اندیشه سیاسی فیض کاشانی نسخه متنی

‌
آن‏را در ميان امت به اجرا گذارند، آنان را كفايت نمىكند، زيرا بدون چنين كسانى آن‏ها به فِرَق مختلف تقسيم شده و هركدام به دليل جهل به شريعت و كتاب الهى آن‏را بگونه‏اى متفاوت از ديگران تفسير و معنا مىكنند و در نتيجه، دچار تشتت مىگردند؛ لذا خداوند متعال هر نبى مرسلى را واجب ساخته كه براى خود وصى و جانشينى تعيين كند تا او در ميان امت حجت باشد، و مردم در كتاب و شريعت الهى تصرف نكنند؛ از اين‏رو حضرت آدم عليه‏ السلام شيث را، حضرت نوح سام را، حضرت ابراهيم اسحاق را، حضرت موسى يوشع را، حضرت عيسى شمعون را و پيامبر اسلام صلّى الله عليه وآله وسلّم‏ على عليه‏ السلام را جانشين و وصى خود قرار دادند.1

تذكر اين نكته لازم است كه به اعتقاد فيض، نصب امام از سوى خدا و رسول وى صلّى الله عليه وآله وسلّم‏ مقتضاى لطف الهى است، زيرا با وجود چنين امامى، امت پيامبر پس از وى از تفرقه به اتحاد مىگرايند، حقوق ضعفا از اقويا، و فقرا از اغنيا گرفته مىشود، جاهلان را علم و غافلان را بيدارى حاصل مىگردد. در حالىكه اگر چنين امامى از سوى خدا و رسول وى تعيين و نصب نشود، بيش‏تر احكام دين و اركان اسلام، از جمله جهاد و امر به معروف و نهىاز منكر تعطيل شده و مقصود از وضع احكام منتفى مىگردد؛ پس بر پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم‏ به امر الهى واجب است كه امام معصوم عادلى را خليفه خود ساخته و به اين امر تصريح نموده باشد كه پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم‏ چنين كرده است.2

فيض كاشانى از طريق نقل نيز تعيين جانشين از سوى پيامبر را تأييد كرده و مىگويد:

1. المحجة البيضاء فى تهذيب الإحياء، ج 1، ص 230؛ بشارة‏الشيعة، ص 119؛ و علم‏اليقين، ج 1، ص 375.

2. المحجة البيضاء فى تهذيب الإحياء، ج 1، صص 230 ـ 232؛ علم‏اليقين، ج 1، صص 375 و 376؛ منهاج‏النجاة، صص 7 و 8؛ و بشارة‏الشيعة، ص 119.