ضميمه شماره چهار: گزيده رساله «الفت نامه» - اندیشه سیاسی فیض کاشانی نسخه متنی

‌

ضميمه شماره چهار: گزيده رساله «الفت نامه»

اهتمام به وحدت و الفت ميان مؤمنان و احتراز از اختلاف و تفرق، يكى از موضوعات مورد تأكيد فيض كاشانى در اكثر آثار سياسى و اخلاقى اوست. او در رساله «آيينه شاهي» كه خطاب به شاه عباس دوم نگاشته است، هدف اساسى سياست و حكومت را انتظام و الفت اجتماعى دانسته و معتقد است ضرورت حكومت در زندگى اجتماعى انسان‏ها براى آن است تا جمعيت ايشان نظام گيرد و اسباب تعيش ايشان انتظام يابد.

فيض در رساله «الاعتذار» ضرورت حفظ انتظام و وحدت اجتماع مؤمنان را به سيره امام على عليه‏ السلام در واگذارى امر حكومت به خليفه اوّل مستند كرده، بر اين باور است كه امام «شفقةً على بيضة المسلمين» اين امر را به آنها واگذار كرد، «لكيلا يتفرق كلمتهم ولاينشق عصاهم و يكون شملهم جمعا»؛ تا وحدت كلمه مسلمانان فرو نپاشد و اختلاف در ميان آنان پديد نيايد و اجتماع آنها فراهم گردد و احكام در ميان آنها جارى و پياده شود. بنابراين اگر چه تسليم شدن امام به اين امر خالى از مفسده نبود، اما در برابر فساد اعظم يعنى فروپاشى وحدت مسلمانان و بروز پراكندگى در ميان آنها، بسيار خرد مىنمود، از اين رو امام به آن مبادرت كرد. پس ما بايد به طريق اولى در امور جزئىتر خود، حفظ وحدت و اجتماع مسلمانان را بر هر چيز ديگر ترجيح بدهيم.1

فيض در رساله «الفت نامه» ـ كه گزيده آن را پيش رو داريم ـ2 بر اهتمام

1. فيض كاشانى، الاعتذار، ص 285.

2. فيض كاشانى، الفت نامه، تمامى اين رساله غير از چند سطر كه ربط چندانى نداشت در پيش روى خوانندگان گرامى است. رساله حاضر نيز از مجموعه رسائل فيض كاشانى كه توسط محقق ارجمند حجة‏الاسلام رسول جعفريان در ده رساله به چاپ رسيده است، استنساخ گرديده است.