فصل سى و سوم : آماده بودن سفره احسان خداوند براى طالبين طعام - سیمای مخبتین نسخه متنی

مؤ من داده شود، شايد اين انسان از او غفلت پيدا كند و موجب طغيان او شود ولى خواسته هاى معنوى كه كمال حقيقى هستند به اندازه ظرفيت درك و تحصيل شرايط ديگر، نزد حق تعالى آماده است .

فصل سى و سوم : آماده بودن سفره احسان خداوند براى طالبين طعام

و موائد المستطعمين معدة

نياز موجودات در بقاء به خداوند

با بحثهاى گذشته معلوم شد معلول تمام وجودش نياز به علت بالذات و حق تعالى مى باشد چه در حال حدوث يا در حال بقاء و اگر لحظه اى افاضه او قطع شود معلول عين عدم خواهد بود، از اين جهت هر چيزى كه در بقاء به آن نياز دارد نيز بايد از طرف او افاضه شود، معلول اگر موجود مادى باشد كه وجودش علاوه بر علت فاعلى به شرايط و زمينه هاى مادى بستگى دارد، آنها نيز بايد از حق تعالى افاضه شود تا زمينه بقاء معلول موجود باشد، يكى از آن زمينه ها طعام است براى موجوداتى كه احتياج به غذا دارند تا جزء وجودشان گردد و مستمرا به جاى آن اجزايى كه هضم مى شود و فرسوده شده و نابود مى گردد قرار گيرد و موجود به واسطه قوه جاذبه اش ، آن را جايگزين جزء تحصيل شده كند مانند گياهان و حيوانات و انسانها، كه مواد اوليه اين عالم را به حسب ساختمان وجودى خود، به اندازه معين مستمرا مى گيرند و جزء وجود خود مى كنند سپس بعد از مدتى مواد زايده را دفع مى كنند، تا زمان معينى كه مرگشان فرا رسد با شدت و ضعف اين فعاليت تداوم دارد ولى تمامى اين فعاليتها در تحت ربوبيت حق تعالى قرار دارد از اين جهت قرآن كريم مى فرمايد: قل اغير الله اتخذ وليا فاطر السموات و الارض و هو يطعم و لايطعم ^(1470)، *((*بگو اى پيامبر، آيا غير خدا را ولى و سرپرست خود قرار دهم در حالى كه ايجاد كننده آسمانها و زمين است كه اطعام مى كند ولى طعام نمى خورد*))* لكن در ميان موجودات حيوان و انسان است كه براى فراهم شدن و نزديك شدن اين زمينه - اطعام - براى قوه جاذبه و هاضمه اش بايد فعاليتى بكند ولى بايد متوجه بود كه هيچ گونه استقلال در كسب و ساير امور مربوط در بقاء ندارد و با توجه به اين امور است كه پيامبر توحيدى حضرت ابراهيم عليه السلام مى فرمايد: الذى خلقنى فهو يهدين والذى هو يطعمنى و يسقين ^(1471)، *((*پروردگار عالميان ، آن كسى است كه مرا خلق كرده و هدايتم نموده است و آن كسى است كه مرا مى خوراند و مى نوشاند*))*، بنابراين چنين موجوداتى با توجه به مرتبه وجودى خود، تكوينا از خداوند متعال طلب اطعام مى كنند هر چند توجه آگاهانه به آن نداشته باشند و خداوند هم با ايجاد زمينه ها به اين تقاضاى وجودى دائما جواب مثبت مى دهد، لكن كمال انسان در اين است كه به اين حقيقت توجه آگاهانه داشته باشد، پس ‍ بايد همواره در رفع اين نيازمندى به او توجه داشت و از او آن را درخواست نمود، هرچند به حسب ظاهر وظيفه داريم در اين راه تلاشى بكنيم ، از اين جهت ائمه عليهم السلام با دستورات مستحبى ما را به اين حقيقت متوجه مى كنند و به عنوان نمونه فرموده اند مستحب ^(1472) است هنگام داخل شدن در بازار براى طلب كسب دعاهايى خوانده شود كه از طلب فضل و بركت از خداوند متعال در رزق حكايت مى كند و نيز هنگام خوردن غذا دعا و اذكارى وارد^(1473) شده است كه بر اين مطلب دلالت مى كند. و آن اينكه با پيمودن راههاى ظاهرى در تحصيل طعام و آماده كردنش در سر سفره و دست دراز كردن به سوى آن براى رفع گرسنگى ، سيركننده را خداوند بدانيم كه به واسطه اسباب ظاهرى اين كمال را ظهور مى دهد و اين ديدگاه توحيدى است كه از شرك مخفى خالى مى باشد همان طور كه امام صادق عليه السلام فرمود: *((*از مصاديق شرك خفى آن است كه كسى بگويد اگر فلانى نبود هلاك مى شدم و اگر فلانى نبود حتما به فلان چيز مى رسيدم و اگر فلانى نبود عيالم ضايع مى شدند، آيا نمى بينى كه براى خدا در ملكش ‍ شريك قائل شده است كه او را رزق مى دهد و از او مشكلات را دفع مى كند؟ رواى عرض كرد: اين طور بگويد:؟ اگر خدا بر من منت نمى نهاد به واسطه فلانى ، حتما هلاك مى شدم ، حضرت فرمودند: بله اين طور اشكال ندارد^(1474)*))* بنابراين امكان دارد كه بعضى از اطعامهاى خداوند به سبب مصالحى مانند اتمام حجت بر قومى يا نشان دادن جلالت قدر كسى از غير راههاى عادى باشد همان طور كه خداوند به واسطه دعاى حضرت عيسى على نبينا و عليه السلام پس از تقاضاى حواريين ، مائده اى از آسمان بر ايشان نازل كرد^(1475) و آن حضرت فرمود: شرطش تقواى با ايمان است ، و نيز براى نشان دادن مرتبه تقواى و ايمان حضرت مريم عليهاالسلام ، براى آن حضرت رزق آسمانى فرو فرستاد،^(1476) البته نسبت به اولياى ديگر نيز گاهى خداوند متعال اين گونه بوده است مانند^(1477) نزول مائده بهشتى بر پيامبر اكرم و اهل بيت گرامش عليهم السلام .