قلمرو تساهل و تسامح در نظر شهید مطهری (قدس سره) نسخه متنی

هرگونه و هر شيوه و هر قيمتى مى خواهند پخش كنند و به ثروت اندوزى بپردازند و چيرگى خود را بر ملتهاى محروم آسيايى و آفريقايى بگسترانند.

حقيقت آن است كه در اصل ماهيت تساهل و تسامح غربى يا همان تولرانس با آنچه در اسلام از آن سخن به ميان آمده به كلى ناسانى دارد.

تولرانس مطرح در ادبيات سياسى اجتماعى غرب و در نزد دانشمندان غربى بيش تر بار سياسى اقتصادى دارد تا دينى و ويژگيهايى دارد كه آشكارا آن را از تساهل و تسامح به كار رفته در منابع اسلامى و سخنان بزرگان دين جدا مى سازد و پيامدهايى دارد كه به هيچ روى يك فرد باورمند به دين نمى تواند آنها را بپذيرد.

در حالى كه مناديان تولرانس در غرب اعتقاد به حق بودن دين يگانه را رويارو و ناسازگار با مدارا و تساهل مى دانند و بر اين باورند:

(اعتقاد به اين كه تنها يك راه به سوى بهشت وجود دارد به عدم تساهل مى انجامد )(8)

در نظر اسلام حق و باطل و ارزش و ضدارزش يك امر واقعى و حقيقى است و همه مردم بايد از دين حق پيروى كنند و طرفدار ارزشها باشند و جز پيروى از اسلام كه در روزگار ما تنها شريعت حق است از كسى پذيرفته نيست.

پاى بندان به تولرانس يا تساهل و تسامح به گونه غربى از آن رو كه حريم و حد و مرزى براى حق و باطل و ارزش و ضدارزش و مقدسات و معنويات باور ندارند و يا دست كم آن را دست نيافتنى مى دانند از تساهل و تسامح سخن به ميان مى آورند و همه را بر همين اساس به پذيرش آرإ و عقايد يكديگر و بى قيدى و رهايى مطلق فرا مى خوانند ولى اسلام با اين كه مردم را به پيروى از حق و دورى از باطل و حتى مبارزه با آن فرا مى خواند آنها را به نگهداشت تسامح و تساهل و نگهداشت ظرفيتها و نرمى و مهربانى و سعه صدر در برخورد با يكديگر سفارش مى كند و از آنان مى خواهد كه در چهارچوب تعيين شده آرإ يكديگر را محترم شمارند و همه سخنان و ديدگاهها را بشنوند و