الف) دريافت زكات و خمس و اداره انفال - اندیشه سیاسی فیض کاشانی نسخه متنی

‌
درآيند و اجزا به جانب كل حركت نمايند و رغبت در باقيات صالحات پديد شود و زهد در فانيات هالكات به حصول پيوندد و راحت از مؤذيات حاصل گردد و خيرات به عادات مكتسب گردد و هر روز كه بر آدمى گذرد بهتر از روز پيش باشد او را؛ پس حق تعالى روز به روز بندگان را هدايت كند و نصرت دهد و توفيق بخشد، خصوصاً پادشاهى را كه رعيت را بر انقياد شرع داشته و خود نيز انقياد نموده و گاه باشد كه بدين سبب بر دل آن پادشاه از انوار ملكوت آن مقدار نازل شود كه دلش به آن نشأت بينا شود و او را شوق تشبّه به روحانيت به درجات عاليه رسانده تا چنان‏كه در اين نشأت پادشاه است در آن نشأت نيز پادشاه باشد، چرا كه عمل او باعث هدايت جمع كثيرى از رعيت شده؛ پس ناچار روحانيت او را از روحانيات هر يك از ايشان پيوسته اثرها و مددها رسد».1

فيض كاشانى علاوه بر وظيفه افتا و قضا، علماى دين را به نيابت از امام معصوم، در تصدى ساير سياست‏هاى دينى مختار دانسته و معتقد است كه تنها آن‏ها از سوى ائمه عليهم‏ السلام اذن يافته‏اند تا اين امور را برعهده گيرند؛ بنابراين، در صورت داشتن قدرت و فراهم بودن شرايط مىتوانند هم‏چون معصومين به اقامه سياست شرعى در جامعه مسلمانان بپردازند. برخى از مناصب سياسى و اجتماعى كه به اعتقاد فيض كاشانى علما مىتوانند متصدى آن شوند، عبارت‏اند از:

الف) دريافت زكات و خمس و اداره انفال

تصدى امر زكات و خمس يكى از مصاديق سياست‏هاى دينى است كه فقها به نيابت از امام معصوم عليه‏ السلام آن‏را برعهده دارند؛ از اين‏رو فيض

1. آيينه شاهى، صص 161 و 162.