اين شخص موحد و عارف ، خضوع را واقعا در برابر حق تعالى مى كند و ساير موجودات را نيز نسبت به خودش اين گونه مى بيند - كه اين گونه نيز مى باشند - همان طور كه در حديث معراج مى فرمايد: يا احمد صلى الله عليه و آله ما عرفنى عبد الا خشع لى و ما خشع لى عبد الا خشع له كل شى ء ^(1194)، *((*اى احمد، بنده اى مرا نشناخت مگر اينكه براى من خشوع كرد و بنده اى برايم خشوع نكرد مگر اينكه هر چيزى براى او خشوع كند*))*.

د - ورود به بهشت : همان طور كه در مراتب خوف گفته شد از آثار ابدى اين حالت ، ورود به بهشت است البته هر مرتبه اى از خوف مرتبه خاصى را از بهشت اقتضاء مى كند به گونه اى كه مراتب پايين به مراتب بالا راه ندارند لكن مراتب بالا به پايين اشراف دارند و توضيح آن گذشت ، از اين جهت امام صادق عليه السلام مى فرمايد: *((*نگوييد يك بهشت است همانا خداوند مى فرمايد درجاتى است كه بعضى فوق بعضى ديگر است ^(1195)*))* و على عليه السلام نيز مى فرمايد: *((*درجاتى است كه بر يكديگر برترى مى جويند و منزلهاى متفاوتى است ...^(1196)*))*.

نتيجه بحث

از مطالب اين بحث استفاده شد كه انسانها در رابطه با شناخت خداوند درجاتى دارند به گونه اى كه بين بعضى درجاتش نمى توان مقايسه اى كرد و قهرا در اين رابطه هر كدام حالت خوف و فزعى نسبت به حق تعالى دارند و در نتيجه آثار مختلفى در اين عالم و عالم ديگر برايشان خواهد بود.

فصل هجدهم : بلند بودن صداى خوانندگان خداوند به طرف او

و اصوات الداعين اليك صاعدة

لطف خداوند به مؤ منين

خداوند متعال به مقتضاى صفت رحمانيت و ربوبيت خاصه اش به تمامى انسانها عنايت دارد و آنها را تكوينا و تشريعا به سوى خويش خوانده است و از راه انبياء و اولياء عليهم السلام خودش را معرفى كرده و شناسايى داده است تا همگان با او ارتباط برقرار كرده و آشنا شوند و به كمال حقيقى نايل شوند لكن در اين ميان كسانى كه به حد وجودى خويش پى برده و به آن آشنا شده اند ارتباط آگاهانه با حق تعالى برقرار مى كنند و به او ايمان مى آورند و خود را در تحت ربوبيت او قرار مى دهند، خداوند به ايشان عنايت خاصى كرده و ايشان را دعوت خاص مى نمايد تا در تمامى حالات متوجه او باشند و او را مؤ ثر واقعى در تمام شئون وجوديشان بدانند از اين جهت مى فرمايد: و قال ربكم ادعونى استجب لكم ان الذين يستكبرون عن عبادتى سيدخلون جهنم داخرين ^(1197)، *((*و پروردگارتان فرمود مرا بخوانيد تا اجابت كنم برايتان ، همانا كسانى كه از عبادتم تكبر مى ورزند بزودى با حالت ذلت وارد جهنم مى شوند*))* آيه شريفه با عنوان ربكم به انسانها خطاب كرده ، كنايه از اينكه او شما را كه ربوبيتش را قبول كرده ايد، به خويش مى خواند تا او را بخوانيد و نزدش خضوع كنيد و يا اين عنايت در آيه ديگر فرموده است كه : و اذا سالك عبادى عنى فانى قريب اجيب دعوة الداع اذا دعان فليستجيبوا لى وليومنوا بى لعلهم يرشدون ^(1198)، *((*و هنگامى كه بندگانم از من سؤ ال كنند پس من نزديكم جواب مى دهم خواندن خواننده را وقتى كه مرا بخواند پس بايد مرا اجابت كنند و به من ايمان بياورند شايد رشد يابند*))* در اين آيه شريفه هفت بار خداوند متعال خودش را براى بندگانش مطرح كرده است تا عنايتش را به ايشان بفهماند كه اگر به او ايمان آورده و اجابتش كردند و او را خواندند، او را نزديك مى يابند و در اين رابطه على عليه السلام به امام حسن عليه السلام مى نويسد:

و اعلم ان الذى بيده خزائن السماوات و الارض قد اذن لك فى الدعاء، و تكفل لك بالاجابة ، و امرك ان تساءله ليعطيك ، و تسترحمه ليرحمك ، و لم يجعل بينك و بينه من يحجبك عنه ، و لم يلجئك الى من يشفع لك اليه ،... و فتح لك باب المتاب ، و باب الاستعتاب ؛ فاذا ناديته سمع نداك ، و اذا ناجيته علم نجواك ، فافضيت اليه بحاجتك ، و ابثثته ذات نفسك ، و شكوت اليه همومك ، و استكشفته كروبك ، و استعنته على امورك ، و ساءلته من خزائن رحمته ما لايقدر على اعطائه غيره ، من زيادة الاعمار، و صحة الابدان ، وسعة الارزاق . ثم جعل فى يديك مفاتيح خزائنه بما اذن لك فيه من مساءلته ، فمتى شئت استفتحت بالدعاء