نقش حج در تحولات دینی غرب آفریقا نسخه متنی

مصرف كرد بطوري كه در بازگشت ، مجبور به قرض شد . و هيچ فرصتي را براي تبليغ امپراطوري وسيع و پرقدرتش از دست نداد . در نتيجه چنين عملي قدرت و ثروت حكومت مالي نه تنها براي سرتاسر جهان اسلام بلكه براي اروپائيان نيز شناخته شد .

« شخصيت و موقعيّت » ، ارزش عملي دارد منسا موسي خوب به آن پي برده بود و در توانش بود كه روابط دوستانه خود را با حاكمان شمال آفريقا مستحكم كند ، بويژه با سلطان فاس ( Faz ) ؛ مركز تجاري مهم مغرب . اين همكاري ، ثروت ، حكومت شايسته و رشد اسلامگرايي را در مالي به همراه داشت بنابراين تشويق تجارت بين مالي و شمال آفريقا در دوران پادشاهي منسا موسي يكي از بزرگترين كاميابيها بود .

بطور حتم ، منسا موسي حاكمي بود كه مسؤوليّت جا اندازي اسلام ، بعنوان دين رسمي شهرهاي مالي را برعهده داشت و خود به تقوا و دينداري مشهور بود . وي در انجام اصول پنجگانه ( 1 ) اسلام جدّي بود ؛ نمازهاي يوميّه پنجگانه را بجاي مي آورد ، در نماز باشكوه جمعه شركت مي جست ؛ در طول ماه مبارك رمضان روزه مي گرفت ، زكات اموالش را مي پرداخت و حج انجام مي داد . وي عيد پايان ماه رمضان را به جشن ملّي تبديل كرد . به اجبار مساجدي در چندين شهر بنا كرد . احتمالا اصرار وي براي آن بود كه مسلمانان مالي تا حدودي كه شناخت دارند و برايشان عملي است طبق اسلام حقيقي به عبادت بپردازند . به خاطر حمايت و پشتيباني كه از علما انجام داد ، تشويقهاي وي از اسلام به حوزه آموزش و علم نيز گسترش پيدا كرد . اين تشويقها از علماي با شخصيت تنها در راستاي مطالعات و آموزش علوم اسلامي آنان نبود بلكه شامل جذب انديشمندان از ديگر نقاط جهان اسلام نيز مي شد ، به همين خاطر تيمباكتو ( Timbuktu ) به يكي از مشهورترين مركز علماي اسلام در جهان تبديل شد و اين عمل داراي ارزش فراوان بود ؛ از آن جمله رسميّت يافتن ادبيّات و زبان عرب در اداره امور دولتي و همچنين پيشبرد و اصلاح روابط سياسي و تجاري با شمال آفريقا .

مطالعات آموزشهاي اسلامي ، تنها موجب بالا رفتن اسلام در مالي نگشت ، بلكه موقعيّت بيروني مالي را نيز بالا برد و گسترش داد . روابط اسلامي منسا موسي با شمال آفريقا در بخش معماري نيز موجب پيشرفتهاي مهمّي براي مالي شد . وي در بازگشت از مكّه ، شاعر و معمار اندلسي به نام ساحلي را به همراه آورد . ساحلي قصر زيبايي براي منسا موسي در تيمباكتو و تعدادي مسجد در شهرهاي مالي از جمله تيمباكتو و گاؤ ( Gao ) ساخت . شيوه

1 ـ پنج ستون دين در نظر اهل سنّت ؛ عبارتند از بيان شهادتين ، انجام فرائض يوميّه ، روزه ماه مبارك رمضان ، پرداخت زكات و انجام فريضه حج . اين اصول پنجگانه در بين مردم غرب آفريقا مترادف با مسلماني تلقّي مي گردد و عمده ترين فعاليّت مبلغان اهل سنّت بر تبليغ همين اصول بدون توجيه و تفسير درست و قابل فهم از اسلام و نيز اصول پنجگانه ياد شده متمركز است و به همين خاطر مسلمانان در برابر حملات كلامي مسيحيان توان دفاع ندارند و از اين رو مسيحيّت كه معارف خود را به زبان قابل فهم در سطح دبستان ها ، دبيرستانها و دانشگاهها ارائه مي كند روز به روز بين جوانان محبوب مي شوند و مسلمانان عقب نشيني مي كنند .