سیمای مخبتین نسخه متنی

قرار گرفته بود كه حالت بيهوشى بر او عارض شد پس از بهوش آمدن گفت : اى ابوبصير، حضرت صادق عليه السلام به عهد خود وفا كرد و سپس جان داد^(301)*))*.

3- كسب حلال : از آنجا كه انسان با دعا كردن به خداوند تقرب جسته و مى خواهد فيوضات الهى را از طريق دعا جلب كرده و آن را بيابد، از اين جهت بايد زمينه اين تقرب را در خودش فراهم كند، كسب حرام و خوردن حرام ، موجب دورى انسان از خداوند شده و قلبى كه از ساحت قرب او مطرود باشد نمى تواند دعاى حقيقى داشته باشد و حاجتش برآورده شود، همان طور كه امام صادق عليه السلام فرمود: *((*اگر كسى بخواهد دعايش ‍ مستجاب شود بايد كسب پاكيزه داشته باشد و از ظلم مردم بيرون بيايد و خداوند بنده اى را كه در شكمش حرام باشد يا در گردن او ظلمى نسبت به بندگانش باشد، بالا نمى برد^(302)*))*، و در روايت ديگر آمده كه حضرت موسى عليه السلام ديد مردى با حالت تضرع شديد دستش را بلند كرده و دعا مى كند خداوند به حضرت موسى وحى كرد: *((*اگر فلان كار و فلان كار را نيز انجام دهد هيچ گاه دعايش را مستجاب نمى كنم ، زيرا در شكمش ‍ حرام است و بر پشتش - بر عهده اش - حرام و در خانه اش حرام مى باشد^(303)*))*.

4- حضور قلب و رقت قلب : چون دعا، خواستن از خداوند متعال است بايد در حين خواندن ، توجه قلبى فقط به طرف او بوده باشد تا حالت انقطاع از غير او به وجود آيد و هر مقدار حالت انقطاع بيشتر باشد صفاى قلب بيشتر شده و حالت رقت براى آن پيدا مى شود، اين امر از اهم شرايط اجابت دعا مى باشد از اين جهت رسول اكرم صلى الله عليه و آله از اسم اعظم سؤ ال مى شود، حضرت مى فرمايند: *((*تمامى اسماء الهى اعظم است ، پس دلت را از غير او بكلى فارغ كن و او را با هر چه مى خواهى بخوان ^(304)*))*، و آن حضرت نيز فرمود: *((*غنيمت بشماريد دعا را هنگام رقت قلب ، زيرا حالت رقت ، رحمت است ^(305)*))* بنابراين دعايى كه از قلب غافل از خداوند - به گونه اى كه با تمام وجود متوجه او نباشد - صادر شود بنابر فرمايش ^(306) امام صادق عليه السلام مستجاب نمى شود.

موانع استجابت دعا  علاوه بر ايجاد زمينه براى استجابت دعا، بايد خواننده خداوند موانع استجابت را نيز برطرف كند تا زمينه استجابت از طرف او كامل شود، البته با فراهم كردن اين زمينه ها و برطرف كردن موانع ، استجابت دعا در نظرمان قطعى است كه بايد هم اين گونه ^(307) باشد تا تمايل به دعا داشته باشيم لكن گاهى مصالحى وجود دارد كه اجابت تاءخير مى افتد و ما از آن خبر نداريم ولى به هر حال نبايد دست از دعا برداشت و بايد موانع آن را در خودمان برطرف كنيم ، آن موانع عبارتند از:

1- گناه : انجام گناه مانع رسيدن به كمالات است ، حتى به واسطه آن انسان مؤ من از مواهب مادى مانند رزق ^(308) و نزول باران نيز محروم مى شود كه به واسطه اين محروميت حيوانات نيز در عذاب مى افتند^(309)، يكى از آن محروميتها استجابت دعاست ، لذا امام باقر عليه السلام مى فرمايد: *((*بنده از خداوند حاجتى را مى طلبد كه اقتضا مى كند تا زمان نزديك يا دور برآورده شود لكن گناه مى كند و خداوند تبارك و تعالى به فرشته مى فرمايد: حاجتش را برآورده مكن و او را محروم كن ، زيرا او متعرض غضب من شده و از طرف من مستحق محروميت است ^(310)*))*.

2- ظلم به ديگران : دعا هر چند نوع جنبه فردى دارد لكن در جهت اجابت آن امورى مؤ ثر است از جمله ظلم نكردن به ديگران ، هر چند كه خواننده نيز به او ظلم شده باشد ولكن خود در آن جهت نبايد ظلم كند، لذا امام صادق عليه السلام مى فرمايد: *((*خداوند فرمود: به عزت و جلالم سوگند كه دعاى مظلوم را نسبت به ظلمى كه به او شده و او نيز مانند آن را به ديگرى روا داشته ، مستجاب نمى كنم ^(311)*))*.

ظلم نه تنها نمى گذارد دعا براى خود مستجاب شود بلكه گاهى دعا را بر ضرر خواننده مستجاب مى كند همان طور كه در مواعظ خداوند متعال به حضرت عيسى عليه السلام است : *((*به ستمگران بنى اسرائيل بگو كه مرا نخوانند در حالى كه روى گناه و ظلم قرار داشته و بتها در خانه هايتان مى باشد زيرا من قسم ياد كرده ام كه دعاى كسى كه مرا مى خواند مستجاب كنم و اجابتم براى ايشان آن است كه آنها را لعن كرده تا اينكه پراكنده شوند^(312)*))*.

3- سير برخلاف اسباب ظاهرى : يكى از وظايف شخص عاقل و مؤ من قدم گذاردن در امور از راه اسباب و مسببات عادى است ، كه در شرع مقدس نيز اين گونه به آن امر شده ايم ، بنابراين اگر كسى در هر امرى برخلاف طريق