دوستان و آشنايان چطور؟ آيا ميتوانند از آنان نيز شفاعت كند؟ آيا آيات و روايتي در اين باره وجود دارد؟
آنچه از ظاهر آيات قرآن و صريح روايات و احاديث معصومين عليهم السلام استفاده ميشود اين است كه اگر چه »شفاعت« به گونه استقلال و به اصطلاح بالذات، مخصوص خداوند است، و جز او هيچ كس حق شفاعت ذاتاً ندارد. اما با اذن و فرمان و اجازه او هيچ مانعي ندارد تحت شرايط خاصي براي غير او ثابت شود.
و در اين باره احاديث فراوان از پيامبر اسلام (ص) و پيشوايان معصوم (ع) به ما رسيده است، و از اين روايات استفاده ميشود كه اجازه شفاعت تنها اختصاص به پيامبران و امامان معصوم (ع) ندارد، بلكه همانگونه كه در بالا گفتيم تحت شرايطي افراد عادي و معمولي از مؤمنان هم شفاعت مينمايند، و نه تنها والدين بر فرزندان خود و بالعكس، شفاعت كنند، بلكه شفاعت مؤمنان واقعي، شامل حال خويشاوندان و همسايگان و دوستان و آشنايان آنها هم خواهد شد، و احاديث و روايات در اين مسأله زياد است، و ما در اينجا به عنوان نمونه به چند حديث بسنده ميكنيم:
1- در حديثي از پيامبر اكرم (ص) آمده است: روز قيامت موقع حساب، خداوند به جبريل دستور ميدهد كه بچههاي مؤمنين را به بهشت وارد كند (فرشته وحي آنها را به سوي بهشت راهنمايي ميكند ولي آنان) دم در بهشت ميايستند و داخل نميشوند، از پدران و مادران خود سؤال ميكنند، فرشتگان پاسخ ميدهند كه آنها مشغول حساب و اعمال خود ميباشند و مانند شما نيستند، آنگاه اطفال مؤمنان فرياد ميكشند و گريه ميكنند، خداوند از جبرئيل سؤال ميكند، و جبرئيل عرض ميكند: خداوندا تو آگاهي، اين صداي بچههاي مؤمنان است كه بدون پدران و مادرشان وارد بهشت نميشوند، در نتيجه خداوند فرمان ميدهد به جبرئيل كه از ميان مردم دست والدين آنها را بگيرد و با آنها داخل بهشت كند(1).
2- در حديث ديگري باز از آن حضرت ميخوانيم كه فرمود: شيعيان علي بن ابيطالب را خفيف و سبك مشماريد، زيرا كه يك نفر از پيروان (واقعي) او به تعداد (نفرات دو قبيله بزرگ عرب به نامهاي) ربيع و مضر شفاعت خواهد كرد(2)
3- و در حديث ديگري از امير مؤمنان علي (ع) آمده است كه آن حضرت فرمود: بهشت هشت در دارد: دري كه از آن پيامبران و صدّيقين وارد ميشوند، و از در ديگر شهداء و صالحان داخل ميشوند، و از پنج در (كه مخصوص پيروان ما ميباشد) شيعيان و دوستان ما داخل ميشوند، من در (پل) صراط ميايستم و ميگويم: پروردگارا شيعه و دوست ياوران مرا در عالم دنيا (از سقوط به جهنم) سالم نگهدار، آنگاه از جانب خداوند ندا ميرسد خواسته تو قبول شد و شفاعت تو را پذيرفتيم (بعد امام (ع) فرمود:) هر فرد از شيعيان و دوستان و ياوران من به تعداد هفتاد هزار نفر از همسايه و خويشاوندان خود شفاعت ميكند(3)
1) بحار الأنوار، ج 79، ص 123، حديث 15 (چاپ بيروت) 2) بحار الأنوار، ج 8، ص 56، حديث 68، حديث كوتاه و پر معني (قال رسول اللّه (ص): لا تستخفّوا بشيعة علي، فانّ الرجل منهم لَشفيع لِعدد ربيعه و مضر) 3) بحار الأنوار، ج 8، ص 39، حديث 19 در آخر حديث دارد كه و از در ديگر بقيه مسلمين داخل ميشوند.